Υπερασπίστηκε σθεναρά και…. παθιασμένα το μέτρο. Μέχρι που εξαναγκάστηκε να το πάρει πίσω. Η νέα πρωθυπουργός της Βρετανίας, Λιζ Τρας, γνωρίζει την πρώτη μεγάλη ήττα της θητείας της.
Σε μια, ταπεινωτική κατά πολλούς, αναδίπλωση, η Λις Τρας πήρε πίσω την κατάργηση του υψηλότερου συντελεστή στον φόρο εισοδήματος, ενός μέτρου που είχε προκαλέσει εξέγερση στο κόμμα των Συντηρητικών της Βρετανίας και αναταραχή στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Η Τρας και ο υπουργός της επί των Οικονομικών Κουάζι Κουάρτενγκ ανακοίνωσαν ένα νέο «αναπτυξιακό σχέδιο» στις 23 Σεπτεμβρίου που θα μείωνε τους φόρους και θα χαλάρωνε το ρυθμιστικό πλαίσιο, χρηματοδοτούμενο από υψηλό κρατικό δανεισμό, προκειμένου να βγει η οικονομία από χρόνια στάσιμης ανάπτυξης.
Ωστόσο, το σχέδιο προκάλεσε κρίση της επενδυτικής εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, σφυροκοπώντας την αξία της στερλίνας και τις τιμές των κρατικών ομολόγων και προκαλώντας έντονους τριγμούς στις διεθνείς αγορές.
Αν και η κατάργηση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή αντιστοιχούσε μόλις σε περίπου 2 δισεκ. από τα 45 δισεκ. λίρες που ήταν το σχέδιο μείωσης φόρων, ήταν το μέτρο από το δημοσιονομικό πακέτο που συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη προσοχή.
Μερικές ώρες αφού η Τρας μίλησε στο BBC υπερασπιζόμενη την πολιτική, ο Κουάρτενγκ έβγαλε ανακοίνωση αναφέροντας ότι δέχεται πως αποτέλεσε περισπασμό από τις γενικότερες προσπάθειες να δοθεί βοήθεια στα νοικοκυριά σε έναν δύσκολο χειμώνα.
«Ως εκ τούτου, ανακοινώνω ότι δεν προχωρούμε με την κατάργηση του φορολογικού συντελεστή του 45%. Το καταλάβαμε και ακούσαμε», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας.
Η απόφαση να αλλάξουν ρότα πιθανόν θα θέσει την Τρας και τον Κουάρτενγκ υπό τεράστια πίεση, ενώ έχουν περάσει λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες από τότε που ανέλαβαν εξουσία. Η Βρετανία είχε τέσσερις πρωθυπουργούς τα τελευταία έξι, πολιτικά ταραγμένα, χρόνια.
Ο Κουάρτενγκ δήλωσε ότι δεν σκέφτεται να παραιτηθεί. «Ο συντελεστής 45% ήταν απλά ένας περισπασμός από ένα πολύ, πολύ ισχυρό πακέτο μέτρων», δήλωσε στο BBC, προσθέτοντας ότι η απόφαση για την αναδίπλωση αυτή ελήφθη από τον ίδιο και την Τρας.
Η Τρας, η 47χρονη πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας που ανέλαβε την πρωθυπουργία στις 6 Σεπτεμβρίου αφού επικράτησε στη μάχη για την ηγεσία σε ψηφοφορία μεταξύ των μελών του Συντηρητικού κόμματος –όχι των απλών πολιτών σε όλη τη χώρα–, δήλωσε χθες (02.10.2022) ότι θα έπρεπε να είχε καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για να «προετοιμάσει το έδαφος» για την πολιτική αυτή.
Το αντιπολιτευόμενο Εργατικό κόμμα ανέφερε ότι η κυβέρνηση κατέστρεψε την οικονομική της αξιοπιστία και έπληξε την εμπιστοσύνη στη βρετανική οικονομία, ύστερα από την αναδίπλωση αυτή. «Αυτό δεν έχει τελειώσει –δεν είναι απλά ένας περισπασμός», ανέφερε σε ανακοίνωση η εκπρόσωπος των Εργατικών για οικονομικά θέματα Ρέιτσελ Ριβς, προσθέτοντας ότι χρειάζεται να αντιστραφεί το σύνολο της οικονομικής στρατηγικής κυβέρνησης.
Η λίρα κατέγραψε πρόσκαιρα άλμα ύστερα από την ανακοίνωση για την αλλαγή στα σχέδια της κυβέρνησης. Η λίρα ενισχύθηκε έως το 1,128 δολάριο αφού το BBC μετέδωσε την είδηση για την αναδίπλωση του υπουργού Οικονομικών, το υψηλότερο επίπεδο από τις 22 Σεπτεμβρίου, μία ημέρα πριν ο Κουάρτενγκ ανακοινώσει το νέο «αναπτυξιακό σχέδιο». Στη συνέχεια, η λίρα έχασε το μεγαλύτερο μέρος των κερδών της και πριν από λίγο κινείτο στο επίπεδο του 1,1177 δολαρίου με άνοδο 0,1%.
«Από την πλευρά των αγορών, είναι ένα καλό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα χρειαστεί χρόνος για να αφομοιώσουν οι αγορές το μήνυμα αλλά αναμένεται να περιορίσει την πίεση», δήλωσε ο Γιαν φον Γκέριχ, επικεφαλής ανάλυσης στην Nordea. «Τα ερωτήματα παραμένουν και η στερλίνα πιθανόν θα παραμείνει υπό πίεση», πρόσθεσε.