Η απόρριψη του αιτήματος της διοίκησης της τράπεζας Monte Paschi για παράταση της προθεσμίας ώστε να προσπαθήσει να αντλήσει νέα κεφάλαια από ιδιώτες, φέρνει την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας μπροστά στο μόνη εναλλακτική. Την κρατική διάσωση και το κούρεμα πιστωτών.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το εποπτικό συμβούλιο της ΕΚΤ απέρριψε το αίτημα της Monte Paschi Siena με το σκεπτικό πως δεν υπήρχε ιδιαίτερο νόημα σε αυτό και πως έχει φτάσει ο καιρός για την ιταλική κυβέρνηση να παρέμβει. Η ιταλική τράπεζα είχε ζητήσει παράταση της προθεσμίας που έληγε στα μέσα Ιανουαρίου, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει χρήματα από το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Κατάρ, όμως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θεώρησε ότι μια παράταση μπορούσε να οδηγήσει την κατάσταση εκτός ελέγχου.
Με βάση τη νέα κοινοτική οδηγία περί διάσωσης τραπεζών (που δόθηκε αμέσως μετά το “κούρεμα” καταθέσεων στην Κύπρο), από τη στιγμή που η τράπεζα θα λάβει χρήματα από το κράτος, οι πιστωτές της πρέπει να “κουρευτούν” ώστε το βάρος να μην μεταφερθεί εξ ολοκλήρου στους φορολογούμενους.
Έρχεται και μνημόνιο
Αν η κυβέρνηση που θα συγκροτηθεί έπειτα από την παραίτηση Ρέντσι (αν υπάρξει) αποφασίσει να διασώσει την Monte Paschi, αλλά και άλλες μικρομεσαίες τράπεζας που βρίσκονται σε διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης μέσω ESM, τότε οι πιστωτές της τράπεζας θα κληθούν να καλύψουν μέχρι και το 8% του κόστους της ανακεφαλαιοποίησης. Σε μια τέτοια περίπτωση η Ρώμη θα κληθεί να υπογράψει Μνημόνιο με την Ευρωζώνη το οποίο θα προβλέπει σκληρά μέτρα λιτότητας.
Η μετοχή της Monte Paschi υποχωρούσε στις 4 το απόγευμα κατά 7,34%. Λίγα λεπτά αργότερα διακόπκε η διαπραγμάτευση της μετοχής αφού προηγουμένως η πτώση είχε φτάσει το 11,4%.
Η κοινοτική οδηγιά BRRD θεσπίστηκε αμέσως μετά το “κούρεμα” καταθέσεων τον Μάρτιο του 2013 στην Κύπρο. Αυτή προβλέπει πως αν μια τράπεζα χρειαστεί διάσωση οι αρχές αρχικά θα πρέπει να επιβάλλουν «κούρεμα» σε πιστωτές που επενδύουν σε τραπεζικό κεφάλαιο, όπως οι μέτοχοι και οι κάτοχοι των μετατρέψιμων ομολόγων και junior ομολόγων.
Η διαδικασία είναι γνωστή ως bail in (διάσωση της τράπεζας με τα ίδια μέσα) και όπως προβλέπει η οδηγία για να διατηρηθούν οι προοπτικές ανάκαμψης μιας τράπεζας η διαδικασία ισχύει τουλάχιστον μέχρι 8% του συνολικού ενεργητικού της τράπεζας. Αυτό σημαίνει πως οι μέτοχοι και η συντριπτική πλειοψηφία των ομολογιούχων θα χάνουν πλήρως τα χρήματα τους.
Αν το πρώτο βήμα δεν αρκεί τότε οι αρχές μπορούν να ζητήσουν στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κανόνων τη διάσωση των τραπεζών με χρηματοδότηση προερχόμενη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).