Η Μαρίνα Βούλγαρη, κόρη του Κωνσταντίνου και εγγονή του Σωτηρίου Βούλγαρη, του Έλληνα ιδρυτή του διάσημου οίκου Bulgari, που έφυγε σήμερα (16.02.2024) από τη ζωή στη Ρώμη υπήρξε μια από τις σημαντικότερες γυναίκες στον τομέα των κοσμημάτων της εποχής μας.
Το περιπετειώδες και φιλόδοξο πνεύμα της την οδήγησε να αφήσει την φημισμένη οικογενειακή επιχείρηση το 1976 για να λανσάρει το δικό της brand κοσμημάτων, το Marina B.
Το μοναδικό στιλ της έγινε παγκοσμίως γνωστό για την τόλμη και τη διαχρονικότητά του και η ίδια λατρεύτηκε από τους τους διεθνείς σταρ και όχι μόνο.
Θεωρήθηκε η επιτομή του στιλ, της κομψότητας και της δημιουργικότητας πάνω στα πολυτελή κοσμήματα.
Σχεδόν 45 χρόνια αφού η Μαρίνα Βούλγαρη ίδρυσε το ομώνυμο brand, το ξεχωριστό στιλ της παραμένει τόσο σύγχρονο όσο ποτέ.
Όπως οι σταρ των δεκαετιών του ’70 και του ’80 φορούσαν τα κοσμήματά της στο κόκκινο χαλί με τις δημιουργίες της, η αισθητική της συνεχίζει να προσελκύει τους σημερινούς σταρ, όπως η Ριάνα, η Αλίσια Κιζ και η Τζένιφερ Λόπεζ.
Τα τολμηρά σχέδιά της εμπνέουν τις σύγχρονες δημιουργίες της Marina B, πάντα όμως με σεβασμό στην εκτεταμένη παράδοση της οικογένειας Bulgari στα κοσμήματα.
Μία γυναίκα σχεδιάστρια κοσμημάτων σε έναν κόσμο αντρών
Όταν ο παππούς της, Σωτήρης, απεβίωσε το 1932, ο πατέρας της Μαρίνας και θείος της, Τζιόρτζιο, ανέλαβαν την οικογενειακή επιχείρηση.
Η Μαρίνα ανέπτυξε ένα πάθος για την τέχνη, το σχέδιο και τα μαθηματικά σε νεαρή ηλικία και, αφού αποφοίτησε από το Saint Mary’s College στην Αγγλία, επέστρεψε στην Ιταλία για να αρχίσει να συνεισφέρει κι εκείνη με τα σχέδιά της στον διάσημο οίκο.
Τα ξαδέλφια της, Paolo, Nicola και Gianni Bulgari, ηγούνταν του διάσημου οίκου κοσμημάτων και ενώ είχε πάρει τη θέση του πατέρα της στην εταιρεία, μετά τον θάνατό του το 1973, ο ρόλος της στην επιχείρηση, ως γυναίκα, περιοριζόταν στα λογιστικά της επιχείρησης.
Μέσα σε μία πατριαρχική ιταλική οικογενειακή επιχείρηση, οποιαδήποτε δημιουργική συμβολή εκείνη την εποχή φάνταζε όνειρο απατηλό.
Παρόλο που το φεμινιστικό κίνημα κέρδιζε έδαφος σε όλο τον κόσμο, η Ρώμη παρέμενε βαθιά ριζωμένη στις πατροπαράδοτες και σφιχτοδεμένες οικογενειακές παραδόσεις.
Οι καιροί ευτυχώς άλλαξαν και μία γυναίκα η Lucia Silvestri, είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια κοσμημάτων της Bulgari στη Ρώμη.
Ωστόσο, στη δεκαετία του 1970, η Μαρίνα Βούλγαρη έπρεπε να βάλει τη δική της ταυτότητα ως σχεδιάστρια στη βιομηχανία κοσμημάτων.
Έτσι το 1976 πήρε τη σημαντική απόφαση να εγκαταλείψει την οικογενειακή επιχείρηση και να ξεκινήσει το δικό της brand, κι ας ήξερε πολύ καλά ότι θα ήταν μια γυναίκα σε έναν καθολικά αντρικό κόσμο.
Ο Guy Bedarida, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της εταιρείας Marina B, εξηγεί: «Εκείνη την εποχή, οι έμποροι πολύτιμων λίθων ήταν όλοι άνδρες, τα εργαστήρια διοικούνταν από άνδρες και οι τεχνίτες, οι χρυσοχόοι ήταν όλοι αποκλειστικά άνδρες».
Και συνεχίζει: «Οι γυναίκες είχαν μόνο δύο επιλογές: να γυαλίζουν τα κοσμήματα ή να δένουν μαργαριτάρια».
Η Μαρίνα Βούλγαρη ήταν αποφασισμένη να δείξει ότι μια γυναίκα μπορούσε να γίνει σχεδιάστρια κοσμημάτων.
Το 1978, άνοιξε ένα showroom στη Γενεύη όπου λάνσαρε την πρώτη της συλλογή και τη δικό της brand – που αρχικά ονομαζόταν Crisart, αλλά ένα χρόνο αργότερα μετονομάστηκε σε Marina B, δείχνοντας ότι ήταν έτοιμη να αναλάβει τα ηνία του δικού της δημιουργικού οράματος και να χαράξει τη δικής της ιστορία – παρόλο που δεν θα χρησιμοποιούσε πια το διάσημο οικογενειακό της όνομα.
Μετά την Γενεύη, ακολούθησαν κι άλλα showrooms στο Παρίσι, το Μιλάνο και τη Νέα Υόρκη.
Επιλέγοντας το όνομα «Marina B», ήλπιζε να ξεχωρίσει από το όνομα και την άριστη φήμη της οικογένειάς της.
Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, τα τολμηρά σχέδια της Marina B, τα οποία ενσωματώνουν γεωμετρικές γραμμές και κεκλιμένες καμπύλες με έντονα χρωματισμένους πολύτιμους λίθους και διαμάντια, χάρισαν στη Μαρίνα τη δική της επιτυχία.
H Μαρίνα Βούλγαρη σχεδίασε μια απίστευτη σειρά από εμβληματικά κοσμήματα αλλά και το θρυλικό κόσμημα που φέρει το αναμφισβήτητο στίγμα της δημιουργική ταυτότητάς της.
Ήταν μια γυναίκα που σχεδίαζε για τις γυναίκες, σε μια εποχή δραματικών, θυελλωδών κοινωνικών αλλαγών, όταν οι γυναίκες αγωνίζονταν για ανεξαρτησία και ισότητα, για την ελευθερία να χαράξουν τους δικούς τους δρόμους, ιδίως στον επιχειρηματικό κόσμο.
Σε ορισμένους κύκλους, τα κοσμήματα θεωρούνταν σύμβολο επιπόλαιης θηλυκότητας, και δεν είναι τυχαίο ότι τη δεκαετία αυτή παρατηρήθηκε η άνοδος των μινιμαλιστικών ή ανδρόγυνων κοσμημάτων.
Όμως, στη δεκαετία του 1980, οι εργαζόμενες γυναίκες διεκδίκησαν το δικαίωμά τους στη θηλυκότητα και τα κοσμήματα φορέθηκαν και πάλι με υπερηφάνεια, ως σημάδια δύναμης, εξουσίας και προσωπικού στιλ.
Πράγματι, τα σχέδια της αποτύπωσαν τέλεια τη λάμψη και τη γοητεία της δεκαετίας του 1980, προσελκύοντας ένα διεθνούς φήμης κοινό, συμπεριλαμβανομένων πολλών διασημοτήτων:
Η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η Σοφία Λόρεν, η Γκρέις Κέλι ήταν γνωστό ότι φορούσαν Marina B όταν εμφανίζονταν στο κόκκινο χαλί με τα υπέρλαμπρα φορέματά τους.
Με τον δικό της τρόπο, η Marina B ακολουθούσε τα βήματα πρωτοπόρων γυναικών όπως η Jeanne Boivin, η οποία πήρε τα ηνία του επιτυχημένου και διάσημου παριζιάνικου οίκου κοσμημάτων Boivin του συζύγου της, μετά τον θάνατο του το 1917 – ήταν η πρώτη γυναίκα που ηγήθηκε μιας τόσο επιφανούς επιχείρησης κοσμημάτων.
Ή η Jeanne Toussaint, η οποία έγινε επικεφαλής του τμήματος κοσμημάτων της Cartier, το 1933, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον μέντορα της Louis Cartier.
Για να υλοποιήσει τις ιδέες της, όπως ακριβώς τις οραματιζόταν, η Μαρίνα Βούλγαρη γνώριζε ότι τα κοσμήματά της έπρεπε να κατασκευάζονται στο Παρίσι, εκεί όπου βρίσκονταν τα καλύτερα ατελιέ για πάνω από έναν αιώνα.
Αυτό φυσικά σήμαινε ότι η Μαρίνα Βούλγαρη έπρεπε να πολεμήσει την ανδροκρατούμενη κυριαρχία στα εργαστήρια, στους τεχνίτες και στη χειροτεχνία.
Ήταν εξαιρετικά θαρραλέα στο να τα βάλει με το κατεστημένο, να αντιμετωπίσει τις προκαταλήψεις και να προωθήσει τις σχεδιαστικές της καινοτομίες.
Μεταξύ των εργαστηρίων που επέλεξε για την κατασκευή των κοσμημάτων της, ένα ατελιέ που διοικείτο από μια γυναίκα, την Brigitte Péry. Το ατελιέ συνεργαζόταν με τους πιο διάσημους οίκους.
Η Μαρίνα Βούλγαρη είχε πολύ συγκεκριμένες και καινοτόμες τεχνικές ιδέες, κάτι ασυνήθιστο και απροσδόκητο για μια γυναίκα.
Την γοήτευε ο τρόπος κατασκευής ενός κοσμήματος, ο τρόπος τοποθέτησης των λίθων, το δέσιμο, ο τρόπος με τον οποίο “κινείται” το κόσμημα πάνω στο σώμα.
Από την αρχή, τα κοσμήματα είχαν ένα ξεχωριστό στιλ: γεωμετρικές γραμμές, εστιασμένες σε τολμηρή κλιμάκωση και χρωματιστές πολύτιμες πέτρες πλαισιωμένες από διαμάντια.
Όπως και οι ακούραστοι προκάτοχοί της, η Μαρίνα Βούλγαρη κατάλαβε τι ήθελαν οι γυναίκες από τα κοσμήματά τους, τι σήμαινε το κόσμημα γι’ αυτές. Ήξερε πώς, πότε και πού ήθελε η σύγχρονη γυναίκα να φοράει κοσμήματα, πώς ήθελε να αισθάνεται ή να την κάνει να αισθάνεται, τι ήθελε τα κοσμήματά της να λένε για εκείνη, το στιλ και τον τρόπο ζωής της.
Τα σχέδια της αποτύπωσαν τη στιγμή που τα φορούσαν, συμπυκνώνοντας μια διάθεση δύναμης, ελευθερίας και θηλυκότητας, μέσα από καινοτόμα σχέδια που ήταν δυνατά και ταυτόχρονα αισθησιακά, γοητευτικά, άλλοτε χαρούμενα, άλλοτε σοβαρά κι άλλοτε παιχνιδιάρικα.
Άνθρωποι που την γνώριζαν έλεγαν ότι αυτό το πληθωρικό, άφθονο, πολύχρωμο και εξωστρεφές που έβγαζαν τα κοσμήματά της, ήταν εντελώς αντίθετο με τον χαρακτήρα της.
Η ίδια υπήρξε σε όλη της ζωή, συγκρατημένη, ντροπαλή, εσωστρεφής, με προσωπικό στιλ κάπως αυστηρό και με προτίμηση στα ρούχα με απλές και καθαρές γραμμές.
«Τα κοσμήματά της ήταν ένας τρόπος για να πραγματοποιήσει τα όνειρά της» έλεγε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της εταιρείας Marina B.
Το 1996 ο Σαουδάραβας σεΐχης Αχμέντ Φιταΐχι αγόρασε την εταιρεία Μarina B., αλλά η ίδια συνέχισε, για πολλά χρόνια, να σχεδιάζει εντυπωσιακά και πρωτότυπα κοσμήματα.
Ο ιταλικός Τύπος δεν διστάζει να τη χαρακτηρίσει «βασίλισσα των κοσμημάτων» αποχαιρετώντας την.
«Ηταν μια γυναίκα μοναδική, με έμαθε τι σημαίνει θάρρος και αποφασιστικότητα», δήλωσε η ανιψιά της Μαρίνας Βούλγαρη, Λάουρα Καλισόνι Κολνάγκι.