Τα αντικολλητικά τηγάνια βρίσκονται μέσα σε κάθε νοικοκυριό. Τα αντικολλητικά τηγάνια είναι πρακτικά στην χρήση τους, καθώς μπορούμε να μαγειρέψουμε αγαπημένα φαγητά μέσα σε λίγα λεπτά, από μπριζόλα και φιλέτα κοτόπουλου, μέχρι ομελέτα.
Για τη δημιουργία της αντικολλητικής επικάλυψης σε κατσαρόλες και τηγάνια χρησιμοποιούνται οι ουσίες πολυτετραφθοροαιθυλένιο (PTFE), που είναι ευρέως γνωστό ως teflon, και υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ (PFOA).
Και οι δύο ουσίες εξασφαλίζουν την λεία επιφάνεια, εμποδίζοντας το φαγητό να κολλήσει στην επιφάνεια κατά την διάρκεια του μαγειρέματος.
Υπάρχουν, επίσης κεραμικά αντικολλητικά τηγάνια από καινοτόμες επικαλύψεις με βάση την άμμο, χωρίς να υπάρχει η ανησυχία για απελευθέρωση επιβλαβών χημικών ουσιών.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα περιστατικά που σχετίζονται με την υπερθέρμανση του teflon. Σε θερμοκρασίες άνω των 260°C, οι επικαλύψεις τεφλόν αρχίζουν να διασπώνται, απελευθερώνοντας τοξικές χημικές ουσίες στον αέρα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η εισπνοή αυτών των χημικών αναθυμιάσεων μπορεί να προκαλέσει υψηλό πυρετό. Μια κατάσταση που είναι γνωστή ως πυρετός πολυμερούς καπνού ή «γρίπη τεφλόν».
Η «γρίπη τεφλόν» προκαλεί προσωρινά συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως ρίγη, πυρετό, πονοκέφαλο και πόνους στο σώμα.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από 4-10 ώρες από την έκθεση και η κατάσταση συνήθως υποχωρεί εντός 12–48 ωρών.
Ένας μικρός αριθμός μελετών κατέγραψε πιο σοβαρές παρενέργειες από την έκθεση σε υπερθερμασμένο τεφλόν, όπως βλάβες στους πνεύμονες.
Κάθε πότε θέλουν αντικατάσταση
Ακόμα και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, η επίστρωση teflon εξακολουθεί να διαλύεται με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με ένα άρθρο του 1998 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Polymer Degradation and Stability».
Εάν θερμαίνετε συχνά το τηγάνι σας στους 127 °C (περίπου η θερμοκρασία στην οποία τηγανίζουμε μια μπριζόλα), το τηγάνι θα έχει διάρκεια ζωής περίπου 2 – 3 χρόνια (ανάλογα με την χρήση), σύμφωνα με την μελέτη του 2001 στο περιοδικό Nature.
Πως θα παρατείνετε την διάρκεια ζωής τους
Μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τους κινδύνους για ένα υγιεινό μαγείρεμα και να παρατείνετε την διάρκεια ζωής των αντικολλητικών τηγανιών, ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές:
Αποφύγετε τα αντικολλητικά σπρέι μαγειρέματος που μπορούν να αφήσουν υπολείμματα και να αλλοιώσουν την αντικολλητική επιφάνεια.
Αφήστε το τηγάνι να κρυώσει πριν το πλύνετε στο χέρι για να αποφύγετε το θερμικό σοκ (από το ζεστό στο κρύο) που μπορεί να παραμορφώσει το τηγάνι και να καταστρέψει την αντικολλητική επιφάνεια.
Μην προθερμαίνετε ένα άδειο τηγάνι. Τα άδεια σκεύη μπορούν να φτάσουν σε υψηλές θερμοκρασίες μέσα σε λίγα λεπτά, προκαλώντας πιθανώς την απελευθέρωση αναθυμιάσεων από πολυμερή.
Βεβαιωθείτε ότι έχετε λίγο φαγητό ή λάδι πριν το προθερμάνετε. Επίσης, αποφύγετε το μαγείρεμα σε δυνατή φωτιά. Μαγειρέψτε καλύτερα σε μέτρια ή χαμηλή φωτιά.
Εάν στοιβάζετε το αντικολλητικό τηγάνι σας στα ντουλάπια, τοποθετήστε ένα μαλακό ύφασμα ανάμεσα σε κάθε σκεύος για να αποφύγετε τις γρατσουνιές. Επίσης, αποφύγετε να τοποθετείτε βαρύτερα μαγειρικά σκεύη πάνω από τα τηγάνια.
Χρησιμοποιήστε ξύλινες, σιλικονούχες ή πλαστικές σπάτουλες. Οι μεταλλικές σπάτουλες μπορεί να προκαλέσουν γρατσουνιές στην αντικολλητική επιφάνεια, μειώνοντας τη διάρκεια ζωής των μαγειρικών σας σκευών.
Πλύσιμο στο χέρι. Πλύνετε απαλά τις κατσαρόλες και τα τηγάνια με ένα σφουγγάρι και σαπούνι, ζεστό νερό. Καλύτερα μην χρησιμοποιείτε ατσάλινα σφουγγαράκια, καθώς μπορεί να χαράξουν την επιφάνεια.
Αερίστε την κουζίνα σας. Όταν μαγειρεύετε, ανάψτε τον απορροφητήρα ή ανοίξτε τα παράθυρα για να φύγουν τυχόν αναθυμιάσεις.
Αντικαταστήστε τα παλιά μαγειρικά σκεύη. Όταν οι επικαλύψεις τεφλόν αρχίσουν να φθείρονται, εμφανίζοντας υπερβολικές γρατσουνιές, ξεφλούδισμα, τότε, ήρθε η ώρα για αλλαγή, ώστε να αποφύγετε τον κίνδυνο έκθεσης σε επιβλαβείς χημικές ουσίες.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163