Σημαντική επιτάχυνση στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, αλλά πολύ περιορισμένη χρήση άλλων εργαλείων, διαπιστώνει για τις ελληνικές τράπεζες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εαρινή έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας (Ιούνιος 2024) που δημοσίευσε χθες.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι αναδιαρθρώσεις στο πλαίσιο της εξωδικαστικής πλατφόρμας έχουν αποκτήσει περαιτέρω ρυθμό, επιβεβαιώνοντας την ανοδική τάση. Η υποβολή αιτήσεων αυξήθηκε, με περίπου 38.000 ολοκληρωμένες ή/και τελικά υποβληθείσες αιτήσεις από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας (που αντιστοιχεί σε 15,6 δισ. ευρώ χρέους, έναντι 7,7 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2023). Περίπου 15.400 αιτήματα οδηγήθηκαν σε επιτυχή αναδιάρθρωση, που αντιπροσωπεύουν 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους (έναντι 5,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στην προηγούμενη έκθεση). Το ποσοστό έγκρισης από τους πιστωτές αυξήθηκε το 2023 και είναι σταθερά πάνω από το 70% (έφθασε στο 79% των προτεινόμενων αναδιαρθρώσεων το 1ο τρίμηνο του 2024), που αντιστοιχεί στο 74% του αντίστοιχου χρέους. Ωστόσο, φαίνεται απίθανο τα ποσοστά έγκρισης από την πλευρά των πιστωτών να αυξηθούν περαιτέρω χωρίς να επηρεαστεί η βιωσιμότητα των αναδιαρθρώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η βιωσιμότητα των αναδιαρθρώσεων πρέπει να παρακολουθείται στενά έως ότου τα αντίστοιχα δάνεια θεωρηθούν ως πλήρως εξυπηρετούμενα.
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι τον Δεκέμβριο του 2023, οι ελληνικές αρχές ενέκριναν νομοθεσία για την εισαγωγή πολλών βελτιώσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, για παράδειγμα:
(i) καθιστώντας υποχρεωτικές για τους πιστωτές τις προτάσεις αναδιάρθρωσης βάσει αλγορίθμων σε ευάλωτους οφειλέτες·
(ii) προσφορά σταθερού επιτοκίου 3% για περίοδο 3 ετών·
(iii) τροποποίηση του αλγορίθμου για να επιτρέψει υψηλότερα κούρεμα, έως και 28%.
(iv) παροχή ηλεκτρονικών ενημερώσεων για την κατάσταση του χρέους εν αναμονή της διεκπεραίωσης των αιτήσεων.
«Λόγω της πρόσφατης υιοθέτησης αυτών των βελτιώσεων, είναι πολύ νωρίς για να δούμε τη θετική τους επίδραση στις αναδιαρθρώσεις», αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επισημαίνει ότι συνολικά, η υιοθέτηση των άλλων εργαλείων στο νέο πλαίσιο αφερεγγυότητας παραμένει στάσιμη. Υψηλό, ωστόσο, διαπιστώνεται το ενδιαφέρον για την απόκτηση της ιδιότητας του ευάλωτου οφειλέτη, με 45.958 υποβολές στο αρχικό στάδιο και 4.058 πιστοποιήσεις (που αντιστοιχούν σε συνολικό χρέος 140 εκατ. ευρώ) έως το τέλος Φεβρουαρίου 2024.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Η όλη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της επικύρωσης της σύμβασης από τη Βουλή, αναμένεται να οριστικοποιηθεί το νωρίτερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2024. Στο μεταξύ, το προσωρινό πρόγραμμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας ευάλωτων νοικοκυριών, που ξεκίνησε στα μέσα Σεπτεμβρίου 2022, παρατάθηκε τον Δεκέμβριο του 2023 για άλλους 15 μήνες ή μέχρι να λειτουργήσει ο Φορέας Ακινήτων. Η υιοθέτηση του προσωρινού καθεστώτος εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά περιορισμένη μέχρι στιγμής, με μόνο 151 οφειλέτες να έχουν εισέλθει στο σύστημα στα τέλη Φεβρουαρίου 2024.