Μεγάλος αριθμός από ενεργειακές κοινότητες συστάθηκαν τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας, παρά την αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου από την κυβέρνηση που είχε σκοπό να περιορίσει την κακόβουλη εκμετάλλευση του θεσμού.
Αναλυτικότερα, 1.462 ενεργειακές κοινότητες δημιουργήθηκαν από το 2019 ως το 2023, αριθμός που αποδεικνύει το έντονο ενδιαφέρον από μικρούς επενδυτές που θέλουν να ενωθούν για να υλοποιήσουν από κοινού έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ιδίως φωτοβολταϊκά. Στόχος είναι να απολαύσουν οικονομικό όφελος ή χαμηλότερο ενεργειακό κόστος μέσω του συμψηφισμού της παραγόμενης ενέργειας με την κατανάλωση.
Μια πρόσφατη εξέλιξη είναι ότι έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για ανάπτυξη έργων από Ενεργειακές Κοινότητες που θα συμμετέχουν ΟΤΑ, ώστε να καλυφθούν τουλάχιστον 30.000 ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά.
Επιπλέον, το νέο Πρόγραμμα «Απόλλων» που σχεδιάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα έρθει να καλύψει με φθηνή πράσινη ενέργεια σημαντικό μέρος των ενεργειακών καταναλώσεων όλων των δικαιούχων Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου Α’, των Δήμων, των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων σε όλη την επικράτεια, και η συμμετοχή στο εν λόγω Πρόγραμμα θα εξασφαλιστεί μέσω σύστασης Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών.
Τα συγκριτικά οφέλη για τις ενεργειακές κοινότητες
Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι αιτήσεις Ενεργειακών Κοινοτήτων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις εντάσσονται σε Ομάδες Προτεραιότητας για να λάβουν Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, δηλαδή το πιο δύσκολο στάδιο της διαδικασίας ενός έργου ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, το ΥΠΕΝ τονίζει ότι:
α) Όσον αφορά τον Διαχειριστή του Δικτύου, αιτήσεις αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών που ανήκουν σε Ενεργειακές Κοινότητες, που δεν διανέμουν στα μέλη τους τα πλεονάσματα της χρήσης ή σε Ενεργειακές Κοινότητες στις οποίες συμμετέχουν Ο.Τ.Α. α’ ή β’ βαθμού ή σε ή σε Ενεργειακές Κοινότητες που συμμετέχουν περισσότερα από 60 μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα 50 είναι φυσικά πρόσωπα, εντάσσονται στην Ομάδα Γ που σημαίνει ότι λαμβάνουν θέση στη σειρά προτεραιότητας σαν να είχαν υποβληθεί́ ένα μήνα πριν την πραγματική́ ημερομηνία υποβολής τους.
β) Όσον αφορά τον Διαχειριστή του Συστήματος, αντίστοιχα αιτήσεις για σταθμούς Ενεργειακών Κοινοτήτων του ν. 4513/2028 εντάσσονται στην Ομάδα Γ και τις διάφορες υποομάδες αυτής. – η υποχρέωση εφάπαξ τέλους έκδοσης βεβαίωσης είναι μειωμένη κατά το ήμισυ για τις Ενεργειακές Κοινότητες σύμφωνα με τη παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 4685/2020, – οι Ενεργειακές Κοινότητες που συμμετέχουν περισσότερα από 60 μέλη, εκ των οποίων τα 50 μέλη τουλάχιστον είναι φυσικά πρόσωπα ή οι Ενεργειακές Κοινότητες που συμμετέχουν Ο.Τ.Α. α΄ ή β΄ βαθμού εξαιρούνται της υποχρέωσης καταβολής εγγυητικής επιστολής για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 4951/2022.
Επιπλέον, ισχύει ότι οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε.) εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής Εγγυητικής Επιστολής Βεβαίωσης Παραγωγού του άρθρου 11Α του ν. 4685/2020 και Εγγυητικής Επιστολής του άρθρου 6 του ν. 4951/2022, καθώς και από την καταβολή τέλους υποβολής αίτησης για Βεβαίωση Παραγωγού στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) και Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης στους αρμόδιους Διαχειριστές.
Τέλος, το Τέλος Δέσμευσης Φυσικού Χώρου Εγκατάστασης, καθώς και το Τέλος Παράτασης Εγκατάστασης και Δέσμευσης Ηλεκτρικού Χώρου των Κ.Α.Ε μειώνονται κατά πενήντα τοις εκατό (50%). Τα ανωτέρω κίνητρα μπορούν να τα απολαμβάνουν και οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163