Εκατομμύρια κοστίζουν στο Ελληνικό Δημόσιο και τον «Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδας Α.Ε.» (ΟΣΕ) οι κλοπές υλικού (κατά βάση τροχαίου ή και εγκαταστάσεων) και οι περίφημες «συμμορίες του χαλκού», όπως τις ονομάζουν στον Οργανισμό, που αποτελούν μία από τις «μάστιγες που ταλαιπωρούν τον σιδηροδρομικό κόσμο.
Οι συνεχιζόμενες, και μάλιστα αυξανόμενες κλοπές σιδηροδρομικών υλικών, όπως ράγες και καλώδια, αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα που πλήττει τις σιδηροδρομικές υποδομές. Και βέβαια, η φύλαξη υποδομών κοστίζει. Έτσι, με πάνω από 22 εκατ. ευρώ θα επιδοτηθεί ο ΟΣΕ από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την προσεχή τριετία 2025 – 2027, ποσό που αφορά στην εκτέλεση του έργου «Φύλαξη Σιδηροδρομικών Σταθμών και Εγκαταστάσεων με ανθρώπινο δυναμικό στο Δίκτυο του ΟΣΕ».
Το ακριβές ποσό της γενναίας «αιμοδότησης» του ΟΣΕ ανέρχεται για την ακρίβεια σε 22,25 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και κατανέμεται σε 6,675 εκατ. ευρώ για το 2025, σε 8,9 εκατ. το 2026 και τα υπόλοιπα το 2027.
Τα κυκλώματα που δραστηριοποιούνται σε περιοχές, όπως οι Αχαρνές και ο ΣKA, λεηλατούν καλώδια τηλεδιοίκησης και φωτοσήμανσης, μπλοκάροντας τη λειτουργία των τρένων. Οι επιπτώσεις αυτών των ενεργειών είναι σημαντικές, καθώς οι πίνακες ελέγχου χάνουν εικόνα της ακριβούς θέσης των συρμών, δημιουργώντας καθυστερήσεις στα δρομολόγια και αναστάτωση στο επιβατικό κοινό.
Οι δράστες δεν περιορίζονται μόνο στα καλώδια, αλλά κλέβουν και τμήματα από τις ράγες, τις οποίες φέρονται να μεταφέρουν σε παράνομα χυτήρια για την πώληση του χαλκού και του σιδήρου.
Πρόσφατα, στην περιοχή του Ταύρου, αστυνομικοί εντόπισαν αυτοκίνητο που μετέφερε πάνω από 500 κιλά σιδηροδρομικού υλικού. Το ενδιαφέρον αυτών των κυκλωμάτων φαίνεται να έχει πλέον μετατοπιστεί στην ηλεκτροκίνηση, καθώς ο σκληρός ηλεκτρολυτικός χαλκός που χρησιμοποιείται στις γραμμές έχει υψηλή αξία στην αγορά σκραπ.
Προ ημερών μόλις, επιχειρήθηκε μία ακόμη δολιοφθορά σε καλώδια της γραμμής του ΟΣΕ στην περιοχή του ΣΚΑ τα ξημερώματα από δύο άτομα τα οποία και συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω. Τα ξημερώματα της Παρασκευής ) παρουσιάστηκε πρόβλημα στο κύκλωμα (6107) στην περιοχή του ΣΚΑ.
Σηκώθηκε αμέσως drone του Οργανισμού, το οποίο διαθέτει τον τελευταίο καιρό ο ΟΣΕ, για σχετικό έλεγχο και κατόπιν ενημέρωσης από τον χειριστή εντοπίστηκαν 2 άτομα μέσα στην τροχιά τα οποία είχαν προχωρήσει σε δολιοφθορές. Ενημερώθηκε η Αστυνομία η οποία και προχώρησε σε συλλήψεις, ενώ ο ΟΣΕ προχωρά σε μηνύσεις κατά των εμπλεκομένων.
Η διοίκηση του ΟΣΕ, για να περιορίσει τις κλοπές, επιχειρεί εν μέρει να δώσει λύση σε περιπολίες κρίσιμων εγκαταστάσεων και γραμμών με drones, καθώς είναι μεγάλο το κόστος της αποκατάστασης των ζημιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο από επιδρομές των συμμοριών του χαλκού, που εκτιμάται σχεδόν στα 5 με 8 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Έτσι, ο ΟΣΕ προσπαθεί να βρει λύσεις με σύμμαχο την τεχνολογία. Drones και οπτικές ίνες επιστρατεύονται ως ανάχωμα στις συμμορίες που ξηλώνουν την υποδομή, κυρίως για τον χαλκό, ή προκαλούν δολιοφθορές στο δίκτυο. Από τα τέλη του 2021, ο Οργανισμός ξεκίνησε μέσω διαγωνισμού την επιθεώρηση ορισμένων περιοχών γραμμών με drones, προκειμένου να αποσοβήσει κλοπές υλικών ή δολιοφθορές. Βάσει σχετικά πρόσφατων πληροφοριών, drones επιτηρούν συνολικά επτά περιοχές ευθύνης του ΟΣΕ.
Πάντως, ο ΟΣΕ φέρεται να έχει κάνει τελευταία και άλλες κινήσεις, με την υπογραφή συμβάσεων μερικών εκατομμυρίων ευρώ συνολικά για την επιτήρησης και τον έλεγχο του σιδηροδρομικού δικτύου από ιδιωτικές εταιρείες φύλαξης (security), με τεχνικά (κάμερες κ.λπ.), αλλά και με ανθρώπινα μέσα (περιπολίες).