Στο κρίσιμο ζήτημα της ανταγωνιστικότητας επικεντρώνεται η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία Net Zero Industry Act, που αφορά τη βιομηχανία του «πράσινου» τομέα και εγκρίθηκε οριστικά τη Δευτέρα (27.5.2024).
Η εν λόγω παρέμβαση που αφορά στην βιομηχανία του πράσινου τομέα και στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων γίνεται ως αντίβαρο στο πακέτο Inflation Reduction Act (IRA) που εφάρμοσε στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, αλλά και ως πιθανό αντίδοτο στη δεσπόζουσα θέση της Κίνας σε μια σειρά από καθοριστικές νέες τεχνολογίες, όπως τα φωτοβολταϊκά.
Αναλυτικότερα, όπως ανακοίνωσε χθες (27.5.2024) η Κομισιόν, στόχος του κανονισμού είναι τουλάχιστον το 40 % των ετήσιων αναγκών ανάπτυξης τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών να κατασκευάζονται στην ΕΕ έως το 2030.
Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να στηρίξουν ένα σύνολο τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών, όπως τα ηλιακά φωτοβολταϊκά, η αιολική ενέργεια, οι αντλίες θερμότητας, οι πυρηνικές τεχνολογίες, οι τεχνολογίες υδρογόνου, οι συσσωρευτές και οι τεχνολογίες δικτύου, θεσπίζοντας «στρατηγικά έργα» που θα επωφελούνται από καθεστώς προτεραιότητας σε εθνικό επίπεδο, συντομότερα χρονοδιαγράμματα αδειοδότησης, εξορθολογισμένες διαδικασίες και συνδρομή για την πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Η δημιουργία κοιλάδων επιτάχυνσης μηδενικών καθαρών εκπομπών θα διευκολύνει περαιτέρω τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών βιομηχανικής δραστηριότητας μηδενικών καθαρών εκπομπών στην ΕΕ.
Ταυτόχρονα, η νέα νομοθεσία εισάγει την έννοια των «στρατηγικών έργων μηδενικών καθαρών εκπομπών», τα οποία είναι έργα απαραίτητα για τη βελτίωση και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της αυτονομίας της βιομηχανίας μηδενικών καθαρών εκπομπών της ΕΕ. Τα εν λόγω έργα μπορούν να προτείνονται από φορείς υλοποίησης έργων και θα επιλέγονται από το κάθε κράτος μέλος με βάση τη συμβολή τους στην αύξηση της παραγωγικής ικανότητας τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών, όπου η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές από μία μόνο τρίτη χώρα ή με βάση τη συμβολή τους στην ανταγωνιστικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού της βιομηχανίας μηδενικών καθαρών εκπομπών της ΕΕ.
Τα στρατηγικά έργα μηδενικών καθαρών εκπομπών επωφελούνται από «καθεστώς προτεραιότητας» σε εθνικό επίπεδο, το οποίο διασφαλίζει ταχεία διοικητική επεξεργασία, καθώς και την ταχύτερη δυνατή αδειοδότηση εντός συντομότερων προθεσμιών.
Επιπλέον, η νομοθεσία θεσπίζει δεσμευτικές προθεσμίες για τα κράτη μέλη για ολόκληρη τη διαδικασία αδειοδότησης, ανάλογα με το καθεστώς και το μέγεθος ενός έργου:
- Για στρατηγικά έργα μηδενικών καθαρών εκπομπών: 9 μήνες εάν η ετήσια παραγωγική ικανότητα είναι μικρότερη από 1 GW και 12 μήνες εάν η εν λόγω παραγωγική ικανότητα υπερβαίνει τα 1 GW ή εάν η παραγωγή δεν μετράται σε GW.
- Για άλλα έργα παραγωγής τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών: 12 μήνες εάν η ετήσια παραγωγική ικανότητα είναι μικρότερη από 1 GW και 18 μήνες εάν η εν λόγω παραγωγική ικανότητα υπερβαίνει τα 1 GW ή εάν η παραγωγή δεν μετράται σε GW.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163