Μια μέρα μετά τη βράβευση του Citizenfour ως το Καλύτερο Ντοκιμαντέρ της Χρονιάς από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, ο πληροφοριοδότης που έγινε ήρωας ή προδότης (χαρακτηρισμός που ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του αναγνώστη) απάντησε σε όλα όσα του απηύθυναν οι επισκέπτες του Reddit.
Στην Ανοιχτή Συζήτηση που έλαβε χώρα εχθές, ο Σνόουντεν ένωσε τις πληροφορίες του με τον δημοσιογράφο της «Guardian» Γκλεν Γκρίνγουολντ και την κινηματογραφίστρια Λόρα Πόιτρας. Αυτά είναι μερικά από τα highlights της συζήτησης:
“Εαν είχα δημοσιοποιήσει τις πληροφορίες μου νωρίτερα τα προγράμματα παρακολούθησης θα ήταν πολύ λιγότερο περιχαρακωμένα και όσοι τα παραβίαζαν θα ήταν πολύ λιγότερο εξοικειωμένοι με την κατάχρηση εξουσίας στην οποία κατέφυγαν. Αυτό είναι κάτι που συναντάται σε κάθε τομέα που δραστηριοποιείται η κυβέρνηση, όχι μόνο στο χώρο της Εθνικής Ασφάλειας, κάτι πολύ σημαντικό να το κατανοήσουμε:
Όταν παραδίδεις στην κυβέρνηση μια νέα εξουσία ή μέθοδο ελέγχου, αυτή γίνεται εκθετικά δυσκολότερη στο να την αναιρέσεις αργότερα…. Μην παραδώσετε αυτή την πολυτέλεια στις δικές σας χώρες” συμπλήρωσε.
“Εαν ήμουν κατάσκοπος των Ρώσων ποιός ο λόγος να καταφύγω στο Χονγκ Κονγκ” είπε απαντώντας σε ερώτηση που αμφισβητούσε εμμέσως τα κίνητρα του. “Θα ήταν ένα ανόητο ρίσκο. Επιπλέον γιατί να είχα παραδώσει τόση πληροφορία και μάλιστα αυτού του είδους την πληροφορία σε δημοσιογράφους; Θα είχα ακυρώσει οποιαδήποτε διαπραγματευτική τους αξία τους στα χέρια των Ρώσων”.
“Εαν ήμουν κατάσκοπος των Ρώσων για ποιο αναθεματισμένο λόγο θα ήμουν εγκλωβισμένος σε ένα αεροδρόμιο για ένα ολόκληρο μήνα; Θα μου είχαν παραδώσει μέταλλιο, θα είχαν κάνει παρέλαση προς τιμή μου” πρόσθεσε.
“Η αλήθεια είναι ότι έμεινα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα σε εκείνο το καταραμένο αεροδρόμιο γιατί ήμουν αρνητικός σε οποιαδήποτε μορφή συνεργασίας και κανείς δεν ήξερε τι να κάνει μαζί μου. Αρνιόμουν να συνεργίσω με τις Ρωσικές Yπηρεσίες Πληροφοριών με οιοδήποτε τρόπο (δείτε την ακρόαση μου ενωπίον του Ευρωπαικόυ Κοινοβουλίου εαν σας ενδιαφέρει) και αυτή η στάση μου δεν έχει αλλάξει στο ελάχιστο” είπε.
“Αυτή τη στιγμή πιστεύω ότι ο λόγος που την έχω βγάλει καθαρή είναι η δημόσια έκθεση μου. Τι μπορούν να μου κάνουν; Εαν εμφανιστώ με σπασμένα δάχτυλα, όλοι θα καταλάβουν τι έχει συμβεί”.
“Σε τελική ανάλυση, αν οι άνθρωποι αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν στιγμές στην ιστορία μας που η νομιμότητα είναι διακριτή από την ηθική, δεν παραχωρούμε απλά τον έλεγχο των δικαιωμάτων μας στις κυβερνήσεις αλλά δίνουμε στις υπηρεσίες τη δυνατότητα να αποφασίσουν το μέλλον μας”.
“Μπορούμε (σσ. οι πολίτες) να επινοήσουμε μέσω της εφαρμογής και της εξειδίκευσης της επιστήμης τρόπους για να υπενθυμίσουμε στις κυβερνήσεις ότι αν δεν είναι εκείνες υπεύθυνοι διαχειριστές των δικαιωμάτων μας, θα δημιουργήσουμε εμείς εκείνους τους μηχανισμούς που όχι μόνο θα επιβάλλουν τα δικαιώματα μας αλλά και θα τους αφαιρούν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν σε αυτά”.
“Αυτή η δυναμική είναι εμφανής σήμερα στις δηλώσεις δυσαρέσκειας των κυβερνητικών αξιωματούχων απέναντι στις πρακτικές κρυπτογράφησεις που υιοθετούν οι τεχνολογικοί κολλοσοί. Δεν πρόκειται όμως για φλερτ με την αναρχία ή μια προσπάθεια να τους βάλουμε στο περιθώριο, απλά είναι μια υπενθύμιση προς τις κυβερνήσεις ότι πρέπει να υπάρχει μια αντιστοιχία στις εξουσίες αυτού που διοικεί και εκείνου που διοικείται”.
“Τα δικαιώματα μας δεν μας τα παραχωρούν οι φορείς της εξουσίας. Τα έχουμε κληρονομήσει από τη φύση μας”.
“Τις τελευταίες δεκαετίες δεν έχουμε σκεφτεί αρκετά όλα τα παραπάνω γιατί η ποιότητα της ζωής έχει βελτιωθεί σε πολλά επιπεδα, κάτι που δημιούργησε σε μια βολική συνθήκη. Αλλά αν δουμε την ανθρώπινη ιστορία θα βρούμε διάφορα παραδείγματα όπου οι κυβερνήσεις αναλώνονται περισσότερα σε όσα “μπορούν” να κάνουν έναντι εκείνων που “πρέπει” να κάνουν”.
“Σε τέτοιες στιγμές θα πρέπει να θυμόμαστε ότι στην ουσία ο νόμος δεν μας υπερασπίζεται. Εμείς υπερασπιζόμαστε το νόμο. Όταν λοιπόν αυτός αντιτίθεται στις ηθικές μας αρχές έχουμε ΚΑΙ το δικαίωμα αλλά ΚΑΙ την ευθύνη να αποκαταστήσουμε αυτή την ανισσοροπία για το καλό ΚΑΙ των δύο”.
Ολόκληρη η Ανοιχτή Συζήτηση του Reddit μπορεί να αναγνωσθεί εδώ.