Το εικονογραφημένο ταξίδι του θα εκβιάσει τη γαλήνη μέσα σου και θα σε κάνει να πιστέψεις ότι εάν δεν υπάρχει Θεός, υπάρχουν άνθρωποι που θα σε κάνουν να το ξανασκεφτείς. Ο Στράτος Καλαφάτης είναι ένας από αυτούς.
Στις εικόνες του παγίδευσε τη μοναστική πολιτεία με ένα τρόπο ανθρώπινο και θεϊκό, καταφέρνοντας να ξεναγήσει νοερά μέσα από τις φωτοσκιάσεις του κάθε τυχερή ματιά που βρέθηκε μπροστά τους. Μέσα από τις φωτογραφίες του Στράτου θα περπατήσεις στα μονοπάτια της πίστης που κρύβεται μέσα σου καθώς στις εικόνες που επιδιώκουν «την ψίχα, την αύρα, το κρυμμένο μέσα στο κέλυφος του προφανούς, τα ίχνη των απόντων, τη λανθάνουσα ουσία. Το αθέατο», όπως γράφει στον κατάλογο ο αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού, Νίκος Ξυδάκης, τα ασκητικά βλέμματα μαθητών και γερόντων, προσκυνητών και μοναχών σε καλοσυνεύουν.
Επικοινώνησα μαζί του και απάντησε στις ερωτήσεις με την ίδια ειλικρίνεια και αμεσότητα που χαρακτηρίζει το αναγνωρισμένο εδώ και χρόνια έργο του, ένας άντρας που πέρασε από τον στίβο στον πρωταθλητισμό των αισθήσεων με τη συνέπεια και την ταπεινότητα που χαρακτηρίζει τους νικητές.
Ποιά η αφορμή για να επιδοθείς σε αυτό το πνευματικό φωτογραφικό ταξίδι;
Ήταν στις αρχές του 2008 η παρότρυνση του φίλου μου Αρσένιου Τοπτσίδη, απόφοιτου της Αθωνιάδος Ακαδημίας, να επισκεφτούμε το Α. Όρος και να φωτογραφίσουμε τους μαθητές της σχολής.
Πότε και γιατί αποφάσισες να αφιερώσεις τόσο βλέμμα σε αυτό;
Όταν επέστρεψα γοητευμένος από το πρώτο ταξίδι.
Πόσο καιρό έκανες για να ολοκληρώσεις το portfolio;
Για την ολοκλήρωση αυτού του έργου χρειάστηκαν 26 επισκέψεις σε μια διάρκεια 5 ετών και ένα σύνολο 200 ημερών παραμονής και φωτογράφισης στην Αθωνική πολιτεία.
Τι σημαίνει Άγιο Όρος για εσένα;
Είναι το κέντρο της ορθόδοξης πίστης και μοναχισμού, ένας από τους πιο ιδιαίτερους και μεταφυσικούς τόπους .
Ποιά ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισες;
Να ξεπεράσω τα οπτικά στερεότυπα, να αναμετρηθώ ως φωτογράφος με την βαριά ιστορία του τόπου και να καταφέρω να περιγράψω την ουσία και όχι την επιφάνεια των ανθρώπων και των πραγμάτων.
Υπάρχει κάποια φωτογραφία που ξεχωρίζεις από τις υπόλοιπες;
Το βλέμμα των δύο γερόντων στο κελί των Καραμανλήδων. Αυτή η εικόνα μέσα από την 60χρονη σχέση αυτών των ανθρώπων, του γέροντα και του υποτακτικού περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο όσα είδα και έζησα σ’αυτό το μεγάλο ταξίδι.
Ποιόν θα ξεχώριζες από όλους τους φωτογράφους που εδώ και ενάμισι αιώνα έχουν γοητευθεί από την ασκητική πολιτεία;
Τον Ρώσο Sebastianof που στα μέσα του 19ου αιώνα με ελάχιστες τεχνικές δυνατότητες φωτογράφισε πρώτος το Άγιο Όρος μέσα σε ένα σύνολο 4.000 εικόνων.
Επίλεξε πέντε λέξεις που χαρακτηρίζουν το Άγιο Όρος για σένα.
Μοναχισμός, ορθοδοξία, φιλοξενία, φύση και Θεός.
Πως σε άλλαξε μέσα σου αυτό το χρονικό;
Όταν ξεκίνησα αυτό το ταξίδι μόλις είχα περάσει τα 40 μου χρόνια και τώρα μετά την ολοκλήρωση του, κοντέυω τα 50. Μια δεκαετία πολύ πυκνή με σημαντικές αλλαγές για μένα, για τους γύρω μου, για τον τόπο που ζούμε. Το Άγιο Όρος αποτέλεσε ένα μεγάλο κεφάλαιο, μου δίδαξε πολλά και άλλαξε τις προτεραιότητες στα σημαντικά και τα αναγκαία.
Ξεκίνησες από το στίβο. Πέρασες στη φωτογραφία. Πως και κυρίως γιατί;
Υπήρξα για πολλά χρόνια αθλητής του στίβου. Αποφοίτησα από το Τ.Φ.Α.Α. του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.Το όνειρο μου ήταν να γίνω Ολυμπιονίκης. Η φωτογραφία υπήρξε πάντα ο παράλληλος έρωτας. Με το που τελείωσα τις σπουδές μου και την θητεία μου στον στρατό εγκατέλειψα τον στοίβο και έφυγα στην Αμερική για να κυνηγήσω το όνειρο του φωτογράφου.
Ποιά είναι τα κοινά σημεία ανάμεσα στον πρωταθλητισμό και το φωτογραφικό φακό;
Ο στίβος και η φωτογραφία είναι ατομικά αθλήματα, το ίδιο μοναχικά και το ίδιο γοητευτικά.
Ποιά τα σχέδια σου για το μέλλον;
Να ολοκληρώσω μια εργασία με θέμα το «Αιγαίο».
Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος να πούμε αντίο σε αυτή τη συνέντευξη;
Καλό πάσχα και καλή αντάμωση.
