Η Guardian έβγαλε στο διαδικτυακό της κανάλι ένα μονόλογο του Σλαβόι Ζιζεκ για αυτό που σήμερα συζητάμε, ψάχνουμε, αναζητούμε και ξεχνάμε όλοι. Την ελευθερία.
Αυτά είναι τα λόγια του που μπέρδεψαν πολύ κάθε μία από τις κοπελιές με τα ακριβά εσώρουχα. Χαλάλι;
“Τι είναι ελευθερία σήμερα;”
Για να είμαι πραγματικά ελεύθερος, ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω, σίγουρα έχω ανάγκη από την πολιτεία και άλλες υπηρεσίες να φροντίζουν για πράγματα και καταστάσεις, όχι μόνο χωρίς τη θέληση μου αλλά χωρίς καν να γνωρίζω αυτούς και τη δράση τους.
Από την άλλη, όταν πραγματικά αποφασίζουμε, έχουμε ιδέα πόσο προαποφασισμένες είναι οι επιλογές μας; Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικές οι τελευταίες αποκαλύψεις της Wikileaks για την προωθούμενη Συμφωνία για το Εμπόριο των Υπηρεσιών (Trade in Services Agreement, TISA).
Αυτή την εξέχουσα σημαντική εμπορική συμφωνία που αφορά το χρήμα και την πληροφορία, τη διακίνηση αυτών, και που προαποφασίζει την πορεία της οικονομίας του ανεπτυγμενου κόσμου για τις επόμενες δεκαετίες. Μάλιστα εγινε γνωστό ότι όχι μόνο δεν θα μάθουμε ποτέ τους όποιους όρους της συμφωνίας αλλά εαν και εφόσον μπει σε ισχύ δεν θα μάθουμε καν ΤΙ έχει συμφωνηθεί για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Η πιο επικίνδυνη μορφή της μη ελευθερίας είναι η μη ελευθερία που δεν γίνεται αντιληπτή. Μετά υπάρχει μια άλλη μορφή ελευθερίας που έχει καταστροφικό αποτελεμα και δεν πρεπει να την υποτιμάμε.
Κάποια στιγμή, τέλη της δεκαετίας του 90, όταν ακόμη ο Μιλόσεβιτς ήταν στην εξουσία, συναντήθηκα στο Βελιγράδι με κάποιους μάλλον εθνικούς ηγέτες, πατριώτες. Ντρέπομαι που το λέω αλλά μπήκα σε διαλογο μαζί τους και μου έδωσαν ένα μάθημα στο πως δουλευει ο εθνικιστικός φονταμενταλισμός. Μου είπαν ότι για αυτούς ο φιλελευθερος δυτικός τροπος ζωής είναι υπερβολικά ελεγχόμενος.
“Ξέρεις, όλη την ώρα σας βομβαρδίζουν με μηνύματα όπως Να είσαι Πολιτικά Ορθός, Μην Εισαι Ρατσιστής, Πρόσεξε Τι Θα Φας, Να Είσαι Πειθαρχημένος κλπ κλπ” και κατέληξαν να μου πουν ανοιχτα ότι “θέλουν να τρώνε ό,τι επιθυμούν.
Θέλουν να καπνίζουν, θέλουν να κλέβουν, να ξυλοφορτώνουν γυναίκες και να τις βιάζουν όποτε το γουστάρουν, και αυτός ακριβώς ο εθνικιστικός τους χαρακτήρας τους δίνει μια τέτοια κάθαρση, τους χαρίζει αυτή την ελευθερία.
Για αυτό το λόγο δεν ένοιωσα καμία έκπληξη όταν έμαθα ότι στις περιοχές στο Ιράκ και τη Συρία, εκεί που η ΙSIS ελέγχει τα εδάφη δεν υπάρχουν μόνο τζιχαντιστές. Υπάρχουν βιαστές, βασανιστές, ελεύθεροι σκοπευτές κοκ.
Βλέπεις αυτό είναι το πρόβλημα με τον απολυταρχισμό. Δεν είναι μόνο η απουσία ελευθερίας, υπάρχει αυτή η αίσθηση μιας ψευδούς ελευθερίας, η έκρηξη αυτής της προσβλητικής ένοιας της ελευθερίας με τρομάζει.
Για μένα η ύστατη μορφή ελευθερίας είναι η αγάπη.
Προφανώς είμαι ένας αξιολύπητος ρομαντικός γέρος.
Η αγάπη είναι η απόφαση σου να αφοσιωθείς σε έναν άλλον άνθρωπο, να χάσεις μια από τις πιο βασικές ελευθερίες σου, να αλλάζεις ερωτικούς συντρόφους κοκ.
Tώρα σου έχω μια έκπληξη. Αυτή την ελευθερία μας την παίρνουν σταδιακά μακριά. Νομίζω ότι αυτό που ιδανικά αναζητάμε σήμερα ε’ίναι να αγαπήσουμε χωρίς να “πέσουμε”. Μάλιστα έχω συναντήσει και κάποια γραφεία συνοικεσίων που εγγυώνται ότι σου δημιουργούν εκείνες τις συνθήκες ώστε να αγαπήσεις χωρίς κόστος.
Όχι, νομίζω η μόνη σωστή μορφή αγάπης είναι αυτή που έρχεται μετά από μια πτώση. Περπατάς στο δρόμο, γλυστράς σε μια μπανανόφλουδα, μια κυρία σου δίνει χέρι βοηθείας, ίσως είναι αυτή η Αγάπη της ζωής σου, αλλά δεν μπορείς να το ξέρεις.
Χωρίς την πτώση η αγαπη δεν είναι αγαπη
Οπότε το μάθημα είναι ότι η πραγματική ελευθερία συναντάται στο να βλέπεις καταματα και να αμφισβητείς τις προυποθέσεις οτιδήποτε σου δίνεται από αυτή την ηγεμονική ιδεολογία και με ιδεολογία εννοώ την απλ καθημερινότητα μας.
Να αμφισβητείς τα πάντα, ακόμη και την ίδια την έννοια του τι σημαίνει είμαι ελεύθερος.
Τα κορίτσια της Victoria Secret, που δεν θέλουν να ακούνε ούτε για φεμινισμό, ούτε για τίποτα άλλο που μπορεί να απασχολήσει αυτές και την ενασχόληση τους με τη δαντέλα αδιαφόρησαν για όσα είπε ο Σλοβένος φιλόσοφος και ψυχαναλυτής που κάποιοι τον λένε τσαρλατάνο, γραφικό ή/και λαικιστή. Κάποιοι άλλοι πάλι καθόλου. Oλόκληρο το βίντεο εδώ.
