Mέσα σε μία ημέρα, το 2011 ο Anders Breivik σκότωσε εν ψυχρώ 77 ανθρώπους. Στις 22 Ιουλίου εκείνο το καλοκαίρι ο μακελάρης της Νορβηγίας τοποθέτησε βομβιστικό μηχανισμό σε αυτοκίνητο έξω από κυβερνητικά κτίρια στο κέντρο του Όσλο προκαλώντας το θάνατο οκτώ ατόμων.
Μετά μετέβη στην κατασκήνωση της νεολαίας του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος στο νησί Ουτόγια, παριστάνοντας τον αστυνομικό.
Συνέχισε τη μέρα του πυροβολώντας μέχρι θανάτου 69 ακόμη άτομα. Σήμερα ο Breivik εκτίει την ποινή των 21 χρόνων που του επιβλήθηκε από τις δικαστικές αρχές τον Αύγουστο του 2012. Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου One Of Us της Åsne Seierstad, ο Νορβηγός συγγραφέας Karl Ove Knausgaard θυμάται εκείνες τις μέρες και προσπαθεί να ρίξει φως στο σκοτάδι του μυαλού ενός κατά συρροή δολοφόνου που τάραξε την καθημερινότητα ενός φιλήσυχου έθνους.
Τίτλος του, Το Ακατανόητο
“Ήθελε να σώσει τη Νορβηγία. Μόλις λίγες ώρες πριν εκπυρσοκροτήσει τη βόμβα ο Breivik απέστειλε μέσω e-mail το 15σέλιδο μανιφέστο του σε εκατοντάδες παραλήπτες. Σε αυτό έλεγε ότι είμαστε σε πόλεμο με το Ισλάμ και τη διαπολιτισμικότητα και η σφαγή των νέων ήταν μια προσπάθεια αφύπνισης. Επίσης ανέβασε στο YouTube ένα βίντεο διάρκειας 12 λεπτών όπου εξηγούσε με την απλότητα μιας προπαγανδιστικής αντίληψης ό,τι πρόκειται να συμβεί στην Ευρώπη: η επέλαση του Ισλαμ.”
“Τι μπορεί να έκανε έναν άντρα που είναι σχετικά καλά στα μυαλά του να κάνει κάτι τόσο απεχθές; Σε μία χώρα που είναι σταθερή, ευδοκιμεί, έχει τάξη; Είναι δυνατόν έστω να το κατανοήσεις; Αν δούμε την πολιτική ρητορεία του αλλά και την επιλογή των στόχων του μπορούμε να διακρίνουμα κάποια ομοιότητα ανάμεσα στις πράξεις του και την τρομοκρατική επίθεση του 1995 στην πόλη της Οκλαχόμας όταν την 19η Απριλίου 1995, ο 26χρονος Τίμοθι Μακβέι ανατίναξε ένα παγιδευμένο φορτηγάκι μπροστά στο κτίριο Alfred Ρ. Murrah Federal Building σκοτώνοντας εκατόν εξήντα οκτώ ανθρώπους. Πραγματικά ο Breivik είχε σαν πρότυπο στο μυαλό του αυτή τη βομβιστική επίθεση για το πρώτο μέρος της επίθεσης του. Ωστόσο, οτιδήποτε άλλο για τον ίδιο και τα κίνητρα του δείχνουν ότι είχαμε να κάνουμε με ένα προσωπικό του ζητούμενο, όχι πολιτικό, όχι ιδεολογικό. Αυτοανακήρυξε τον εαυτό του ένα είδος στρατηγού. Έτσι φωτογραφήθηκε πριν τα εγκλήματα του. Εμμονικά έκανε λόγο για ένα μεγάλο οργανισμό του οποίου ήταν επίλεκτο μέλος, κάτι που δεν υπήρχε. Στο μανιφέστο του απευθύνεται στον εαυτό του σαν Εθνικός Ήρωας. Η εντύπωση που μπορείς να έχεις από όλα τα παραπάνω είναι μια, πρόκειται για έναν άνθρωπο που αναδύθηκε μέσα από μια πλασματική πραγματικότητα στην οποία η σημαντικότητα του είναι αδιαμφισβήτητη. Ο τρόπος που κινήθηκε, οι σκέψεις που συνόδευαν τις πράξεις του θυμίζουν παιχνίδι χαρακτήρων σε υπολογιστή, όχι τρομοκρατική επίθεση με πολιτικό κίνητρο”.
“Λίγους μήνες πριν τη σφαγή Breivik επισκέφθηκε τη μητριά του και τις είπε ότι ετοίμαζε κάτι που θα έκανε τον πατέρα του υπερήφανο. Η μητέρα του τους είχε εγκαταλείψει όταν εκείνος ήταν ενός, είχαν ήδη περάσει 9 χρόνια από τότε που είχαν ανταλλάξει κάποια λόγια μεταξύ τους. Ήθελε να τον δουν. Αυτό ήταν το κίνητρο του, τίποτα άλλο.
“Δες με, δείτε με. Δείτε με”
“Σήμερα ο Breivik βρίσκεται σε σωφρονιστικό ίδρυμα έξω από το Όσλο. Τα τελευταία νέα που έχουμε από αυτόν αφορούν την πρόθεση του να μηνύσει τις αρχές της πολιτείας για τις συνθήκες διαβίωσης του. Για το ότι άδικα δεν του έχουν κάνει αναβάθμιση στην κονσόλα παιχνιδιών του από το PlayStation 2 στο PlayStation 3 , για τον εργονομικά δύσκολο στο κράτημα στυλό από πλαστικό που του έχουν δώσει και του προκαλεί κράμπες στα δάχτυλα… Ο Breivik επενδύει στο συγγραφικό του ταλέντο για τις επόμενες δεκαετίες οπότε αυτό το αντικείμενο είναι εξαιρετικά σημαντικό για τον ίδιο. ‘Το γεγονός ότι πρέπει να συμβιβαστώ ότι θα περάσω τη μελλοντική ζωή μου συντροφιά με ένα δύσχρηστο πλαστικό στυλό αποτελεί μια εκδήλωση σχεδόν ανείπωτου σαδισμού’, είπε”.
“Καθώς τα πτώματα ήταν αραδιασμένα στο νησί μέσα σε λίμνες από αίμα οι αστυνομικοί ανέκριναν τον Breivik σε ένα από τα ξύλινα καταλύματα. Σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης μεταξύ τους εκείνος ανησυχούσε ότι θα πάθει αφυδάτωση καθώς είχε πιει ένα κοκτέιλ από εφεδρίνη, καφείνη και ασπιρίνι νωρίτερα εκείνη την ημέρα. Του έδωσαν λίγη σόδα και στη συνέχεια ο Breivik άρχισε να ανησυχεί για ένα κόψιμο στο δάχτυλο του. ‘Κοίτα, έχω τραυματιστεί’ είπε. ‘Πρέπει να μου το περιποιηθείτε. Έχω χάσει ήδη πολύ αίμα΄. Μια αστυνόμος τοποθέτησε ένα αυτοκόλλητο επίθεμα στο κόψιμο και εκείνος προσπάθησε να θυμηθεί πως είχε χτυπήσει. Κάτι είχε πεταχτεί προς το μέρος του. Μάλλον ήταν ένα κομμάτι από το κρανίο μιας νέας γυναίκας που είχε πυροβολήσει από πολύ κοντά, εξομολογήθηκε”.
“Καθώς η ανάκριση έφτανε στο τέλος της, οι αστυνομικοί του ζήτησαν να γδυθεί. Έμεινε με το εσώρουχο του απέναντι τους και άρχισε να ποζάρει μπροστά τους, παίρνοντας στάσεις αρρενωπές. Έβλεπε μέσα στο φακό της κάμερας με πείσμα και πρότασσε το στήθος του μπροστά. Τοποθέτησε τα χέρια του στους γοφούς και έπαιρνε εκείνες τις κλασικές πόζες που προτιμούν οι bodybuilders για να δείχνουν οι μυς τους μεγαλύτεροι.”
“Ο φόνος είναι ενάντια στην ανθρώπινη φύση αλλά κάποιες φορές αυτό μπορεί να αναιρεθεί, όταν κάποιος μεγαλώνει σε μια κοινότητα που ενθαρρύνει το θάνατο. Όλα όσα συμβαίνουν σήμερα στο Ιρακ και τη Συρία, οι σκληρές πράξεις της ISIS δεν συμβαίνουν επειδή ξαφνικά οι άνθρωποι έγιναν σατανικοί αλλά είναι αποτέλεσμα της αποσύνθεσης μηχανισμών που σε μια πολιτισμένη κοινωνία μας αποτρέπουν από πράξεις δολοφονίας και βιασμών. Μια κουλτούρα θανάτου και πολέμου έχει αναδυθεί.”
“Μόνο στο βλέμμα υπάρχουμε ο ένας απέναντι στον άλλον. Στη ματιά του άλλου παίρνουμε μορφή και ο άλλος μέσα στη ματιά μας ζει. Και εκεί μέσα μπορούμε να καταστραφούμε. Είναι απελπτιστικό να μη σε βλέπουν, όσο και να μην μπορείς να δεις”.
Το βλέμμα του ήταν αυτό
