Αν και ο πληθωρισμός των τροφίμων διεθνώς σε επίπεδο καταναλωτή δείχνει μικρά σημάδια εξισορρόπησης, δεν λείπουν, ωστόσο, οι αναταράξεις στις αγορές εμπορευμάτων που ωθούν τις τιμές διαρκώς υψηλότερα.
To ψωμί, το ρύζι, κακάο και σοκολάτες, το λάδι, είναι μόνο μερικά από τα τρόφιμα, που δέχονται ανοδικές πιέσεις σε διεθνές χονδρεμπορικό επίπεδο, και που η υποχώρηση της πληθωριστικής «λαίλαπας» που ακολούθησε την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία δεν έχει καταφέρει να «κατεβάσει» τις τιμές σε επίπεδα προ κρίσης. Άλλωστε, όπως λένε και οι άνθρωποι της αγοράς, «ό,τι ανεβαίνει, δεν κατεβαίνει».
Οι αιτίες πίσω τις συνεχείς αυξήσεις είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που συνθέτουν μία «τέλεια καταιγίδα» για τα τρόφιμα και επηρεάζουν την χρηματιστηριακή τους διαπραγμάτευση κι ως εκ τούτου και τις τελικές τους τιμές: πόλεμοι, γεωπολιτικές εντάσεις, άλλα σημεία συμφόρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας, και, κυρίως, η κλιματική κρίση που πλήττει τις σοδειές δημιουργώντας ανισορροπίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
«Πρωταθλητής» στις αυξήσεις είναι το κακάο σε κόκκους, προμηνύοντας πως οι πασχαλινές σοκολάτες θα είναι «πικρές» φέτος.
Η τιμή του εν λόγω προϊόντος, σύμφωνα με στοιχεία αγοράς που συγκεντρώνει το ΔΝΤ, από την μέση τιμή των 2.597 δολαρίων ανά μετρικό τόνο το α’ εξάμηνο 2023, τον Φεβρουάριο του 2024 «εκτοξεύτηκε» στα 5.640 δολάρια, και μάλιστα με ένα «άλμα» 1.200 δολάρια ανά τόνο μέσα σε ένα μήνα, από τα 4.442 δολάρια του Ιανουαρίου.
Σημαντική μεταβολή καταγράφεται και στην αγοραία τιμή του ρυζιού, το οποίο αποτελεί το νούμερο ένα τρόφιμο που καταναλώνουν δισεκατομμύρια ανθρώπων με επίκεντρο την Ασία. Η τιμή του ρυζιού από τα 473 δολάρια ανά τόνο το α’ εξάμηνο 2023, τον Φεβρουάριο 2024 κυμαίνεται στα 609 δολάρια ανά τόνο.
«Σοκαριστική» είναι και η αύξηση της διεθνούς τιμής του ελαιόλαδου, όπως άλλωστε γνωρίζουν καλά και οι Έλληνες καταναλωτές: έτσι, σε διεθνές επίπεδο αγοράς, το ΔΝΤ το α’ εξάμηνο του 2023, είχε καταγράψει τιμή τόνου στα 5.926 δολάρια ανά τόνο, ενώ τον προηγούμενο μήνα η ίδια ποσότητα πωλήθηκε για 10.067 δολάρια.
Άλλο ένα βασικό τρόφιμο, πρώτη ύλη για πάρα πολλά σκευάσματα, η βρώμη, πωλείται υψηλότερα στα 3,8 δολάρια ανά μπούσελ, από 3,6 δολάρια το α’ εξάμηνο του 2023, και παρά το γεγονός ότι οι τιμές συνολικά των δημητριακών υποχώρησαν από τα ρεκόρ που έπιασαν με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ.
Είναι χαρακτηριστική η τιμή του σιταριού που διαπραγματεύεται στον πανευρωπαϊκό δείκτη Euronext στο Παρίσι, με τον μέσο όρο 52 εβδομάδων για τα διαρκή συμβόλαια να μην ξεπερνούν τα 20 ευρώ (19,90 για την ακρίβεια) ενώ την Τρίτη (19.3.2024) διαπραγματεύονται άνω των 20,7 ευρώ.
Aντίστοιχα ανοδικές τάσεις καταγράφονται και στα futures του αλευριού που διαπραγματεύονται επίσης στο Παρίσι, και τα οποία εκτείνονται χρονικά έως και τις 24 Μαΐου.
Όπως κατέγραφαν πρόσφατα συνδικαλιστικοί κύκλοι της αγοράς του ψωμιού στο newsit.gr, ακριβώς επειδή το σιτάρι και το αλεύρι είναι εμπορεύματα που διαπραγματεύονται σε χρηματιστηριακό επίπεδο, υπόκεινται και σε σημαντικές «αναταράξεις» ακόμα και αν σε επίπεδο επιχειρήσεων οι αρτοποιοί έχουν φροντίσει να λάβουν τα μέτρα τους για ελλείψεις προμηθειών στους επόμενους μήνες.
Έτσι, καθώς οι μύλοι από τους οποίους προμηθεύονται άλευρα οι αρτοποιοί εξαρτώνται άμεσα από τις διεθνείς αυξομειώσεις των τιμών, δεν αποκλείονται οι αυξήσεις να μετακυληθούν και σε αυτούς.