Στόχο την ασφάλεια της ενέργειας και την κοινή ανάπτυξη των πράσινων τεχνολογιών έχουν οι τρεις σημαντικές συμφωνίες που ολοκληρώθηκαν στα πλαίσια της ετήσιας συνάντησης του CESEC (Φόρουμ συνδεσιμότητας Κεντρικής και ΝΑ Ευρώπης (χθες 19.1.2024) στην Αθήνα.
Καταρχήν, η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία υπέγραψαν στο CESEC κείμενο προθέσεων για την από κοινού ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Απώτερος στόχος είναι η παραγόμενη πράσινη ενέργεια αφενός να καλύψει τις ανάγκες τους και αφετέρου να εξαχθεί σε γειτονικές χώρες μέσω νέων διασυνδέσεων.
Το εγχείρημα έχει την ένθερμη στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία ως γνωστόν, προωθεί τη μεγάλη γραμμή Green Aegean που μελλοντικά θα μεταφέρει ηλεκτρισμό μέσω της Αδριατικής μέχρι την Κεντρική Ευρώπη. Το μήνυμα αυτό, άλλωστε, έστειλε αυτή την εβδομάδα από το Νταβός ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Όλα αυτά ενώ η χώρα μας το Νοέμβριο κάλυψε περί το 60% των αναγκών της σε ηλεκτρισμό μέσω καθαρών πηγών, με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ. Το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια προβλέπει το ποσοστό των ΑΠΕ να φτάσει το 80% ως το 2030, άρα η Ελλάδα θα προηγηθεί σε σχέση με τις άλλες βαλκανικές χώρες στο συγκεκριμένο τομέα και θα έχει και περίσσεια ηλεκτρισμού για να εξάγει μετά από εκείνο το σημείο.
Όπως τόνισε σχετικά ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μ. Μανουσάκης, «χρειαζόμαστε, περισσότερες διασυνδέσεις όχι μόνο διασυνοριακές αλλά και διηπειρωτικές προκειμένου να “πρασινίσει” περαιτέρω το ενεργειακό μείγμα και να αυξηθεί η ασφάλεια εφοδιασμού».
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα ήδη επιχειρεί τα πρώτα της βήματα στα θαλάσσια αιολικά αφού το φθινόπωρο ολοκληρώθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα ανάπτυξης. Η κυβέρνηση επιδιώκει ως τα τέλη της δεκαετίας να έχουν εγκατασταθεί τα πρώτα έργα στο Αιγαίο με ισχύ περί τα 2 GW.
Παράλληλα, οι τρεις παραπάνω χώρες υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για το πράσινο υδρογόνο, το οποίο παράγεται με ανανεώσιμες πηγές. Η σημασία του μελλοντικά θα είναι μεγάλη για να «πρασινίσουν» δύσκολοι τομείς που απαιτούν καύσιμα αντί για ρεύμα, όπως είναι οι βαριές μεταφορές και αρκετές βιομηχανίες.
Αντίστοιχα, στον τομέα του φυσικού αερίου υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας με Σλοβακία, Ουκρανία, Μολδαβία, Βουλγαρία και Ρουμανία ώστε να δημιουργηθεί ένας άξονας βορρά-νότου και να εφοδιαστούν οι τρεις πρώτες από τον αγωγό ΤΑΡ και τα δύο ελληνικά τερματικά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Πρόκειται για την υφιστάμενη εγκατάσταση του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα και το νέο τερματικό της Αλεξανδρούπολης που θα λειτουργήσει από το φετινό Μάρτιο.
Οι παραπάνω ενέργειες εκτιμάται ότι θα πετύχουν ένα διπλό σκοπό: Από τη μια θα βοηθήσουν τα κράτη των Βαλκανίων να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων τους και από την άλλη θα προσφέρουν περισσότερη ενεργειακή ασφάλεια σε μια εποχή που προσπαθούν να απεξαρτηθούν από τις εισαγωγές ρωσικών καυσίμων.
Απομένει να φανεί πως θα μεταφραστούν οι καλές προθέσεις σε επενδύσεις και κατά πόσο θα πειστούν οι Βαλκάνιοι εταίροι μας για το αμοιβαίο όφελος των σχετικών έργων.
Πάντως, το όλο εγχείρημα έχει τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ζητά περισσότερη συνδεσιμότητα στη ΝΑ Ευρώπη που παραδοσιακά υπολείπεται συγκριτικά με την υπόλοιπη Ένωση. Σχετικό μήνυμα έστειλε χθες με την ομιλία της στο CESEC η αρμόδια επίτροπος, Κάντρι Σίμσον.
Τέλος, η ενισχυμένη συνδεσιμότητα στα Βαλκάνια θεωρείται ότι μπορεί να φέρει και καλύτερες τιμές για τους καταναλωτές. Ως έχει σήμερα η κατάσταση, κάθε μέρα παρατηρούνται διαφορές στη χονδρική τιμή ηλεκτρισμού από αγορά σε αγορά. Οι νέες γραμμές θα επιτρέψουν σε μια χώρα που μπορεί να έχει περισσευούμενη φθηνή παραγωγή ΑΠΕ τη μια μέρα να εξάγει μέρος της σε κάποια άλλη ρίχνοντας και τις εκεί τιμές.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163