Η πρώτη μείωση των βασικών επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μετά από δύο χρόνια προτού συμβεί είχε προεξοφληθεί ως βέβαια, καθώς οι αξιωματούχοι είχαν φροντίσει να το προαναγγείλουν με σαφήνεια, χωρίς ωστόσο η ίδια σιγουριά να υπάρχει και για το τι θα πράξει η Fed απόψε το βράδυ (12.6.2024).
Και αυτό, διότι ενώ στην περίπτωση της Ευρωζώνης η ΕΚΤ είχε να διαχειριστεί μία ξεκάθαρη εικόνα επιβράδυνσης της οικονομίας και μία καλύτερη επίδοση από τις ΗΠΑ στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού, κάνοντας την απόφαση της για μείωση των επιτοκίων κατά 25 μ.β. πιο «εύκολη», η Fed αντιμετωπίζει μία οικονομία η οποία τα τελευταία τρίμηνα εμφανίζει αναπτυξιακές επιδόσεις και πληθωρισμό που «ζορίζεται» να πέσει κάτω από το 3%.
Μάλιστα, η τελευταία έκθεση για την αγορά εργασίας έδειξε αύξηση των μισθών πάνω από το αναμενόμενο, και πολλαπλασιασμό των νέων θέσεων εργασίας τον Μάιο, «απομακρύνοντας» κι άλλο το ενδεχόμενο μιας μείωσης στη σημερινή συνάντηση του Ιουνίου.
Τι σημαίνει μια διατήρηση των επιτοκίων της Fed στα ίδια επίπεδα για την τσέπη μας
Ωστόσο, εάν και σε αυτή την φάση οι κινήσεις στα επιτόκια είναι μικρές και διστακτικές, το γεγονός πως η ΕΚΤ ξεκίνησε την μείωση των επιτοκίων νωρίτερα από την αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα, αναμένεται να έχει επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή οικονομία, και κατ’ επέκταση και για τις τσέπες μας…
Άλλωστε, τον κίνδυνο έχει αναδείξει και ο Αυστριακός κεντρικός τραπεζίτης, Ρόμπερτ Χόλτσμα, εκφράζοντας φόβους για επόμενες μειώσεις της ΕΚΤ καθώς όσο θα μεγαλώνει το «χάσμα» μεταξύ των ευρωπαϊκών και αμερικανικών επιτοκίων, θα αποδυναμώνεται το ευρώ έναντι του δολαρίου.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Σε μια πρώτη ανάγνωση οι τιμές των εξαγωγών μας, ελληνικών και άλλων ευρωπαϊκών, προς τις ΗΠΑ θα γίνουν πιο ανταγωνιστικές.
Ωστόσο, αυτό ενέχει κινδύνους, και όχι μόνο όσον αφορά την αύξηση του κόστους των εισαγωγών και ιδίως της ενέργειας, η οποία τιμολογείται σε δολάρια, γεγονός που θα μπορούσε με τη σειρά του να αυξήσει τον πληθωρισμό.
Όπως τονίζει στους Financial Times ο διάσημος οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, μια πολύ μεγάλη και επίμονη απόκλιση στις τιμές κινδυνεύει να αποδυναμώσει τα ευρωπαϊκά νομίσματα πέρα από το σημείο όπου τα πιθανά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αντισταθμίζουν το κόστος του υψηλότερου εισαγόμενου πληθωρισμού.
Δηλαδή, όσο διατηρείται ή και επεκτείνεται αυτό το χάσμα στα επιτόκια στις δύο όχθες του Ατλαντικού, στην χώρα μας και στην υπόλοιπη ήπειρο θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε ξανά πληθωριστικά φαινόμενα που ελπίζαμε πως αφήνουμε πίσω, με πηγή εσωτερική (μείωση του κόστους χρήματος) και εξωτερική (εισαγόμενο πληθωρισμό).
Σε αυτό, τονίζουν αναλυτές, θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι στο πλαίσιο των αμερικανικών εκλογών, Μπάιντεν και Τραμπ θα ανταγωνίζονται σε πολιτικές προστατευτισμού για την προστασία των αμερικανικών προϊόντων.
Έτσι, εξηγείται και το υπόμνημα που συνέγραψαν οι στρατηγικοί αναλυτές της BlackRock, του μεγαλύτερου διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, αυτή την εβδομάδα: «Το μήνυμα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στην Ευρωζώνη είναι το εξής: ενώ το κόστος δανεισμού σας πρόκειται να μειωθεί, μπορεί να μην μειωθεί όσο θα θέλατε».