Το 2024 δεν προμηνύεται καλό για την παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με έκθεση του οίκου αξιολόγησης Fitch Ratings, ο οποίος αναθεωρεί προς τα κάτω την πρόβλεψη του για την ανάπτυξη διεθνώς, ενώ και η Ευρωζώνη αναμένεται να παραμείνει στάσιμη. Στα θετικά το γεγονός πως η πτώση δείχνει να αντισταθμίζεται μερικώς από την καλύτερη πρόβλεψη για την οικονομία των ΗΠΑ που αναμένεται να αποφύγουν την ύφεση.
Πιο αναλυτικά, και ενώ η Fitch αναθεώρησε την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2023 στο 2,9% από 2,5% στην έκθεση του Σεπτεμβρίου, με τις ΗΠΑ να αυξάνονται κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες στο 2,4% και την Κίνα κατά 0,5 μονάδες στο 5,3%, με τον πλήρη αντίκτυπο της νομισματικής σύσφιξης να μην είναι ακόμη αισθητός, τη επιβράδυνση στο real estate της Κίνας και την οικονομία της ευρωζώνης στάσιμη, η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να μειωθεί απότομα στο 2,1% το 2024. Για το 2023 η ανάπτυξη της Ευρωζώνης αναμένεται στο 0,5%, με ελάχιστη μεταβολή σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη.
Στον αντίποδα, η Fitch αναθεώρησε την πρόβλεψή ανάπτυξη στις ΗΠΑ το 2024 κατά 0,2 π.μ., με αύξηση 0,9 π.μ. στο 1,2%, και μείωση κατά 0,4 π.μ. στην ανάπτυξη της ευρωζώνης στο 0,7%.
Όπως επισημαίνει ο οίκος, η παγκόσμια ανάπτυξη διατηρήθηκε καλά το 2023 λόγω της ομαλοποίησης της κατανάλωσης στην Κίνα και της ανάκαμψης της ανάπτυξης στις ΗΠΑ, οι οποίες αντιστάθμισαν την επιβράδυνση στην Ευρώπη στον απόηχο της ενεργειακής κρίσης, παράγοντες που εξασθενούν μέσα στο επόμενο έτος.
Η ανθεκτικότητα των ΗΠΑ
Η πρόσφατη αναπάντεχη αναπτυξιακή ανθεκτικότητα των ΗΠΑ αντανακλά την ανανεωμένη δημοσιονομική χαλάρωση με τις παύσεις στις αυξήσεις επιτοκίων, την προθυμία των καταναλωτών να συνεχίσουν να δαπανούν από τις πλεονάζουσες αποταμιεύσεις και τα ισχυρά οικονομικά του ιδιωτικού τομέα.
Ο αντίκτυπος της νομισματικής σύσφιξης λόγω του αυξανόμενου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους για τους δανειολήπτες του ιδιωτικού τομέα είναι μέχρι στιγμής περιορισμένος, επισημαίνει η έκθεση.
Η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί το επόμενο έτος καθώς το εισόδημα και τα κέρδη των νοικοκυριών περιορίζονται, οι πιστώσεις και οι επενδύσεις υποχωρούν και τα πραγματικά επιτόκια αυξάνονται, αλλά τώρα αναμένεται να παραμείνουν θετικά μέχρι το 2024.
«Θολό τοπίο» η Ευρώπη
Η οικονομία της Ευρώπης δεν έχει αναπτυχθεί παρά ελάχιστα φέτος και τεχνικές υφέσεις εκτυλίσσονται επί του παρόντος στην ευρωζώνη και στη Βρετανία. Η πτώση του παγκόσμιου εμπορίου πλήττει τώρα τις εξαγωγές της ευρωζώνης, ενώ η πιστωτική αυστηροποίηση επιβαρύνει τις επενδύσεις, καθώς ο τραπεζικός δανεισμός προς τις εταιρείες μειώνεται. Η αύξηση των πραγματικών μισθών θα ενισχύσει την κατανάλωση το 2024, αλλά η ανάκαμψη θα είναι ρηχή.
Η ενίσχυση που δέχτηκε η ευρωπαϊκή οικονομία από το άνοιγμα στην Κίνα λαμβάνει τέλος και η ανάπτυξη προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 4,6% το 2024. Η υποστηρικτική πολιτική έχει ενταθεί από τον Αύγουστο, αλλά έχει αποφέρει ελάχιστα μέχρι στιγμής στην αναχαίτιση της κατάρρευσης στις πωλήσεις κατοικιών και στις κατασκευές.
Οι αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της χαλάρωσης της πολιτικής ενέχουν αρνητικούς κινδύνους για την ανάπτυξη.
Ο δομικός πληθωρισμός μειώθηκε μερικώς ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, ιδιαίτερα στην ευρωζώνη. Οι τιμές των βασικών αγαθών έχουν σταθεροποιηθεί παγκοσμίως καθώς οι πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα έχουν υποχωρήσει. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών και η αύξηση των ονομαστικών μισθών μειώθηκαν επίσης σημαντικά στην ευρωζώνη, αλλά λιγότερο στις ΗΠΑ και στη Βρετανία όπου παραμένουν υψηλά.
Οι κεντρικές τράπεζες ανησυχούν για την πρόωρη ανακοίνωση μίας νίκης στον αγώνα κατά του πληθωρισμού και θα διατηρήσουν τα επιτόκια «περιοριστικά» για κάποιο χρονικό διάστημα.
Οι αυστηρές συνθήκες στην αγορά εργασίας κάνουν τη Fed να ανησυχεί για τον πληθωρισμό των μισθών που παραμένει υψηλός. Στο πλαίσιο της ισχυρότερης από το αναμενόμενο ανάπτυξης, η Fitch αναμένει μια ακόμη αύξηση του επιτοκίου της Fed τον Ιανουάριο του 2024. Στη συνέχεια, η ομοσπονδιακή τράπεζα αναμένεται να διατηρήσει τα επιτόκια σε αναμονή μέχρι τον Ιούλιο και στη συνέχεια να μειώσει κατά 100 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους σε 4,75 % (ανώτερο εύρος).
Η ΕΚΤ αναμένεται να αρχίσει να χαλαρώνει τον Απρίλιο, μειώνοντας τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους, διαμορφώνοντας το επιτόκιο κύριας αναχρηματοδότησης στο 3,75%. Αντίθετα, η Τράπεζα της Ιαπωνίας αναμένεται να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο το επόμενο έτος. Αυτή θα ήταν η πρώτη αυστηροποίηση από το 2007.
