Η FIFA έρχεται, η μπάλα είναι στρογγυλή, το χρήμα ρέει. Τόσο απλό είναι το εμπορικό μοντέλο του Μουντιάλ. Αλλά δεν ήταν έτσι από την αρχή. Χρειάστηκε το επιχειρηματικό κεφάλι ενός βραζιλιάνου δικηγόρου.
Ακόμη δεν έχει σχεδόν αρχίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου και νικητής υπάρχει ήδη. Το παγκοσμιοποιημένο ποδόσφαιρο είναι πέρα από κάθε πολιτικά και πολιτιστικά σύνορα μια δουλειά πολλών δις ευρώ, στο οποίο κερδίζει όποιος εισπράξει τα περισσότερα.
Σύμφωνα με τον Χένινγκ Φέπελ από το Παγκόσμιο Οικονομικό Ινστιτούτο του Αμβούργου και σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, το άμεσο κόστος ανέρχεται στα 10 δις ευρώ.
Πρόκειται για επενδύσεις κυρίως στα στάδια, αλλά και στα αεροδρόμια, στις τηλεπικοινωνίες κλπ. Αλλά το ύψος των εισπράξεων έχει σχεδόν υπολογιστεί.
Είναι γύρω στα 3,5 δις ευρώ, εκ των οποίων τα δύο προέρχονται από τηλεοπτικά δικαιώματα και τα υπόλοιπα από το μάρκετινγκ. Τι θα γίνει με αυτά τα χρήματα.
Ο Κάι Σίλερ, ιστορικός από το Πανεπιστήμιο Ντάρχαμ της Β. Αγγλίας και συγγραφέας του βιβλίου «Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 1974» έχει κάνει σχετικές έρευνες και επιβεβαιώνει ότι η FIFA εισπράττει από τη διοργάνωση και δεν πληρώνει η ίδια, αλλά ένα μεγάλο τμήμα των εισπράξεων τα διοχετεύει αλλού.
«Η FIFA παίρνει το 10% του κέρδους και το 90% πηγαίνει στα μέλη της», λέει ο Σίλερ. Υπάρχουν ειδικοί κανόνες που ορίζουν ότι χρήματα παίρνουν οι ομάδες που συμμετέχουν στο Μουντιάλ αναλόγως του πόσο θα προχωρήσουν στη διοργάνωση.
«Όλοι κάνουν λόγο για τα εντυπωσιακά χρηματικά αποθέματα της FIFA, αλλά δεν πρέπει να ξεχνούν ότι το 2001 ήταν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής», υπενθυμίζει ο Σίλερ. «Μόνο όταν επινοήθηκε το μάρκετινγκ και τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τότε δημιουργήθηκαν σιγά-σιγά αποθέματα για την περίπτωση που δεν γίνονταν κάποιο Μουντιάλ».
«Επιστροφή στη χώρα της εμπορευματοποίησης»
Στις έρευνές του ο ιστορικός βρήκε ότι τα Παγκόσμια Πρωταθλήματα Ποδοσφαίρου δεν ήταν πάντα προσοδοφόρα.
«Το 1966 ήταν το πρώτο Μουντιάλ που απέφερε αποδεδειγμένα κέρδη, γύρω στα 12 εκατομ. στερλίνες. Το 1974 ήταν επίσης κερδοφόρο και στη συνέχεια η διοργάνωση έγινε πολύ επικερδής. Αιτία ήταν η αλλαγή στην ηγεσία της FIFA. Τον βρετανό σερ Στάνλεϋ Ρους διαδέχθηκε ο βραζιλιάνος δικηγόρος Χοάο Χαβελάνγκ.
«Ήταν στη δεκαετία του ’70 όταν για πρώτη φορά στην κορυφή της FIFA βρέθηκε ένας με επιχειρηματικό μυαλό. Ήταν και αυτός που έβαλε το θεμέλιο λίθο της εμπορευματοποίησης του θεσμού. Συχνά εγγράφουν αυτήν τη συμβολή στο ενεργητικό του νυν προέδρου της FFA Ζεπ Μπλάτερ, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο Μπλάτερ συνέχισε την πολιτική του προκατόχου του.
Υπό αυτήν την έννοια το Μουντιάλ επιστρέφει στη χώρα από όπου ξεκίνησε η εμπορική επιτυχία της διοργάνωσης. «Από τα έσοδα της FIFA κερδίζει και η Βραζιλία και μάλιστα μέσω της βιωσιμότητας των επενδύσεών της» υπογραμμίζει ο οικονομολόγος Χένινγκ Φέπελ.
«Μπορεί ένας δρόμος προς κάποιο στάδιο να μην χρησιμοποιείται πια και να είναι άχρηστος, όπως και το ίδιο το στάδιο. Αλλά όλο και περισσότεροι Βραζιλιάνοι ζουν στις μεγαλουπόλεις που χρειάζονται έργα υποδομών. Αυτές οι υποδομές έχουν προτεραιότητα και είναι χρήσιμες και για το Μουντιάλ, Αυτές πρόκειται για χρήσιμες επενδύσεις».
Υπό τις συνεχείς επικρίσεις κυρίως των Ευρωπαίων ο Ζεπ Μπλάτερ, νυν πρόεδρος της FIFA
«Η FIFA έρχεται, η μπάλα είναι στρογγυλή, το χρήμα ρέει». Τόσο εύκολο στην πράξη, όπως επιβεβαιώνει η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών. Μάλιστα ο Κάι Σίλερ χαμογελάει όταν περιγράφει το τόσο απλό αλλά τόσο επιτυχημένο εμπορικό μοντέλο της FIFA.
«Προσφέρει κάτι που ο καθένας θέλει να αποκτήσει και να μην πρέπει να το πουλήσει. Λειτουργεί σαν ρολόι. Δεν χρειάζονται μεγάλες προσπάθειες».
Το ποδόσφαιρο αρέσει σε όλους, για να παίξει ο ίδιος, για να το παρακολουθήσει ή να κάνει με αυτό διαφήμιση. Από τον καταναλωτή, και μόνον από αυτόν, εξαρτάται η επιτυχία».
Αλλά οι επικρίσεις σε βάρος του προέδρου της FIFA Ζεπ Μπλάτερ ακούγονται μόνο στη Δ. Ευρώπη τόσο δυνατά. «Στον υπόλοιπο κόσμο το κοινό ενδιαφέρεται για το ποδόσφαιρο», επισημαίνει ο Σίλερ.
Διαβάστε επίσης:
Mundial 2014: Το φωτορεπορτάζ της τελετής έναρξης
Πηγή Deutsche Welle
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163