Διχαστικό εθνικισμός στην Ευρώπη πυροδοτεί η δυσπαργία, προειδοποίησε ο Ιταλός πρωθυπουργός.
Ο Μόντι είπε πως πρότεινε να γίνει μια σύνοδος κορυφής στη Ρώμη για να συζητήσει την άνοδο του αντι-ευρωπαϊκού λαϊκισμού, τις διαιρέσεις ανάμεσα στο βορρά και στο νότο και τις εθνικιστικές προκαταλήψεις που έχουν καλλιεργηθεί από τη δυσαρέσκεια απέναντι στα μέτρα λιτότητας.
“Τα παλιά στερεότυπα και οι παλιές εντάσεις έχουν αναδυθεί εκ νέου”, είπε ο Μόντι. “Υπάρχουν πολλές εκδηλώσεις λαϊκισμού που σκοπεύουν στο σπάσιμο της ενότητας σε όλα σχεδόν τα κράτη-μέλη”, είπε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια μιας οικονομικής διάσκεψης στη βόρεια Ιταλία.
Οι παρατηρήσεις του Μόντι σε μια κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι, υπογράμμισαν την επείγουσα ανάγκη να ξεπεραστεί η κρίση που διαρκεί σχεδόν τρία χρόνια.
Ο βαν Ρομπέι είπε πως υποστηρίζει την ιδέα του Μόντι και ευνοεί την επίσπευση μιας συνάντησης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που είχε προγραμματιστεί αρχικά για τα τέλη του 2014.
Ο Μισέλ Μπαρνιέ, ο Επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για την χρηματοπιστωτική ρύθμιση, απηύθυνε έκκληση, σε μια συνέντευξη στο Ρόιτερς κατά τη διάσκεψη, για μια γρήγορη κοινή εποπτεία όλων των τραπεζών της ευρωζώνης.
Η τραπεζική επίβλεψη σε ολόκληρη την ευρωζώνη θα μπορούσε να εγκαθιδρυθεί έως τον ερχόμενο Ιανουάριο, παρά τις γερμανικές επιφυλάξεις, είπε.
Αυτό παρέχει ένα νέο σημείο εστίασης στη μάχη για την καταπολέμηση της κρίσης μερικά 24ωρα μετά την ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενός σχεδίου για την αγορά ομολόγων των αδύναμων κρατών-μελών ώστε να μειωθεί το κόστος δανεισμού τους.
Ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ Όλι Ρεν είπε στο Ρόιτερς πως οι όροι που στηρίζουν το σχέδιο της ΕΚΤ θα βασιστούν στις υπάρχουσες συστάσεις για χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία.
Μιλώντας στο περιθώριο της ίδιας διάσκεψης στις όχθες της λίμνης Κόμο, ο Ρεν εμφανίστηκε να υποστηρίζει τις παρατηρήσεις του μέλους του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Μπενουά Κερ, που είπε πως οι χώρες οι οποίες αιτούνται για βοήθεια στην αγορά ομολόγων ίσως να μην χρειάζεται να κάνουν επιπλέον περικοπές στον προϋπολογισμό.
Η ιδέα του προγράμματος δεν ήταν να “φορτώσουμε περισσότερη λιτότητα πάνω στη λιτότητα” είπε ο Κερ στο ραδιόφωνο France Inter, αναφερόμενος σε μια μεγάλη ανησυχία στην Ισπανία και την Ιταλία όπου τα προγράμματα λιτότητας έχουν επιδεινώσει τη βαθιά ύφεση.
Ο Μπαρνιέ είπε πως το σχέδιο της Επιτροπής της ΕΕ για τον τραπεζικό τομέα προβλέπει κεντρική επίβλεψη και των 6.000 τραπεζών της ευρωζώνης, αν και η εποπτεία ορισμένων καθημερινών ζητημάτων όπως η προστασία του καταναλωτή θα παραμείνει στις εθνικές αρχές.
“Γνωρίζουμε πως όλες οι τράπεζες μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα. Για το σκοπό αυτό η λογική των προτάσεών μας και το αίτημα από τους αρχηγούς κρατών της ευρωζώνης είναι να έχουμε μια αξιόπιστη επίβλεψη κάθε τράπεζας στην ευρωζώνη”, είπε ο Μπαρνιέ σε μια συνάντηση επικεφαλής επιχειρήσεων, πολιτικών και αξιωματούχων της ΕΕ.
“Η Γερμανία εξέφρασε ανησυχίες που μπορούμε να καταλάβουμε. Είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη (οικονομική) συνεισφορά”, είπε, αλλά εξέφρασε την ελπίδα πως το Βερολίνο θα υποστηρίξει το σχέδιο καθώς ευνοεί ισχυρή τραπεζική επίβλεψη.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συναντώνται στην Κύπρο την ερχόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν μια κεντρική τραπεζική επίβλεψη. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει δηλώσει πως η ΕΚΤ θα πρέπει να επιβλέπει μόνο μεγάλες τράπεζες, και εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η ΕΚΤ μπορεί να δημιουργήσει έναν τέτοιο μηχανισμό έως τον Ιανουάριο του 2013.
Όμως ο Μπαρνιέ δήλωσε το Σάββατο πως η δημιουργία μιας τέτοιας εποπτείας μέσα σε ένα χρόνο είναι “απαραίτητη και εφικτή”.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι αποκάλυψε την Πέμπτη σχέδια για εν δυνάμει απεριόριστες αγορές ομολόγων διάρκειας έως τριών χρόνων που εκδίδονται από χώρες οι οποίες ζητούν ευρωπαϊκή βοήθεια και πληρούν αυστηρούς όρους στην εσωτερική πολιτική.
Ο Ρεν είπε πως οι όροι για βοήθεια θα βασίζονται στις υπάρχουσες ειδικές ανά χώρα συστάσεις και “θα πρέπει να περιλαμβάνουν πολύ συγκεκριμένους στόχους και ένα χρονοδιάγραμμα” εκπλήρωσής τους.
Καμία χώρα δεν έχει ακόμα αιτηθεί για βοήθεια από το σχέδιο μείωσης αποδόσεων, είπε.
Ο ιταλός υπουργός Οικονομικών, Βιτόριο Γκρίλι, δήλωσε στους δημοσιογράφους στη διάσκεψη Τσερνόμπιο πως η Ιταλία δεν σχεδιάζει να υπογράψει, ενώ η Ισπανία έχει πει πως θα συζητήσει τους όρους που επισυνάπτονται στο πρόγραμμα της ΕΚΤ την ερχόμενη εβδομάδα με τους εταίρους της στο ευρώ, αλλά δεν βιάζεται να ζητήσει διεθνή βοήθεια.
Ο Μόντι δήλωσε επίσης πως η Ιταλία δεν χρειάζεται να ζητήσει βοήθεια, αλλά είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC πως δεν θα ήταν ένα “δράμα” αν η χώρα χρειαστεί να το κάνει αυτό κάποια μέρα.
Ο Γκρίλι είπε πως η Ιταλία βρίσκεται στο σωστό δρόμο διόρθωσης της καταχρεωμένης, λιμνάζουσας οικονομίας της αλλά πως ακόμα δεν είναι “ικανοποιημένος”.
Υπάρχουν ανησυχίες μέσα και έξω από την Ιταλία πως μια νέα κυβέρνηση που θα αναδειχθεί από τις εκλογές την ερχόμενη άνοιξη θα προσπαθήσει να ακυρώσει κάποιες από τις επώδυνες μεταρρυθμίσεις για τη μείωση του χρέους που επέβαλε η τεχνοκρατική κυβέρνηση του Μόντι.
Γνωρίζοντας τον κίνδυνο εν μέσω αυξανόμενης λαϊκής αντίδρασης στον οικονομικό πόνο, οι υπουργοί του Μόντι προσπαθούν να κλειδώσουν την Ιταλία σε αυτές τις αλλαγές έτσι ώστε να είναι δύσκολη η οπισθοχώρηση.