Πίσω της άφησε η ελληνική οικονομία τα πέτρινα χρόνια, το βράδυ της Παρασκευής (20.10.2023), καθώς ύστερα από 14 χρόνια τα ελληνικά ομόλογα είναι και πάλι επιλέξιμα, αφού έχουν αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα. Ο οίκος Standard and Poor’s αναβάθμισε το αξιόχρεο της ελληνικής οικονομίας σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας, σε ΒΒΒ- από ΒΒ+, δίνοντας μάλιστα σταθερό outlook.
Η Standard and Poor’s έβαλε ξανά στο διεθνές επενδυτικό κάδρο την Ελλάδα, επιβραβεύοντας ουσιαστικά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί όλα τα τελευταία χρόνια, αλλά κυρίως τις θυσίες στις οποίες έχουν υποβληθεί οι Έλληνες πολίτες.
Πλέον, εκτός του ότι τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνται επιλέξιμα από την ΕΚΤ, η ελληνική οικονομία μπαίνει ξανά στο καντράν των διεθνών επενδυτών, οι οποίοι και μπορούν με μεγαλύτερη πλέον ευκολία να επενδύσουν στην χώρα. Μέχρι σήμερα αυτό δεν ήταν εφικτό για μία σειρά funds και άλλα κεφάλαια.
Παράλληλα οι επιχειρήσεις και οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό με πιο ελκυστικά επιτόκια, ενώ παράλληλα η αύξηση των επενδύσεων θα τονώσει και την απασχόληση.
Βέβαια, η Ελλάδα απέχει ακόμη από το να επιστρέψει στα επίπεδα του 2009, κάτι που εκτιμάται ότι μπορεί να συμβεί μέσα στην επόμενη 5ετία υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν πισωγυρίσματα στο μεταρρυθμιστικό ίστρο που έχει υπάρξει στην χώρα τα τελευταία χρόνια, όπως επίσης και να βοηθήσει το διεθνές περιβάλλον.
Με δεδομένο, μάλιστα, ότι ένα μεγάλο μέρος της πρόβλεψης για ανάπτυξη 3% το 2024 στηρίζεται σε επενδύσεις, τότε μπορεί κανείς να πει ότι πρόκειται για ένα αποφασιστικό βήμα. Παράλληλα ανοίγει ο δρόμος να συμβεί κάτι ανάλογο και από την Fitch την 1η Δεκεμβρίου, ημερομηνία κατά την οποία είναι προγραμματισμένη η επόμενη αξιολόγηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου η επενδυτική αξιολόγηση από τον καναδικό οίκο DBRS, ωστόσο έχει λιγότερη βαρύτητα από ότι έχουν οι τρεις άλλοι οίκοι αξιολόγησης (Standards and Poor’s, Fitch και Moody’s).
Η αναβάθμιση, όπως ήταν φυσικό, έγινε δεκτή με ιδιαίτερη ικανοποίηση από την ελληνική κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε σχετικό μήνυμα στο twitter ανέφερε: «Σημαντικό ορόσημο σήμερα, καθώς η S&P Global Ratings αναβαθμίζει την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα. Περήφανοι για την αναγνώριση των όσων έχει πετύχει η χώρα μας. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε το μεταρρυθμιστικό μας πρόγραμμα, μια πορεία που προσελκύει επενδύσεις, δημιουργεί θέσεις εργασίας και επιτυγχάνει ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς».
Από την δική του πλευρά, ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, στην ανακοίνωσή του σημείωσε ότι «η χώρα είναι μπροστά σε ένα ιστορικό παράθυρο ευκαιρίας καθώς συνδυάζονται το σωστό μείγμα οικονομικής πολιτικής με την πολιτική σταθερότητα. Και είναι πατριωτικό μας καθήκον να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία και να προχωρήσουμε μπροστά προς όφελος όλων των Ελλήνων, ιδιαίτερα δε των ασθενέστερων».
Ας δούμε τα κυριότερα σημεία από το σχετικό report της Standard and Poor’s:
1. Αναμένεται πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1,2% του ΑΕΠ το 2023, ξεπερνώντας τον στόχο της για 0,7% παρά το σημαντικό δημοσιονομικό κόστος που συνδέεται με τις πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές. Προβλέπει μέσο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα 2,3% του ΑΕΠ την περίοδο 2024-2026.
2. Το καθαρό χρέος της κυβέρνησης θα μειωθεί περίπου στο 146% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους, κάτι που θα αποτελούσε μία σημαντική βελτίωση από το υψηλό επίπεδο του 189% του ΑΕΠ το 2020. Αυτό σε κάποιο βαθμό αντανακλά και το «μέρισμα από τον πληθωρισμό», αλλά επίσης οφείλεται στην ταχεία ανάπτυξη μετά την πανδημία και την ισχυρή δημοσιονομική προσαρμογή.
3. Η Ελλάδα παραμένει εκτεθειμένη στις αλλαγές των ανέμων στην παγκόσμια οικονομία, περιλαμβανομένων των κινδύνων από μία πιθανή οικονομική επιβράδυνση που θα επηρέαζε τους σημαντικούς εξωστρεφείς τομείς του τουρισμού ή της ναυτιλίας, ή από μία νέα ξαφνική εκτίναξη των τιμών ενέργειας. Οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τη βελτιωμένη δυναμική των πιστοληπτικών δεικτών της Ελλάδας. Οι αξιολογήσεις μας εξακολουθούν να περιορίζονται από το υψηλό δημόσιο χρέος και την αδύναμη εξωτερική θέση».
4. Αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,5% το 2023, σε γενικές γραμμές σύμφωνα με την ανάπτυξη 2,4% που παρατηρήθηκε το πρώτο εξάμηνο του έτους. Ο τουριστικός τομέας τα πάει ιδιαίτερα καλά. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα είχε το καλύτερο πρώτο εξάμηνο από πλευράς εισερχόμενης τουριστικής κίνησης από τότε που καταγράφονται στοιχεία, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τις τουριστικές εισπράξεις των πρώτων επτά μηνών που ήταν 18% πάνω από τα επίπεδα του 2019. Αυτή είναι η ταχύτερη ανάκαμψη μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών τουριστικών προορισμών.
5. Η διεύρυνση των επενδυτικών ροών, η βελτίωση της αγοράς εργασίας (η ανεργία αναμένεται να μειωθεί στο 9,2% το επόμενο έτος από το ρεκόρ του 28,2% το τρίτο τρίμηνο του 2013) και οι υποστηρικτικές πιστωτικές συνθήκες μετά την βελτίωση του τραπεζικού τομέα θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια και προβλέπεται ότι θα είναι κατά μέσο όρο 2,6% την περίοδο 2024-2026.
6. Ο εγχώριος πληθωρισμός αρχίζει να ομαλοποιείται. Οι τιμές της ενέργειας έχουν σαφώς αποπληθωριστικό αντίκτυπο στις συνολικές τιμές για το μεγαλύτερο μέρος του 2023, αν και δεδομένων των πρόσφατων εξελίξεων στις τιμές του πετρελαίου, αναμένουμε ελαφρά αντιστροφή αυτής της τάσης για τους τελευταίους μήνες του έτους και πρόβλεψη πληθωρισμού 4% για το 2023 συνολικά. Προβλέπει τον πληθωρισμό να μειώνεται στο 2,1% κατά μέσο όρο την περίοδο 2024-2026.
7. Μετά από μια σημαντική επιδείνωση πέρυσι, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (CAD) της Ελλάδας παρουσιάζει σημάδια χαλάρωσης. Οι τελευταίες αναθεωρήσεις δείχνουν ότι έφτασε στο 10,3% του ΑΕΠ το 2022. Ωστόσο, τους πρώτους επτά μήνες του 2023 μειώθηκε στα 7,3 δισεκατομμύρια ευρώ, από 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Η βελτίωση μπορεί να εξηγηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ανάκαμψη στις τουριστικές δαπάνες καθώς και τη μείωση του κόστους για εισαγωγές ενέργειας.
