Σήμερα αρχίζει το ματς και σε δύο ημίχρονα, δηλαδή δύο ξεχωριστές φάσεις, αλλά ενιαία ως σύνολο, θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση για την αξιολόγηση, ενώ δύο νέα στοιχεία πρόκειται να βάλει στο τραπέζι η ελληνική πλευρά.
Ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τη συμφωνία για τα ζητήματα της αξιολόγησης, όπως Υπερταμείο, ενεργειακά, Δ.Ε.Η., εργασιακά, καθώς και τα δημοσιονομικά για το 2018 αποκλειστικά.
Για την πρώτη φάση, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας, υπήρξε ένα πλαίσιο συμφωνίας, ένα περίγραμμα αυτής, μέσα στο οποίο θα κινηθούν οι διάφορες λύσεις που θα συζητήσουν τα τεχνικά κλιμάκια. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της συμφωνίας, είναι ότι δεν πρόκειται να μπουν στο τραπέζι άλλα ζητήματα από εκείνα που έχουν ήδη τεθεί.
Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται τυχόν κωλυσιεργίες από κάποιους, που ενδεχομένως θα ήθελαν να πετάξουν τη μπάλα στην εξέδρα. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι η συμφωνία είναι δεδομένη, αλλά ότι οι διαπραγματευτές θα κινηθούν σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, που έχει οριστεί με πολιτική απόφαση στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου.
Στη φάση αυτή τα τρία μεγάλα αγκάθια είναι τα εργασιακά και κυρίως ο ορισμός για την ευρωπαΐκή κανονικότητα, είναι επίσης τα ενεργειακά, καθώς και το δημοσιονομικό κενό που βλέπουν οι θεσμοί για το 2018.
Για το τελευταίο θέμα η ελληνική πλευρά έχει δύο άσσους στο μανίκι της, τους οποίους θα χρησιμοποιήσει για να περιορίσει το λογαριασμό για το 2018. Ο πρώτος άσσος είναι ασφαλώς η υπεραπόδοση του 2016 και το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο μπορεί να φτάσει ακόμα και στο 2,2% του ΑΕΠ, σύμφωνα με ορισμένες τελευταίες εκτιμήσεις, αλλά όχι πάνω από αυτό το ποσοστό και οπωσδήποτε όχι στο 3%.
Το δεύτερο ατού της κυβέρνησης είναι τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Ιανουαρίου του 2017, τα οποία δείχνουν ένα πρωτογενές αποτέλεσμα κοντά στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Αυτή η επίδοση δίνει στην κυβέρνηση, λένε κυβερνητικοί παράγοντες, το επιχείρημα ότι η επίδοση του 2016 δεν ήταν τυχαία και συγκυριακή, αλλά ότι συνεχίζεται και το 2017. Και επομένως για το 2018 το κενό δεν είναι τόσο όσο λένε οι θεσμοί, αλλά πολύ μικρότερο ενδεχομένως να είναι και μηδενικό, υποστηρίζουν στελέχη της κυβέρνησης.
Η πρώτη φάση της διαπραγμάτευσης θεωρείται πιο βατή και εκτιμάται ότι είναι εφικτό το κλείσιμο της συμφωνίας σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και πιο δύσκολα στη δεύτερη φάση της διαπραγμάτευσης που αφορά στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα μετά το 2019. Εδώ τα δύο μεγάλα αγκάθια είναι η προνομοθέτηση της περικοπής του αφορολόγητου και των συντάξεων, καθώς και ο ορισμός του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος και της χρονικής διάρκειας και βεβαίως τα αντισταθμιστικά μέτρα και πότε αυτά θα εφαρμόζονται.
Αυτή τη στιγμή κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα που θα οριστεί το αφορολόγητο, πως θα μειωθούν οι συντάξεις, πόσο είναι το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, που θα απαιτηθεί για μετά το 2019 και βεβαίως για πόσα χρόνια.
Για το τελευταίο κυκλοφορεί και ένα «τρελό» σενάριο. Να υπάρξει τώρα προσωρινή συμφωνία για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για τρία χρόνια, η οποία συμφωνία θα οριστικοποιηθεί όταν θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα απομείωσης του χρέους. Οικονομικά ακούγεται λογικό. Πολιτικά όμως είναι «τρελό».
Εκείνοι που διακινούν αυτό το σενάριο, υποστηρίζουν πως έτσι θα μπορούσε να ξεπεραστούν οι σκόπελοι για την ένταξη της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ένα νέο στοιχείο το οποίο είναι πολύ πιθανόν να βάλει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ελληνική κυβέρνηση, είναι το σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση και τη δίκαιη ανάπτυξη, το οποίο συζητήθηκε σε σύσκεψη στου Μαξίμου την περασμένη Παρασκευή.
Μία τέτοια κίνηση υποστηρίζουν, θα μπορούσε να διευκολύνει τη συζήτηση στο σκέλος των αντισταθμιστικών μέτρων, καθώς και της αλλαγής του μίγματος οικονομικής πολιτικής.
Από την κυβέρνηση σε όλους τους τόνους επισημαίνουν, ότι δεν πρόκειται τα νέα μέτρα να εφαρμοστούν πριν από το 2019. Δεν πρόκειται το αφορολόγητο να περικοπεί το 2018 κατά ένα μέρος και το υπόλοιπο το 2019.
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι στο φορολογικό σκέλος, είναι πάρα πολύ πιθανό να υπάρξει μία νέα συνολική πρόταση και όχι απλή περικοπή του αφορολόγητου. Η λύση που θα δοθεί θα περιλαμβάνει αλλαγές στις κλίμακες στους συντελεστές, ενώ θα ληφθούν υπόψη οικογενειακά και κοινωνικά κριτήρια για τον καθορισμό του ύψους του αφορολόγητου, όπως έχει ήδη γράψει πρώτο το newsit.gr την περασμένη εβδομάδα.
Όσον αφορά στις συντάξεις, η κυβέρνηση θα επιδιώξει να εφαρμοστούν τα όποια μέτρα ληφθούν από το 2020 και μετά, έως το 2025. Και λέμε τα όποια μέτρα ληφθούν, γιατί στην κυβέρνηση αρχίζουν να επεξεργάζονται και άλλες λύσεις, πέρα από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς, που βάζει στο τραπέζι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με στόχο βεβαίως μία εξοικονόμηση της τάξης του 1% του Α.Ε.Π..