Το εντεκασέλιδο κείμενο που είχε παραδώσει στον Αλέξη τσίπρα ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσιάζει σήμερα η εφημερίδα η “Real News”. Στο κείμενο αυτό, ο πρώην “τσάρος” της οικονομίας ανέλυε και εξηγούσε την ιδέα του για ένα παράλληλο -εξωτραπεζικό- σύστημα πληρωμών μέσω του Taxisnet.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης είχε παρουσιάσει την ιδέα του στους Αλέξη Τσίπρα, Νίκο Παππά και Γιάννη Δραγασάκη ένα βράδυ του Νοεμβρίου του 2014, στο διαμέρισμα του πρωθυπουργού, όταν οι τρεις άνδρες τού πρότειναν να αναλάβει το ΥΠΟΙΚ.
Στη συνάντηση αυτή, παρουσίασε στα ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μια εναλλακτική, όπως αναφέρει, ώστε να διατηρηθεί η χώρα στην Ευρωζώνη σε περίπτωση διακοπής ρευστότητας από την ΕΚΤ. Οι τρεις άνδρες, κατόπιν, ζήτησαν από τον Βαρουφάκη να το στείλει σε γραπτή μορφή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το κείμενο το οποίο παρέδωσε στον Αλέξη Τσίπρα αποτελούσε, ξεκάθαρα, σχέδιο παραμονής στο ευρώ και όχι παράλληλου νοσμίσματος, το οποίο ήταν πλήρως επεξεργασμένο. Ο Γιάνης Βαρουφάκης μάλιστα ξεκίνησε να γράφει το σχέδιο αυτό κατά την διάρκεια της πρήσης του από την Αθήνα στο Όστιν, όπου και διέμενε την εποχή εκείνη.
Όπω αναφέρεται στο κείμενο που παρουσιάζει το δημοσίευσμα, τρεις ήταν οι στόχοι του προτεινόμενου συστήματος:
—> Πρώτον, “η ένεση ρευστότητας για το Δημόσιο, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο σε περίοδο σκληρής διαπραγμάτευσης με την τρόικα“.
—> Δεύτερον, “η ένεση ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα με τη δημιουργία νέου συστήματος πληρωμών, σε ευρώ, εκτός του τραπεζικού συστήματος και ανοιχτό προς όλους τους πολίτες για μεταξύ τους συναλλαγές με μηδενικό κόστος“.
—> Τρίτον, “η ελαχιστοποίηση του κοινωνικού κόστους μιας ενδεχόμενης (αν και αποφευκτέας) νομισματικής μετατροπής – η οποία ελαχιστιποίηση αυξάνει τη διαπραγματευτική ισχύ της χώρας και έτσι μειώνει τον κίνδυνο αυτής της μετατροπής“.
Η ιδέα είναι “απλή”, επισημαίνει ο πρώην υπουργός Οικονομικών στο σχέδιο που παρέδωσε στον Αλέξη Τσίπρα τον Νοέμβριο του 2014.
“Όλοι οι φορολογούμενοι δύνανται σήμερα να μεταφέρουν (μέσα από web banking) ποσά από τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς σε ειδικό λογαριασμό του Taxisnet, αοππληρώνοντας έτσι τις οφειλές τους στην Εφορία”.
Και συνεχίζει: “Είναι τεχνικά και νομικά απλό ζήτημα οι λογαριασμοί αυτοί του Taxisnet να μετατραπιούν σε αποθεματικούς – χρεωστικούς λογαριασμούς:
—> Στους οποίους το Δημόσιο να μπορεί να καταβάλει μέρος των οφειλών του προς τους ιδιώτες σε λογιστικές μονάδες ΜεΦΕ, οι οποίες αντιστοιχούν προς (τουλάχιστον) ένα ευρώ η κάθε μία [σ.σ. ΜεΦΕ, ορισμός: Πρόκειται για λογιστική μονάδα που αποδίδεται ή αγοράζεται προς 1 ευρώ η καθεμία στην περίοδο t, αλλά η οποία στην περίοδο t+1, αποσβένει φόρους ή άλλες υποχρεώσεις προς το Δημόσιον αξίας (1+ρ) – όπου 0
—> Από τους οποίους οι ιδιώτες να αποπληρώνουν οφειλές τους ο ένας στον άλλον, καθώς και τις οφειλές τους στο Δημόσιο“.
“Σήμερα ο κάθε φορολογούμενος (το κάθε ΑΦΜ) διαθέτει, εν δυνάμει, χρεωστικό λογαριασμό στο Taxisnet στον οποίο καταβάλει τους φόρους που του αναλογούν κάνοντας μεταβίβαση (μέσω web banking) από τον τραπεζικό λογαριασμό του στον χρεωστικό λογαριασμό στο Taxisnet”, τονίζει ο Γιάνης Βαρουφάκης, προτείνοντας την επέκταση αυτού του χρεωστικού λογαριασμού προς τις εξής κατευθύνσεις:
“1. Να δύναται το κράτος να καταβάλει συγκεκριμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον φορολογούμενο, π.χ. μια εταιρεία Α, στον χρεωστικό λογαριασμόστο Taxisnet, μετατρέποντάς τον έτσι σε αποθεματικό – χρεωστικό λογαριασμό (current reserve account).
2. Να δύναται η εταιρεία Α να επιλέγει πώς θα χρησιμοποιήσει τα αποθεματικά της αυτά μεταξύ του:
—> a. Να τα χρησιμοποιήσει ώστε να καταβάλει, άμεσα ή στο μέλλον, οφειλές της στο κράτος (φόροι εισοδήματος, ΦΠΑ, τέλη κυκλοφορίας, πρόστιμα, εισφορές κλπ).
—> b. Να τα χρησιμοποιήσει για να καταβάλει οφειλές της προς τρίτους, πιστώνοντας τον αποθεματικό – χρεωστικό τους λογαριασμό -μέσα από την διαδικτυακή εφαρμογή του Taxisnet (που αποτελεί μια απλή προσαρμογή του υφιστάμενου συστήματος).
—> c. Να τα διατηρήσει ως επενδυτικό προϊόν (πχ μιας μοφρής ομολόγου) στον εν λόγω λογαριασμό“.
Παράλληλα, στο σχέδιο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην πολιτική και οικονομική διάσταση του προτεινόμενου συστήματος. Χαρακτηριστικά υπογραμμίζει:
“Το πολιτικό όφελος ενός τέτοιου συστήματος είναι πολυδιάστατο:
—> Δίνει βαθμούς ελευθερίας στην κυβέρνηση κατά την διάρκεια μιας σκληρής διαπραγμάτευσης.
—> Απελευθερώνει “κανονικά” ευρώ τόσο του Δημόσιου τομέα όσο και των ιδιωτών.
—> Μειώνει το κόστος συναλλαγών μεταξύ κράτους και ιδιωτών (αλλά και μεταξύ ιδιωτών).
—> Μειώνει το μονοπώλιο των τραπεζιτών απέναντι στην κοινωνία και στο σύστημα πληρωμών πάνω στο οποίο βασίζεται η οικονομική ζωή.
—> Δημιουργεί ένα παράλληλο ηλεκτρονικό – διαδικτυακό ευρώ, το οποίο αντίθετα με τα “υπόλοιπα” ευρώ, μπορεί με το πάτημα ενός κουμπιού -σε μια έκτακτη κατάσταση- να μετατραπεί σε άλλο νόμισμα”.
Το σχέδιο αυτό προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων από την αντιπολίτευση, με τη Νέα Δημοκρατία να προγραμματίζει την κατάθεση αιτήματος σύστασης εξεταστικής επιτροπής για την πλήρη διερεύνηση του πρώτου εξαμήνου διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και της θητείας Βαρουφάκη στο ΥΠΟΙΚ.
Πηγή: Real News