Μετά την απόπειρα δολοφονίας, οι παρατηρητές εκτιμούν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει περισσότερες πιθανότητες να εκλεγεί, γεγονός που αναμένεται να σημάνει στροφή στην διεθνή και εσωτερική οικονομική πολιτική των ΗΠΑ, την ώρα που μαίνεται ο εμπορικός πόλεμο τους με την Κίνα και η Ευρώπη βυθίζεται στην οικονομική – πολιτική κρίση μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Μια προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, η οποία μέχρι στιγμής χαρακτηριζόταν από σκληρή ρητορική, μετατράπηκε σε πραγματική απειλή εν μία νυκτί. Ο υποψήφιος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πυροβολήθηκε και τραυματίστηκε στο κεφάλι από 20χρονο ένοπλο το βράδυ του Σαββάτου (13.07.24), θα συμμετάσχει στο συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στο Μιλγουόκι αυτή την εβδομάδα, όπως είχε προγραμματιστεί.
Ωστόσο, οι αμερικανικές αρχές ανακοίνωσαν αυξημένα μέτρα ασφαλείας για την πενθήμερη εκδήλωση, στην οποία αναμένονται χιλιάδες Ρεπουμπλικάνοι και προσκεκλημένοι – μεταξύ των οποίων και αρκετοί Γερμανοί βουλευτές.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επίσης φυλάσσεται πιο στενά, με πρόσθετους φρουρούς ασφαλείας να έχουν διαταχθεί στα κεντρικά γραφεία της προεκλογικής του εκστρατείας στο Ντέλαγουερ.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ξεκίνησε επίσημη έρευνα για την απόπειρα δολοφονίας το βράδυ της Κυριακής.
Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν θεωρεί την πράξη του δράστη ως μεμονωμένη πράξη βίας, αλλά ως απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Επιθέσεις, ταραχές και πιθανές μιμητικές επιθέσεις δεν έχουν αποκλειστεί από τις αρχές, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στον Λευκό Οίκο.
Η απόπειρα δολοφονίας αποτελεί σημείο καμπής σε μια ήδη θερμή προεκλογική εκστρατεία: ο Μπάιντεν και ο Τραμπ είναι δύο εχθροί και οι αντίστοιχοι υποστηρικτές τους είναι χωρισμένοι σε ασυμβίβαστα στρατόπεδα. Η επίθεση είναι πιθανό να επιδεινώσει περαιτέρω αυτή την πόλωση.
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, οι ταραχώδεις σκηνές της συγκέντρωσης του Τραμπ εξαπλώθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Την ίδια στιγμή, οι αλληλοκατηγορίες κατά των πολιτικών αντιπάλων του Τραμπ είναι καυτές: «Η κεντρική παραδοχή της εκστρατείας του Μπάιντεν είναι ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας αυταρχικός φασίστας που πρέπει να σταματήσει με κάθε κόστος», έγραψε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος προβάλλεται ως πιθανός υποψήφιος αντιπρόεδρος, στην πλατφόρμα Χ. «Αυτή η ρητορική οδήγησε άμεσα στην απόπειρα δολοφονίας».
Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές δημοσίευσαν παρόμοια σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επιτέθηκαν στον Μπάιντεν.
Στην πραγματικότητα, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αναγάγει την προεκλογική εκστρατεία σε απόφαση μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας: Στις εμφανίσεις του τονίζει τακτικά ότι οι εκλογές της 5ης Νοεμβρίου θα κρίνουν την «ψυχή του έθνους».
Οι δύο υποψήφιοι μίλησαν τηλεφωνικά λίγες ώρες μετά την επίθεση, αλλά ο Λευκός Οίκος δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες. «Δεν υπάρχει χώρος στην Αμερική για αυτού του είδους τη βία- αυτό είναι άρρωστο, αυτό είναι άρρωστο», δήλωσε ο Μπάιντεν σε τηλεοπτικό διάγγελμα.
Οι πυροβολισμοί εναντίον του Τραμπ αλλάζουν πλέον την προεκλογική εκστρατεία σε πολλά επίπεδα:
1. Το σοκ του γεγονότος αντηχεί
Η σημασία μιας επίθεσης εναντίον ενός πρώην προέδρου και υποψηφίου προέδρου είναι σημαντική.
Προφανώς, ο δράστης δεν πέτυχε το κρανίο του Τραμπ για λίγα μόλις εκατοστά. Μπροστά σε χιλιάδες υποστηρικτές του, ο πρώην πρόεδρος σύρθηκε από μια ομάδα πρακτόρων της Μυστικής Υπηρεσίας από τη σκηνή.
Λίγο πριν εξαφανιστεί από το οπτικό πεδίο, γύρισε προς τους οπαδούς του και σήκωσε τη γροθιά του στον αέρα.
Το αίμα έτρεξε στο πρόσωπό του. Το κίνητρο του δράστη είναι ακόμη άγνωστο, αν και ήδη κυκλοφορούν στο διαδίκτυο όλων των ειδών οι θεωρίες.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες για τους λόγους, αλλά ανεξάρτητα από το κίνητρο, οι εικόνες θα μείνουν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη των πολιτών των ΗΠΑ.
Πολλοί από αυτούς έχουν οδυνηρές αναμνήσεις από προηγούμενες απόπειρες δολοφονίας, όπως η απόπειρα δολοφονίας του τότε προέδρου των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι το 1963 και ο πυροβολισμός του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1981.
2. Οι πιθανότητες εκλογής του Τραμπ συνεχίζουν να αυξάνονται
«Ο Τραμπ μόλις κέρδισε τις εκλογές», δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Ντέρικ Βαν Όρντεν από το Ουισκόνσιν.
«Αυτό θα ενεργοποιήσει τη βάση περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Πολεμήστε, πολεμήστε, πολεμήστε, με υψωμένη γροθιά – αυτό θα είναι το σύνθημα», πρόσθεσε ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Τιμ Μπέρτσετ από το Τενεσί.
Η οικογένεια του Τραμπ και η προεκλογική του εκστρατεία χρησιμοποιούν την επίθεση για να σκηνοθετήσουν τον Τραμπ ως ένα είδος μάρτυρα.
Ο γιος του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ δημοσίευσε μια φωτογραφία του αιμόφυρτου πατέρα του να υψώνει τη γροθιά του στον αέρα στην πλατφόρμα του Χ και σχολίασε: «Δεν θα σταματήσει ποτέ να σώζει την Αμερική».
Οι κορυφαίες δεξιές συντηρητικές και ευαγγελικές οργανώσεις πραγματοποίησαν μαζικές προσευχές για τον Τραμπ αμέσως μετά την επίθεση και αναφέρθηκαν σε αυτόν ως «σύγχρονο Κύρο» – αναφερόμενοι στον αρχαίο Πέρση βασιλιά Κύρο, ο οποίος επιλέχθηκε από τον Θεό για να διευθύνει το χάος.
Η θρησκευτική δεξιά της Αμερικής βλέπει τον Τραμπ ως σωτήρα της και υπέρμαχο των βιβλικών αξιών. Περισσότερες προσευχές αναμένονται στο συνέδριο του κόμματος στο Μιλγουόκι.
Το συνέδριο αναμένεται να ξεκινήσει τη Δευτέρα και ο Τραμπ αναμένεται να αποδεχθεί επίσημα το χρίσμα του κόμματός του και να εκφωνήσει ομιλία το βράδυ της Πέμπτης – τα πρόσφατα γεγονότα είναι πιθανό να τροφοδοτήσουν τη λατρεία γύρω του.
Την ίδια στιγμή, η εκστρατεία του Μπάιντεν πρέπει να μετριάσει τις κατηγορίες εναντίον του Τραμπ από σεβασμό στα γεγονότα.
Τέσσερις μόλις μήνες πριν από τις εκλογές, πρόκειται για ένα πισωγύρισμα από την άποψη των πολιτικών στρατηγών.
Παράλληλα με το συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, ο Μπάιντεν ήθελε να πραγματοποιήσει περιοδεία σε πολιτείες που βρίσκονται σε εξέλιξη και να επικεντρωθεί στον Τραμπ ως απειλή για τη δημοκρατία των ΗΠΑ. Τώρα μπορεί να επικοινωνήσει αυτό το μήνυμα μόνο σε μια υποβαθμισμένη μορφή.
3. H πολιτική βία και η πόλωση θα μπορούσαν να αυξηθούν
Τα πολιτικά στρατόπεδα στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να απομακρυνθούν ακόμη περισσότερο.
Λίγα λεπτά μετά την επίθεση, η μεγαλύτερη δεξιά συντηρητική αμερικανική οργάνωση CPAC (Conservative Political Action Conference) κατηγόρησε τους αριστερούς πολίτες των ΗΠΑ και τα μέσα ενημέρωσης ότι προκάλεσαν την επίθεση.
Στις ΗΠΑ, η ευαισθησία απέναντι στην πολιτική βία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Οι εκλογές και οι προεκλογικές εκστρατείες αποτελούν μέρος της λεγόμενης κρίσιμης υποδομής του κράτους.
Το Υπουργείο Εσωτερικών παρέχει αρκετά εκατομμύρια σε ομοσπονδιακά κονδύλια για την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας στα εκλογικά κέντρα.
Από τότε που χιλιάδες υποστηρικτές του Τραμπ εισέβαλαν στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021, οι έλεγχοι και η αστυνομική παρουσία σε πολιτικές εκδηλώσεις έχουν αυξηθεί. Το 2020 εντοπίστηκε στην αμερικανική πολιτεία Μίσιγκαν ένα τρομοκρατικό δίκτυο που ήθελε να απαγάγει τη Δημοκρατική κυβερνήτη Γκρέτσεν Γουίτμερ.
Πρόσφατα, προκάλεσαν αναστάτωση οι διαδηλώσεις σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ κατά του πολέμου στη Γάζα, ορισμένες από τις οποίες διαλύθηκαν από την αστυνομία. Σχεδόν τέσσερις μήνες πριν από την ημέρα των εκλογών, η ατμόσφαιρα μεταξύ των πολιτικών στρατοπέδων είναι τεταμένη.
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για την ασυλία πριν από λίγες εβδομάδες θεωρείται από τους επικριτές ως σχέδιο για μια απολυταρχία σε περίπτωση που ο Τραμπ αναλάβει ξανά τον Λευκό Οίκο. Ο ίδιος ο Τραμπ προσπάθησε να σαμποτάρει το αποτέλεσμα μετά τις εκλογές του 2020, στις οποίες έχασε από τον Μπάιντεν.
Το γεγονός ότι το κλίμα σε τμήματα των ΗΠΑ κορυφώνεται, φάνηκε ήδη την Παρασκευή σε μια συγκέντρωση που διοργάνωσε ο πρόεδρος Μπάιντεν: «Κλειδώστε τον! Κλειδώστε τον!», φώναζαν, υπονοώντας τον Τραμπ. Ο πρόεδρος αντέδρασε με εμφανή εκνευρισμό.
4. H δυσπιστία προς το κράτος αυξάνεται
Ο Τραμπ ευχαρίστησε τη Μυστική Υπηρεσία και τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου για την άμεση δράση τους, αλλά πρόσθεσε πως «είναι απίστευτο ότι μια τέτοια πράξη μπορεί να λάβει χώρα στη χώρα μας».
Στο παρελθόν, ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τη δικαιοσύνη και τις κυβερνητικές αρχές ως διεφθαρμένες, για παράδειγμα μετά την καταδίκη του στη δίκη για τα χρήματα που πήρε για να τα αποσιωπήσει στη Νέα Υόρκη. Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο έχουν ήδη διαδώσει αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας ότι ο Μπάιντεν «έδωσε τις εντολές» για τους πυροβολισμούς. Ο ίδιος ο Τραμπ είχε υποστηρίξει πρόσφατα ότι το FBI είχε εντολή να τον πυροβολήσει.
Ωστόσο, η εμπιστοσύνη στους θεσμούς δεν καταρρέει μόνο στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων, αλλά μειώνεται σε όλες τις κομματικές γραμμές εδώ και δεκαετίες.
Ο Μπάιντεν, ως επικεφαλής, έχει δεχθεί έντονη κριτική ότι δεν είναι πλέον ικανός να ανταποκριθεί στη δουλειά λόγω της προχωρημένης ηλικίας του και των δημόσιων παραλείψεων. Η απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ επιτείνει τώρα την αίσθηση ότι τα πράγματα έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο στη χώρα. Όλα αυτά είναι ανθυγιεινά για το πολιτικό κλίμα.
5. Τελεία και παύλα για την εξέγερση κατά του Μπάιντεν
Τμήματα των Δημοκρατικών των ΗΠΑ και αρκετοί μεγάλοι χορηγοί θέλουν να αντικαταστήσουν τον Μπάιντεν ως κορυφαίο υποψήφιο.
Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι αποφασισμένος να παραμείνει στην κούρσα. Πολυάριθμοι Δημοκρατικοί δήλωσαν το Σάββατο (13.07.24) ότι η επίθεση στον Τραμπ θα οδηγήσει σε αδιέξοδο όλες τις προσπάθειες για τη διαδοχή του Μπάιντεν. Τουλάχιστον προς το παρόν. «Νομίζω ότι έχει τελειώσει», δήλωσε ένας στρατηγικός σύμβουλος στην Handelsblatt. «Η δυναμική έχει χαθεί προς το παρόν».
Μόλις γίνουν περισσότερα γνωστά για τον δράστη, το αμφιλεγόμενο θέμα της ένοπλης βίας είναι πιθανό να αναζωπυρωθεί και πάλι.
Οι ΗΠΑ είναι η βιομηχανική χώρα με τον υψηλότερο αριθμό θανατηφόρων πυροβολισμών και αμόκ παγκοσμίως.
Το λόμπι των όπλων είναι ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς υποστηρικτές των Ρεπουμπλικανών υποψηφίων στις εκλογές.
Οι αυστηρότεροι έλεγχοι του ιστορικού, τους οποίους υποστηρίζει επίσης ο Τραμπ, είναι ήδη υποχρεωτικοί σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ – αλλά συχνά δεν εφαρμόζονται με συνέπεια.
Αρκετοί δολοφόνοι τα τελευταία χρόνια μπόρεσαν να αποκτήσουν όπλο, παρόλο που θα έπρεπε να τους είχε απαγορευτεί αυτό σύμφωνα με τους νόμιμους ελέγχους ιστορικού. Σε ορισμένες πολιτείες, μπορεί κανείς να αγοράσει όπλο προτού μπορέσει να πιει νόμιμα αλκοόλ.