Επιχείρηση by pass για το χρέος βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο ESM, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Κομισιόν και η ελληνική κυβέρνηση βρίσκονται σε πυρετώδη αναζήτηση τρόπων και μεθόδων να ξεπεράσουν τους σκοπέλους που εμποδίζουν τη συμφωνία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, για το χρέος ως το τέλος του χρόνου.
Οι πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του το newsit.gr αναφέρουν πως η μία κατεύθυνση του σχεδίου αφορά στη Γερμανία και το Σόιμπλε και η άλλη έχει ως στόχο το ΔΝΤ. Βάση του σχεδίου είναι η πρόταση του ESM για την τακτοποίηση του βραχυπρόθεσμου χρέους η οποία συνίσταται σε:
– Επιμήκυνση μέρους των δανείων από τα 28 στα 32 χρόνια.
– Μείωση επιτοκίων και μετατροπή σε σταθερά ορισμένα από τα κυμαινόμενα.
– Διευθέτηση του ύψους των δόσεων για το τα χρόνια 2021, 2022, 2023 και 2024 που το χρέος είναι κυριολεκτικά βουνό με χαρακτηριστική περίπτωση το 2022 που για την εξυπηρέτησή του (τόκοι και χρεολύσια θα απαιτηθούν 33,3 δισ. ευρώ περίπου.
Όσον αφορά στη Γερμανία και το Σόιμπλε η φόρμουλα που έχει βρεθεί και μάλλον ικανοποιεί όλες τις πλευρές (μένει η τελική επιβεβαίωση από τον Σόιμπλε ο οποίος είναι απρόβλεπτος), είναι να μην εμφανιστεί η ρύθμιση ως παραχώρηση προς την Ελλάδα, αλλά ως αναγκαιότητα του ESM για την αντιμετώπιση πιστωτικών κινδύνων που προκύπτουν από τη διάρθρωση των δανείων που έχει χορηγήσει στη χώρας μας και τα οποία σε συνάρτηση με άλλες δανειακές υποχρεώσεις χρήζουν πιο λογικής κατανομής στο χρόνο, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα, αν όχι η ευχέρεια, εξυπηρέτησής τους.
Προς την πλευρά του ΔΝΤ τα πράγματα φαίνεται πως είναι πιο δύσκολα. Η φόρμουλα που προτείνεται στηρίζεται στη βάση της πρότασης του ESM. Το κεντρικό επιχείρημα είναι πως μέχρι την εξόφληση των δανείων που έχει χορηγήσει το ΔΝΤ, το 2024, το χρέος με την πρόταση του ESM είναι εξυπηρετήσιμο (ο κρίσιμος χαρακτηρισμός είναι αυτός) και επομένως για το ΔΝΤ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως βιώσιμο, αφού δεν υπάρχει κίνδυνος για τα δικά του δάνεια.
Μάλιστα τα επιχειρήματα συνοδεύονται και από την εκτίμηση πως με την πρόταση του ESM το χρέος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και βιώσιμο για το τμήμα ως το 2030 και επομένως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για το ΔΝΤ. Θα μπορούσαμε να πούμε σε ελεύθερη μετάφραση δηλαδή πως επιχειρείται μία χρονική σαλαμοποίηση στο χαρακτηρισμό του χρέους.
Προς την κατεύθυνση αυτή σημαντική είναι η παράμετρος Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο επικεφαλής της Μάριο Ντράγκι έχει εμπλακεί ενεργά στο θέμα σε μία προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών και συμβιβασμού της γερμανικής πλευρά και του ΔΝΤ. Μάλιστα, εκτιμάται ότι σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση θα παίξει και η μελέτη που εκπονεί η ΕΚΤ για το χρέος, καθώς και οι εκτιμήσεις που θα κάνει σχετικά με το τμήμα ως το 2030 το οποίο είναι εξυπηρετήσιμο, άρα μπορεί να χαρακτηριστεί εμμέσως ή και ευθέως για κάποιους ως βιώσιμο, πράγμα που θα επιτρέψει να ανοίξει ο δρόμος για τη συμμετοχή του ΔΝΤ και επομένως την άρση και των τελευταίων εμποδίων.
Η ΕΚΤ από την πλευρά της επιθυμεί να υπάρξει συμβιβασμός, γιατί όπως λένε οι πληροφορίες, θέλει να περιοριστούν όσο είναι δυνατόν τα προβλήματα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, γιατί κρίνεται πως σε περίπτωση ενός νέους παροξυσμού της κρίσης, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά να μολύνει και άλλες ευαίσθητες χώρες όπως η Ιταλία, η Πορτογαλία και λιγότερο η Ισπανία.
Αυτό θα συμβεί όχι μόνο με τη ρύθμιση του χρέους, αλλά πολύ περισσότερο με την ποσοτική χαλάρωση η οποία θα έχει τρεις ευεργετικές επιδράσεις. Η πρώτη θα είναι η αύξηση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, η δεύτερη η μείωση των επιτοκίων για το δανεισμό των ελληνικών επιχειρήσεων και η τρίτη και πιο σημαντική η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές το 2018, πράγμα που θα επιτρέψει και την απαγκίστρωση από το μνημόνιο το δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Βασική, όμως, προϋπόθεση και απαράβατος όρος για να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το σχέδιο by pass, είναι να υπάρξει ταχύτατη συμφωνία για τη δεύτερη αξιολόγηση, ώστε από τα τέλη Νοεμβρίου, το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου να ξεκινήσει η συζήτηση για τη ρύθμιση του βραχυπρόθεσμου χρέους.