Δέκα προτάσεις για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος

Συγκεκριμένα, με αφορμή τη δημοσίευση του πορίσματος της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων “σοφών” για το ασφαλιστικό αλλά και την ευρύτερη διαβούλευση που λαμβάνει χώρα για την αναμόρφωση του υφιστάμενου εθνικού συστήματος ασφάλισης, η ΕΣΕΕ προτείνει:

1. Όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ και όχι σε άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς, με επιβεβλημένη την ανάγκη δημιουργίας μίας χαμηλής κατηγορίας “εισόδου” και “εξόδου”. Όπως επίσης και όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που σήμερα δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια και ειδικότερα στις περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων και στα νησιά, όπως και οι νεοεισερχόμενοι επιχειρηματίες, ενώ στην κατηγορία εξόδου όσοι έχουν συμπληρώσει τον ασφαλιστικό τους βίο.

2. Σε περίπτωση ηλικιακής παρέκτασης του χρόνου εξόδου από το επάγγελμα και για να αποφευχθούν οι αδικίες απέναντι στους παλαιούς ασφαλισμένους με ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα αλλά όχι με την απαιτούμενη ηλικία, πρέπει μετά την ωρίμανση των δικαιωμάτων τους, να τους δοθεί η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας.

3. Ειδικά για τους αυτοαπασχολούμενους, ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ, η ελεύθερη επιλογή των υποχρεωτικών κλιμάκων τεκμαρτών ασφαλιστέων αποδοχών συνιστά την πλέον ενδεδειγμένη λύση.

4. Στον ΟΑΕΕ είναι σκόπιμο, εκτός από το βασικό ποσό μιας “χαμηλής” κατηγορίας, να επικρατήσει η βούληση, ώστε οι εισφορές να συνδεθούν με το πραγματικό εισόδημα, δηλαδή τον τζίρο της επιχείρησης και όχι με τα έτη ασφάλισης στο φορέα.

5. Να ληφθεί μέριμνα για τις εποχικά λειτουργούσες επιχειρήσεις, αφού δεν είναι δυνατόν ένας επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται ορισμένους μήνες το χρόνο και τον υπόλοιπο βρίσκεται σε αδράνεια να κατατάσσεται καθ’ όλο το έτος στην ίδια κατηγορία.

6. Εάν ποτέ επιλεγεί το σενάριο της πλήρους ενοποίησης όλων των ταμείων σε εκείνα του ΟΑΕΕ και του ΙΚΑ, θα πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς προκειμένου να τεθούν ασφαλή κριτήρια καθορισμού των εισφορών. Παράλληλα, ως βάση υπολογισμού της σύνταξης θα πρέπει να λαμβάνεται το σύνολο των εισφορών του ασφαλισμένου καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου.

7. Κρίνεται ως απαραίτητη η μετεξέλιξη του ΙΚΑ σε ένα και μόνο εθνικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης, ο οποίος θα συμπεριλάβει όλους τους φορείς κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών, με ενιαίους κανόνες και χωρίς εξαιρέσεις.

8. Όλες οι ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να προσαρμοστούν στα πρότυπα του ΙΚΑ, όπου υπολογίζονται επί των αποδοχών που καταβάλλονται από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο, ανεξάρτητα εάν αυτή η εξέλιξη σηματοδοτήσει την αύξηση σε κάποια ταμεία και τη μείωση σε κάποια άλλα.

9. Η συνομοσπονδία είναι θετικά διακείμενη στην προοπτική είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών μέσω του TAXISNET, εφόσον θα υιοθετηθεί μία ενοποιημένη και σαφώς προσδιορισμένη διαδικασία. Το ποσοστό χρέωσης σε κάθε απόδειξη υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης για δημιουργία αποθεματικού, είναι κάτι έχει ήδη προταθεί από τους εκπροσώπους του φορέα, με τη προϋπόθεση ότι θα συγκεντρώνεται, θα εκκαθαρίζεται, θα αποδίδεται, αλλά και θα εκπίπτει ως δαπάνη της επιχείρησης.

10. Θα πρέπει επιτέλους να αναληφθούν και να επισπευστούν πρωτοβουλίες αναφορικά με την περαιτέρω συρρίκνωση του μη μισθολογικού κόστους, προκειμένου να εξασθενίσει το κίνητρο της εισφοροδιαφυγής.

Τέλος, αναφορικά με το πόρισμα της Επιτροπής όπου προδιαγράφεται η αναγκαιότητα σύστασης ενός αποθεματικού, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα πιθανά ελλείμματα, μέσω θέσπισης ενός επιπλέον φόρου (π.χ. στο εισόδημα ή στην περιουσία), φαίνεται ότι εκείνοι που θα κληθούν να σηκώσουν το βάρος είναι οι λαμβάνοντες υψηλές συντάξεις. Πρόκειται για μία απλουστευτική ερμηνεία, κατά την ΕΣΕΕ, καθώς δε συνεκτιμάται το γεγονός πως οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι έχουν κατά τη διάρκεια του επαγγελματικού τους βίου πληρώσει αρκετά υψηλά εισφορές.