Την 1η Φεβρουαρίου 2024 ολοκληρώνεται η προθεσμία για την υποβολή προσφορών σχετικά με την κατασκευή του νέου αγωγού φυσικού αερίου που θα ενώσει Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία, όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομίας, Κρέσνικ Μπεκτέσι.
Το έργο θα δώσει τη δυνατότητα τόσο στη Βόρεια Μακεδονία, όσο και στις γειτονικές της χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να προμηθευτούν φυσικό αέριο από νέες πηγές, όπως το τερματικό LNG της Ρεβυθούσας, αλλά και το νέο τερματικό της Αλεξανδρούπολης που θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία το φετινό Μάρτιο.
Πέραν, όμως, του αγωγού, η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επενδύσει σε νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που θα έχουν καύσιμο το φυσικό αέριο και το υδρογόνο, ώστε μελλοντικά να περιοριστούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ο Κρέσνικ ανέφερε σχετικά ότι η κρατική εταιρεία ESM ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με πιθανό στρατηγικό επενδυτή για την κατασκευή μιας μονάδας 800 MW στο Νεγκοτίνο και ακόμη μια 300 MW στη Μπιτόλα (Μοναστήρι).
Για τη χρηματοδότηση αυτών των έργων υπάρχουν δύο επιλογές: Η μια είναι να μπουν επενδυτές από τις γύρω χώρες απευθείας στο μετοχικό σχήμα και η δεύτερη είναι τα έργα να προχωρήσουν αυτόνομα, αλλά με συμβάσεις αγοράς της παραγωγής ρεύματος από ξένες εταιρείες. Ταυτόχρονα, ο Μπεκτέσι είπε ότι ήδη έχουν αποσταλεί επιστολές προς τις γειτονικές χώρες για να διερευνηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον τους.
Παρόλο που αυτή τη στιγμή δεν είναι γνωστό με ποιον στρατηγικό επενδυτή συνομιλούν τα Σκόπια, είναι σαφές ότι η προοπτική κατασκευής δύο νέων μονάδων αερίου δεν θα άφηνε αδιάφορους τους μεγάλους ελληνικούς ενεργειακούς και κατασκευαστικούς ομίλους.
Άλλωστε, η υλοποίηση του νέου αγωγού, αλλά και η γενικότερη πολιτική της Ελλάδας να γίνει ενεργειακός κόμβος, δημιουργούν σημαντικές συνέργειες που μπορούν να αξιοποιήσουν.
Πάντως, οι φιλοδοξίες των ελληνικών επιχειρήσεων δεν θα είναι εύκολο να γίνουν πράξη. Πρόσφατα η κυβέρνηση της Β. Μακεδονίας έθεσε νέα εμπόδια και απαιτήσεις στην κατασκευή του υδροηλεκτρικού Τσεπρέν από την κοινοπραξία ΔΕΗ-Αρχιρόδον, με αποτέλεσμα να μπει φρένο παρόλο που το Σεπτέμβριο το υπουργικό συμβούλιο είχε δώσει το πράσινο φως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όμιλος Μυτιληναίου ήδη σχεδιάζει αντίστοιχη μονάδα συμπαραγωγής με ισχύ περί τα 100+150 MW στη Β. Μακεδονία. Το έργο έχει λάβει το χαρακτηρισμό της στρατηγικής επένδυσης, αλλά η τελική επενδυτική απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμα.
Την κυβέρνηση της γειτονικής χώρας φαίνεται πως απασχολεί ο κίνδυνος μιας γερής εισόδου ελληνικών ομίλων και προσπαθεί να διατηρήσει μια ισορροπία για τα συμφέροντά της.