Το πράσινο φως έδωσαν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για μια ραγδαία αύξηση των δασμών στα σιτηρά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας την Πέμπτη (30 Μαΐου), σε μια κίνηση που αποσκοπεί στη διακοπή των εισαγωγών αυτών των προϊόντων στα κράτη μέλη.
«Οι νέοι δασμοί που καθορίστηκαν σήμερα έχουν ως στόχο να σταματήσουν στην πράξη τις εισαγωγές σιτηρών από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία στην ΕΕ», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών του Βελγίου, Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ. «Αυτός είναι ένας ακόμη τρόπος με τον οποίο η ΕΕ δείχνει σταθερή υποστήριξη στην Ουκρανία», δήλωσε.
Σύμφωνα με το Euractiv πηγές της ΕΕ δήλωσαν ότι ο κανονισμός εγκρίθηκε με την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών μελών, με μόνο την Αυστρία να καταψηφίζει το κείμενο και την Ουγγαρία να απέχει.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση τον περασμένο Μάρτιο. Ο κανονισμός στοχεύει στις εισαγωγές δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και παράγωγων προϊόντων, από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, προκειμένου να αποτραπεί η «αποσταθεροποίηση» των αγορών της ΕΕ.
Η Κομισιόν επισημαίνει ότι οι δασμοί δεν επηρεάζουν τις εξαγωγές προς χώρες εκτός της ΕΕ, ώστε να διατηρηθεί η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
Οι εισαγωγές ρωσικών σιτηρών από την ΕΕ ήταν σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο πενταετίας από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, με την Ιταλία, τη Λετονία και την Ισπανία να είναι οι κορυφαίοι εισαγωγείς, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν.
Τον Φεβρουάριο, η Λετονία ενέκρινε μονομερή απαγόρευση των εισαγωγών γεωργικών προϊόντων από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία έως το 2025, επιτρέποντας μόνο τη διαμετακόμισή τους.
Το νέο μέτρο της ΕΕ θέλει επίσης να τερματίσει τις εισαγωγές σιτηρών που παράγονται σε ουκρανικά εδάφη που έχουν καταληφθεί από τη Ρωσία, εμποδίζοντας τη Μόσχα να χρησιμοποιεί τα έσοδα από τις εξαγωγές σιτηρών για τη χρηματοδότηση του επιθετικού της πολέμου, δήλωσε ο Βαν Πέτεγκεμ.
Στο δελτίο τύπου του Συμβουλίου σημειώνεται ότι υπάρχουν αποδείξεις ότι η Ρωσία «οικειοποιείται παράνομα» μεγάλες ποσότητες τέτοιων προϊόντων στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας, τα δρομολογεί στις εξαγωγικές της αγορές και τα χαρακτηρίζει ως ρωσικά.
Μετά την έγκριση των χωρών της ΕΕ, ο κανονισμός για την εφαρμογή των δασμών θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου.
«Η δέσμευσή μας για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια παραμένει επίσης ακλόνητη, διασφαλίζοντας ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα επηρεαστούν αρνητικά από τα μέτρα αυτά», δήλωσε ο Επίτροπος, Βάλντις Ντομπρόβσκις. «Θα διατηρήσουμε αυτή τη στήριξη για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί», πρόσθεσε.
Οι χώρες ζητούν περισσότερους περιορισμούς
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, μια ομάδα χωρών ζήτησε περαιτέρω μέτρα. Η Τσεχία, η Δανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Λιθουανία και η Σουηδία υποστήριξαν μια δήλωση που υπέβαλε η Λετονία, ζητώντας περιορισμούς και σε άλλα ρωσικά γεωργικά προϊόντα.
Σε ένα προσχέδιο του εγγράφου το οποίο επικαλείται το Euractiv, οι αντιπροσωπείες κάλεσαν την Κομισιόν να συνεχίσει τις συζητήσεις με τα κράτη μέλη και να παρουσιάσει «το συντομότερο δυνατό» μια πρόταση που θα καλύπτει ένα «ευρύτερο φάσμα προϊόντων» από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
«Είναι προς το κοινό συμφέρον της ΕΕ να διασφαλιστεί ότι οι περιορισμοί στις εισαγωγές θα είναι όσο το δυνατόν ευρύτεροι και αυστηρότεροι, ώστε, μεταξύ άλλων, να αμβλυνθούν οι ανησυχίες της γεωργικής κοινότητας της ΕΕ σχετικά με τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της αγοράς», αναφέρεται στο κείμενο.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163