Προς την πρώτη μείωση των επιτοκίων της από την έναρξη της πανδημίας οδεύει σήμερα (18.9.2024) η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed).
Παρά το γεγονός ότι αυτή η πρώτη μείωση των επιτοκίων της Fed αναμένεται ευρέως, οι παγκόσμιοι επενδυτές προετοιμάζονται για τις επιπτώσεις.
Η Fed έχει μείνει πίσω από μια σειρά άλλων κεντρικών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της ευρωζώνης, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά, του Μεξικού, της Ελβετίας και της Σουηδίας, οι οποίες έχουν ήδη μειώσει τα επιτόκια.
Πολλοί από αυτούς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής τόνισαν ότι είναι πρόθυμοι να κινηθούν πιο γρήγορα από τη Fed -που συνήθως θεωρείται ως ο παγκόσμιος ηγέτης- ως απάντηση στην επιβράδυνση της ανάπτυξης και την άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων στο εσωτερικό τους.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το CNBC, ορισμένοι αναλυτές αμφισβητούν πόσο περισσότερο θα μπορούσαν να προχωρήσουν πριν η Fed -η μεγαλύτερη κεντρική τράπεζα στον κόσμο βάσει ενεργητικού- ακολουθήσει το παράδειγμά τους, δεδομένων των επιπτώσεων που δημιουργούν πάντα οι ενέργειές της.
Παγκόσμιος αντίκτυπος
Μια βασική ανησυχία είναι η πίεση που ασκούν οι διαφορές των επιτοκίων στα νομίσματα.
Σε γενικές γραμμές, τα υψηλότερα επιτόκια προσελκύουν περισσότερους ξένους επενδυτές που αναζητούν καλύτερες αποδόσεις, ενισχύοντας με τη σειρά τους την αξία του εγχώριου νομίσματος.
Αυτό παρατηρήθηκε στον τρέχοντα κύκλο με το ιαπωνικό γεν και την τουρκική λίρα να δέχονται πλήγμα, ενώ οι κεντρικές τους τράπεζες διατήρησαν τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα, ενώ το δολάριο εκτινάχθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022, καθώς η Fed προχώρησε σε ραγδαίες αυξήσεις των επιτοκίων.
Αυτές οι διαφορές είναι ιδιαίτερα επίπονες για τις κεντρικές τράπεζες που προσπαθούν να συγκρατήσουν τις αυξήσεις των τιμών, καθώς ένα ασθενέστερο νόμισμα μπορεί να είναι πληθωριστικό, καθώς αυξάνει το κόστος των εισαγόμενων αγαθών.
Πέρα από το συναλλαγματικό ισοζύγιο, μια άλλη σημαντική επίπτωση της διαμόρφωσης των επιτοκίων της Fed είναι ο αντίκτυπός της στην αμερικανική οικονομία, ιδίως δεδομένης της πρόσφατης εστίασης στην αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας και στην πιθανότητα ύφεσης.
«Ως ένας τόσο σημαντικός μοχλός της παγκόσμιας ανάπτυξης, είναι βέβαιο ότι θα έχει αντίκτυπο στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Κάρτερ, επικεφαλής έρευνας στην Quilter Cheviot, σχετικά με μια μείωση των επιτοκίων από τη Fed.
Αυτό περιλαμβάνει και τον χρυσό – ο οποίος έφτασε σε ρεκόρ αυτή την εβδομάδα λόγω των προσδοκιών για μια κίνηση της Fed. Τα υψηλότερα επιτόκια θεωρούνται γενικά ότι αποτελούν τροχοπέδη για τον χρυσό, καθώς καθιστούν τις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, όπως τα ομόλογα, πιο ελκυστικές, αν και ιστορικά αυτό δεν συνέβαινε πάντα.
Ο χρυσός χρησιμοποιείται επίσης ως αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού (ο οποίος μπορεί να ωθηθεί υψηλότερα καθώς τα επιτόκια μειώνονται) και οι επενδυτές αγοράζουν επίσης το πολύτιμο μέταλλο σε περιόδους πίεσης της αγοράς.
Το πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα, που συνήθως τιμολογούνται σε δολάριο, συχνά λαμβάνουν ώθηση με τη μείωση των επιτοκίων, καθώς το χαμηλότερο κόστος δανεισμού μπορεί να τονώσει μια οικονομία και να αυξήσει τη ζήτηση.
Πολλές αναδυόμενες αγορές είναι πιο ευαίσθητες σε αυτούς τους παράγοντες, καθιστώντας τις κινήσεις της Fed ακόμη πιο σημαντικές γι’ αυτές από ό,τι για τις μεγαλύτερες οικονομίες. Οι αγορές μετοχών επηρεάζονται επίσης από τις κινήσεις της Fed – και όχι μόνο στις ΗΠΑ.
Μεγάλο μέρος της μεταβλητότητας των παγκόσμιων χρηματιστηρίων τους τελευταίους μήνες συνδέθηκε με την κερδοσκοπία σχετικά με το πότε και κατά πόσο η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα μειώσει τα επιτόκια.
«Οι μειώσεις των επιτοκίων μειώνουν το κόστος δανεισμού σε αμερικανικά δολάρια, δημιουργώντας έτσι ευκολότερες συνθήκες ρευστότητας για τις εταιρείες σε όλο τον κόσμο», συνέχισε ο ίδιος αναλυτής.
«Τα χαμηλότερα αμερικανικά επιτόκια θα πρέπει επίσης να μειώσουν τη διαθέσιμη απόδοση των αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων, όπως τα κρατικά ομόλογα, καθιστώντας έτσι άλλες αγορές σχετικά πιο ελκυστικές», πρόσθεσε.
Η πρώτη μείωση θα είναι και η πιο μεγάλη;
Ενώ οι αγορές είναι βέβαιες ότι η Fed θα ξεκινήσει τον κύκλο περικοπών της την Τετάρτη (18.09.2024), υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο μακριά και γρήγορα θα κινηθεί στις υπόλοιπες τρεις συνεδριάσεις φέτος και μέχρι το 2025.
Αυτό περιλαμβάνει το κατά πόσον η πρώτη μείωση θα μειώσει το επιτόκιο της Fed κατά 25 μονάδες βάσης ή 50 μονάδες βάσης κάτω από το σημερινό εύρος 525 έως 550 μονάδων. Την τελευταία εβδομάδα, η τιμολόγηση της αγοράς για τη μεγαλύτερη «jumbo» μείωση έχει εκτοξευθεί από κάτω από το 50% σε σχεδόν 70%, σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch της CME Group.
«Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, οι αγορές θα κινηθούν», δήλωσε ο Στίβεν Μπελ, επικεφαλής οικονομολόγος της Columbia Threadneedle, σε σημείωμα της Δευτέρας.
«Είναι ασυνήθιστο για τη Fed να αφήνει την αγορά να μαντεύει σε τέτοιο βαθμό πριν από τη συνεδρίαση, ειδικά τόσο κοντά στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Μπορώ μόνο να υποθέσω ότι η ίδια η επιτροπή είναι διχασμένη», συνέχισε ο Μπελ.
Οι εκλογές του Νοεμβρίου έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με την κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής των ΗΠΑ και πώς αυτή θα μπορούσε με τη σειρά της να επηρεάσει τον πληθωρισμό και τη νομισματική πολιτική.
Ο Τζο Τάκεϊ, επικεφαλής ανάλυσης συναλλάγματος στην Argentex, δήλωσε ότι μια αρχική μείωση του επιτοκίου κατά 50 μονάδες βάσης από τη Fed είχε ιστορικά «προηγηθεί κάποιων τρομερών αποδόσεων στις αγορές μετοχών», ιδίως το 2007 πριν από τη Μεγάλη Χρηματοπιστωτική Κρίση και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 εν μέσω της πτώσης της αγοράς της τεχνολογικής φούσκας.
«Στην ουσία, η ανάγκη για μια μεγαλύτερη μείωση δείχνει προς τις ανησυχίες για την ανάπτυξη και τα οικονομικά προβλήματα που έρχονται», δήλωσε ο Τάκεϊ.
Ωστόσο, ο Χάνι Ρέντα, διαχειριστής χαρτοφυλακίου περιουσιακών στοιχείων στην PineBridge Investments, δήλωσε ότι είναι «πιο κρίσιμο» να εξετάσουμε την τιμολόγηση για περικοπές αξίας άνω των 270 μονάδων βάσης μέχρι το τέλος του 2025.
«Τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι ακόμη αρκετά αποφασιστικά για να δώσουν κατεύθυνση στην αγορά», δήλωσε ο Ρέντα.
«Νομίζω ότι αρχικά η αντίδραση θα είναι μικτή, αλλά πιθανώς οι μετοχές μπορούν να κρατηθούν εδώ μέχρι να υπάρξει μια πιο αποφασιστική διάσπαση στα οικονομικά δεδομένα».