Έξι βασικά μηνύματα σε αντίστοιχα έξι τομείς της οικονομίας έστειλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη χθεσινή (4.3.2025) ομιλία του στο Κογκρέσο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ περιέγραψε το όραμά του για μια δεύτερη θητεία που ξεκίνησε μόλις πριν από έξι εβδομάδες και έχει ήδη οδηγήσει σε αναταραχή του ομοσπονδιακού εργατικού δυναμικού, διάλυση των σχέσεων με τους συμμάχους και έναν εμπορικό πόλεμο, σύμφωνα με το Bloomberg.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με το κόμμα του να ελέγχει και τα δύο σώματα του Κογκρέσου και τους Δημοκρατικούς σε μεγάλο βαθμό στο περιθώριο και διχασμένο στην προσέγγισή τους, ο Τραμπ είναι έτοιμος να οδηγήσει στην ατζέντα του για δασμούς, φορολογικές ελαφρύνσεις και περικοπές δαπανών.
Νωρίτερα την Τρίτη, η κυβέρνησή του επέβαλε εισφορές 25% σε αγαθά από το Μεξικό και τον Καναδά και επέβαλε άλλο δασμό 10% στην Κίνα εκτός από την ίδια αύξηση έναν μήνα πριν.
Ακολουθούν οι βασικές οικονομικές δηλώσεις του προέδρου από την ομιλία:
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
1. Πληθωρισμός
Ο πρόεδρος Τραμπ σημείωσε πως «υποστήκαμε τον χειρότερο πληθωρισμό των τελευταίων 48 ετών, αλλά ίσως ακόμη και στην ιστορία της χώρας μας – δεν είναι σίγουροι».
Αυτό δεν ισχύει, σύμφωνα με το Bloomberg. Η σωρευτική αύξηση των τιμών καταναλωτή κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπάιντεν ήταν υψηλότερη από οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο τα τελευταία 40 χρόνια, όχι όλων των εποχών.
Και οι πολιτικές του Τραμπ – συμπεριλαμβανομένης της άντλησης 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για ελέγχους κινήτρων κλπ. – και οι περιορισμοί της εφοδιαστικής αλυσίδας όταν η αμερικανική οικονομία ξαναπήρε τα πάνω της έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο στον ετήσιο πληθωρισμό των ΗΠΑ που έφτασε στο υψηλό 40 ετών του 9,1% τον Ιούνιο του 2022 πριν υποχωρήσει στο 2,7% τον Νοέμβριο όταν ο Τραμπ ήταν εκλεγμένος. Ήταν 3% τον Ιανουάριο.
2. Αύξηση δασμών
«Θα εισπράξουμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια και θα δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας όπως δεν έχουμε ξαναδεί», είπε ο Τραμπ για τα δασμούς του. Σύμφωνα με το Bloomberg, eνώ οι δασμοί γεννούν έσοδα για τις ΗΠΑ, η Κίνα και άλλα ξένα κράτη δεν τους πληρώνουν. Οι εισαγωγείς των ΗΠΑ είναι υπεύθυνοι για τους δασμούς και, τελικά, οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές των ΗΠΑ πληρώνουν μέσω υψηλότερου κόστους.
Μια ακαδημαϊκή μελέτη το 2019 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι καταναλωτές και οι αμερικανικές εταιρείες πλήρωσαν το μεγαλύτερο μέρος του κόστους των δασμών του Τραμπ στην πρώτη του διακυβέρνηση και ότι, αφού συνυπολογίστηκαν τα αντίποινα, τα κύρια θύματα των εμπορικών πολέμων ήταν αγρότες και εργάτες σε περιοχές που υποστήριξαν τον Τραμπ το 2016.
3. Φορολογικές ελαφρύνσεις
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επισήμανε πως «οι δασμοί είναι να κάνουμε την Αμερική πλούσια ξανά και να κάνουμε την Αμερική μεγάλη ξανά και αυτό θα συμβεί αρκετά γρήγορα. Θα υπάρξει μια μικρή αναστάτωση, αλλά είμαστε εντάξει με αυτό. Δεν θα είναι πολλά.»
Ο Τραμπ, εξηγεί το Bloomberg, βλέπει επίσης τους δασμούς ως έναν τρόπο να βοηθήσει στην πληρωμή των 4,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στις φορολογικές ελαφρύνσεις που λήγουν το 2017 και ακόμη και να αντικαταστήσει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια που συγκέντρωσε η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων.
Αλλά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δασμοί δεν έχουν δημιουργήσει ποτέ πολύ περισσότερο από το 2% των συνολικών ομοσπονδιακών εσόδων, σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο. Και ακόμη και ένας δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ που πλησιάζει το 50% θα είχε ως αποτέλεσμα μόνο 780 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα και να βλάψει την οικονομική ανάπτυξη, υπολόγισαν οικονομολόγοι του Ινστιτούτου Πίτερσον για τα Διεθνή Οικονομικά πέρυσι.
Οι καταναλωτές και οι εταιρείες ανησυχούν. Μια δημοσκόπηση της Harris που έγινε για το Bloomberg News διαπίστωσε ότι σχεδόν το 60% των ενηλίκων των ΗΠΑ αναμένει ότι οι δασμοί του Τραμπ θα οδηγήσουν σε υψηλότερες τιμές και ότι το 44% πιστεύει ότι οι δασμοί είναι πιθανό να είναι κακές για την οικονομία των ΗΠΑ. Οι δασμοί έχουν επίσης ανέβει σε ρεκόρ 700 φορές κατά τη διάρκεια τριμηνιαίων κλήσεων κερδών για εταιρείες S&P 500, σύμφωνα με ανάλυση μεταγραφών του Bloomberg News.
Πράγματι, οι δασμοί που έχει ήδη επιβάλει ο Τραμπ στην Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό θα κοστίσουν στην τυπική οικογένεια των ΗΠΑ περισσότερα από 1.200 δολάρια ετησίως, ανέφερε το Ινστιτούτο Peterson.
4. Αυτοκινητοβιομηχανία
«Θα έχουμε ανάπτυξη στην αυτοκινητοβιομηχανία όπως δεν έχει δει κανείς ποτέ», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι έχει μιλήσει με τις κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες και εργοστάσια κατασκευάζονται και ανακοινώνονται.
Στελέχη αυτοκινήτων των ΗΠΑ λένε ότι η φορολόγηση των εισαγωγών από τον Καναδά και το Μεξικό είναι άδικα τιμωρητική για τις εγχώριες αυτοκινητοβιομηχανίες, των οποίων οι αλυσίδες εφοδιασμού και τα εργοστάσια συγκεντρώνονται στη Βόρεια Αμερική. Το κόστος κατασκευής ενός οχήματος crossover θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 4.000 δολάρια, ενώ η αύξηση θα είναι τριπλάσια από αυτή για ένα ηλεκτρικό όχημα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από την Anderson Economic Group.
Η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία Honda Motor Co. δήλωσε ότι δεν έχει κάνει καμία ανακοίνωση για επέκταση της παρουσίας της στην Ιντιάνα, παρά τον ισχυρισμό του Τραμπ, και αρνήθηκε να σχολιάσει σχετικά.
5. Μετανάστες
«Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, 21 εκατομμύρια άνθρωποι ξεχύθηκαν στη χώρα. Πολλοί από αυτούς ήταν δολοφόνοι, έμποροι ανθρώπων, μέλη συμμοριών και άλλοι εγκληματίες».
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι άλλα έθνη έστελναν τους κρατούμενους και τους ψυχικούς ασθενείς τους στις ΗΠΑ για να ενωθούν με τους μετανάστες, πολλοί από τους οποίους διέφυγαν από τη βία και τη φτώχεια. Ο Τραμπ ανέφερε συγκεκριμένα 13.000 δολοφόνους που επιτρέπονται στη χώρα με βάση τα στοιχεία της αμερικανικής υπηρεσίας μετανάστευσης και τελωνειακής επιβολής που δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
Αυτό περιελάμβανε 13.099 άτομα που κρίθηκαν ένοχοι για ανθρωποκτονία και εκατοντάδες χιλιάδες καταδικασθέντες εγκληματίες. Αλλά αυτοί οι αριθμοί καλύπτουν δεκαετίες, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ.
Ο Τραμπ και οι Ρεπουμπλικάνοι κατηγορούν επίσης τους μετανάστες ότι είναι υπεύθυνοι για έγκλημα. Όμως, μελέτη μετά από μελέτη έχει δείξει ότι οι μετανάστες χωρίς έγγραφα διαπράττουν λιγότερα εγκλήματα σε σύγκριση με άλλους μετανάστες – και ακόμη λιγότερα σε σύγκριση με πολίτες που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ.
6. Τιμές των αυγών
O Τραμπ δήλωσε πως «ο Τζο Μπάιντεν άφησε ειδικά την τιμή των αυγών να ξεφύγει από τον έλεγχο. Η τιμή των αυγών είναι εκτός ελέγχου. Και εργαζόμαστε σκληρά για να το επαναφέρουμε». Ενώ το κόστος των αυγών αυξήθηκε υπό τον πρώην Δημοκρατικό πρόεδρο και έχει γίνει σύμβολο υψηλών τιμών, επιτοκίων και άλλων οικονομικών δεινών, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών.
Εκατομμύρια πτηνά έχουν σκοτωθεί μόλις από τον Δεκέμβριο καθώς η επιδημία έπληξε τις φάρμες ωοτοκίας από την Αϊόβα έως την Καλιφόρνια έως τη Βόρεια Καρολίνα, ωθώντας τα παντοπωλεία να περιορίσουν τις αγορές και τα εστιατόρια να προσθέσουν επιπλέον χρεώσεις. Μια ντουζίνα μεγάλα λευκά αυγά στις ΗΠΑ έφτασαν σε ρεκόρ άνω των 8 δολαρίων τον Φεβρουάριο, από 2,97 δολάρια πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με τον δείκτη αναφοράς από την υπηρεσία αναφοράς τιμών Expana.
