Ξέφρενο ράλι στο φυσικό αέριο επηρεάζει καταναλωτές και βιομηχανίες
Ασταμάτητη δείχνει η άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Το συμβόλαιο TTF ξεπέρασε νωρίς σήμερα Δευτέρα (10.2.2025) τα 58,5 ευρώ/TWh, δηλαδή βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών.
Το νέο κύμα ψύχους που σαρώνει την ήπειρο ενισχύει την κατανάλωση και απειλεί να ανατρέψει την ούτως ή άλλως οριακή κατάσταση αναφορικά με τις αποθήκες του φυσικού αερίου. Η Ευρώπη δίνει αγώνα δρόμου ώστε να διατηρήσει τη στάθμη τους τουλάχιστον στο 30% στα τέλη Μαρτίου και στη συνέχεια θα έχει μπροστά της ένα δύσκολο καλοκαίρι προσπαθώντας να τις αναπληρώσει.
Αναφορικά με τις τιμές, ενδεικτικό είναι ότι το TTF ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο κάτω από τα 40 ευρώ και έκτοτε έχει σημειώσει αύξηση περίπου 50%. Επίσης, η σημερινή τιμή σε όρους ισοδύναμου πετρελαίου αντιστοιχεί σε πάνω από 100 δολάρια ανά βαρέλι.
Οι επιπτώσεις της ανόδου είναι πολλαπλές για την ευρωπαϊκή οικονομία. Καταρχήν, το αέριο βρίσκεται πλέον σε ένα σημείο όπου ενδεχομένως να αρχίσει να προκαλεί εκ νέου διακοπές λειτουργίας σε βιομηχανικές μονάδες. Το φαινόμενο αυτό είχε παρατηρηθεί κατά την ενεργειακή κρίση του 2022, καθώς για τις βιομηχανίες ήταν εντελώς ασύμφορη η συνέχιση της παραγωγής. Ορισμένες δεν ξαναλειτούργησαν ποτέ και η Ευρώπη βίωσε ένα κύμα αποβιομηχάνισης.
Παράλληλα, οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με αέριο είναι που πλέον καθορίζουν την οριακή τιμή στην αγορά χονδρικής, παίρνοντας τη σκυτάλη από τις μονάδες άνθρακα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, η ευρωπαϊκή τιμή του καυσίμου μετακυλίεται στην αγορά με καθυστέρηση ενός μήνα, όπως και οι πιθανές ανατιμήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Μια ακόμη επίπτωση είναι η παράλληλη άνοδος της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπών, που βρίσκονται στα επίπεδα των 81 ευρώ/τόνο και επιβαρύνουν με τη σειρά τους την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Μάλιστα, οι τιμές των λεγόμενων EUA προβλέπεται να συνεχίσουν να ανεβαίνουν ενόψει της εφαρμογής της δεύτερης φάσης του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εκπομπών (ETS) σε ένα χρόνο από σήμερα.
Όλα τα παραπάνω προκαλούν ένα τεράστιο πρόβλημα για τις κυβερνήσεις της ΕΕ, οι οποίες πόνταραν σε ένα πιο ήρεμο 2025 και τώρα βλέπουν τις προσδοκίες να ανατρέπονται. Ακόμα και αν οι ενεργειακές τιμές αποκλιμακωθούν μέσα στην άνοιξη, όπως συμβαίνει εποχιακά, θα ξεκινήσουν να πέφτουν από ένα πολύ υψηλότερο σημείο.
Το ενεργειακό κόστος συνεχίζει να φιγουράρει ψηλά στην πολιτική ατζέντα και θα επηρεάσει τους συσχετισμούς σε εκλογές, όπως της Γερμανίας αργότερα αυτό το μήνα.
Τέλος, οι υψηλές τιμές δυσχεραίνουν τη διαπραγματευτική θέση της Κομισιόν στις επαφές με τη νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ, καθώς ο πρόεδρος Τραμπ κρατάει το ισχυρό χαρτί της νέας παραγωγής LNG που τόσο χρειάζεται η Ευρώπη.
