Οι αξιωματούχοι που φθάνουν στην ετήσια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στην Πορτογαλία αυτή την εβδομάδα θα προσπαθήσουν να ξεφύγουν από το πολιτικό δράμα που κατακλύζει το δεύτερο μεγαλύτερο κράτος της ευρωζώνης, τη Γαλλία.
Το φετινό συνέδριο στο ορεινό θέρετρο Σίντρα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως μια ευκαιρία να εξεταστούν καυτά οικονομικά θέματα από μια πιο ακαδημαϊκή οπτική γωνία, ξεκινά μία ημέρα μετά τις πρόωρες εκλογές στη Γαλλία (δηλαδή την Δευτέρα 1 Ιουλίου), οι οποίες συγκλονίζουν την ήπειρο την ώρα που η ΕΚΤ αρχίζει να μειώνει τα επιτόκια.
Η αναταραχή κινδυνεύει να επισκιάσει πιθανές θετικές ειδήσεις την Τρίτη με τη μορφή μιας μέτρησης του πληθωρισμού του Ιουνίου που είναι πιο κοντά στον στόχο του 2% και μπορεί να έχει αναπτερώσει τις ελπίδες ότι η πρώτη μείωση του κόστους δανεισμού αυτού του μήνα θα ακολουθηθεί σύντομα από περισσότερες, σημείωνει το Bloomberg. Αντ’ αυτού, η ανησυχία αναβλύζει σχετικά με τη δημοσιονομική πορεία της Γαλλίας και την πιθανή δράση της ΕΚΤ για τον κατευνασμό των επενδυτών.
Παρά το γεγονός ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες συνήθως διστάζουν να εμπλακούν στην εθνική πολιτική, «η ΕΚΤ θα παρακολουθεί στενά, καθώς μπορεί να έχει επιπτώσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής», δήλωσε ο Γενς Ειζενσμιντ (Jens Eisenschmidt), οικονομολόγος της Morgan Stanley στη Φρανκφούρτη.
«Οι πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία και πέραν αυτής δεν θα έχουν αντίκτυπο στα επιτόκια στο ορατό μέλλον», δήλωσε. «Η περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα αφορα στην αγορά ομολόγων . Αλλά η πραγματικότητα είναι πολύπλοκη και έτσι τα πράγματα τείνουν να διαπλέκονται».
Το αντιμεταναστευτικό κομμα του Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν (Marine Le Pen) φαίνεται ότι θα ξεπεράσει το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της Αριστερά και το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν (Emmanuel Macron) για να καταλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών στο γαλλικό κοινοβούλιο, αν και η πλήρης εικόνα δεν θα είναι σαφής μέχρι τον δεύτερο γύρο της επόμενης εβδομάδας.
Ένα μεγάλο ερώτημα είναι τι θα σημάνει το αποτέλεσμα για τις δαπάνες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιπλήττει τη χώρα λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν για μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα. Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει, το Bloomberg Economics προβλέπει σύγκρουση με τις Βρυξέλλες.
Η ΕΚΤ πρέπει να εκτιμήσει τις επιπτώσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές, όπου η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των γαλλικών και των γερμανικών κρατικών ομολόγων έχει ήδη διευρυνθεί σημαντικά – θυμίζοντας την ευρωπαϊκή κρίση χρέους της περασμένης δεκαετίας και προκαλώντας συζητήσεις σχετικά με το αν οι φορείς χάραξης πολιτικής θα πρέπει να παρέμβουν.
Αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ (Christine Lagarde), λένε ότι παρακολουθούν την κατάσταση, αλλά δεν έχουν δει το είδος της αναταραχής που θα δικαιολογούσε την ενεργοποίηση του μηχανισμού προστασίας (TIP) της ΕΚΤ από τη μετάδοση – που δημιουργήθηκε το 2022 για να αποτρέψει αδικαιολόγητες αναταράξεις στην αγορά καθώς τα επιτόκια αυξάνονταν.
«Δεν βλέπω ότι η συζήτηση για το ΤIP είναι επίκαιρη προς το παρόν», δήλωσε την Τρίτη (25.6.2024) στο Bloomberg ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας Olli Rehn.
Ενδέχεται, ωστόσο, να υπάρχουν ήδη επιπτώσεις στις υποθέσεις που συμβάλλουν στη στήριξη της πολιτικής της ΕΚΤ. Ενώ επί του παρόντος βλέπει ότι ο πληθωρισμός φτάνει σταθερά το 2% προς το τέλος του 2025, καθώς η ΕΕ επουλώνεται μετά από μια ήπια ύφεση, η πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να εκτροχιάσει ή να βλάψει την οικονομία μέσω των αδύναμων επενδύσεων, σύμφωνα με τον αναλυτή της S&P Global Sylvain Broyer.
«Είναι σαφές ότι ο κύριος μοχλός θα είναι οι καταναλωτικές δαπάνες, τις οποίες η πολιτική αβεβαιότητα είναι απίθανο να επηρεάσει», δήλωσε. «Αλλά η ανάκαμψη των επενδύσεων που όλοι έχουν στο μυαλό τους για το 2025, θα μπορούσε σίγουρα να αποδυναμωθεί».
Πράγματι, ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας Φάμπιο Πανέτα προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η πολιτική αβεβαιότητα που προκύπτει από τις εκλογές είναι ένας κίνδυνος που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη παράλληλα με την εύθραυστη γεωπολιτική.
«Μπορεί να προκαλέσει εκροές κεφαλαίων και υποτιμήσεις του νομίσματος, δημιουργώντας ανοδικές πιέσεις στις τιμές», ανέφερε σε ομιλία του. «Αλλά θα μπορούσε επίσης να κλονίσει την εμπιστοσύνη και να αποδυναμώσει τη ζήτηση, σταματώντας ή ακόμη και αντιστρέφοντας την εύθραυστη ανάκαμψη που έχουμε δει μέχρι στιγμής».
Μια συζήτηση σε πάνελ στη Σίντρα, υπό την προεδρία του μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου Ιζαμπελ Σναμπελ (Ιsabel Schnabel), είναι αφιερωμένη στους γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς και τον αντίκτυπό τους στον πληθωρισμό.
Τα ερευνητικά έγγραφα που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ασχολούνται με τις κινητήριες δυνάμεις της πρόσφατης αύξησης των τιμών, την ευρωπαϊκή παραγωγικότητα, τους κύκλους των επιτοκίων από τη δεκαετία του 1970 και τα οικονομικά της απώλειας της βιοποικιλότητας.
Η έκθεση της Eurostat για τον πληθωρισμό της Τρίτης μπορεί να προσφέρει ευπρόσδεκτη ανακούφιση, με τους οικονομολόγους να αναμένουν επιβράδυνση στο 2,5% από 2,6% τον Μάιο.
Τις τελευταίες ημέρες ορισμένοι αξιωματούχοι άρχισαν να σκιαγραφούν μια πορεία για μία ή δύο ακόμη μειώσεις των επιτοκίων φέτος – σε γενικές γραμμές σύμφωνα με τις τρέχουσες σκέψεις των αγορών.
Η Λαγκάρντ, η οποία θα ανοίξει το φόρουμ με ομιλία σε δείπνο τη Δευτέρα (1.7.2024) και θα εμφανιστεί μαζί με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ την επόμενη ημέρα, έχει προειδοποιήσει για «προσκρούσεις στο δρόμο» καθώς η αύξηση των τιμών επιστρέφει στο στόχο. Ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν αναφέρει ότι οι αξιωματούχοι πρέπει να είναι «ευέλικτοι» στην αντιμετώπιση εκπλήξεων.
Για την Κλοντια Πανσερι (Claudia Panseri), επικεφαλής επενδύσεων για τη Γαλλία στη UBS, η νευρικότητα των εκλογών στην Ευρώπη δεν είναι το βασικό σημείο εστίασης. «Η ΕΚΤ θα παρακολουθεί τον δείκτη τιμών καταναλωτή περισσότερο από το πολιτικό ζήτημα», δήλωσε στο Bloomberg TV. «Είναι σαφές ότι η ΕΚΤ πρέπει να μειώσει τα επιτόκια. Υπάρχει κάποια ανάκαμψη στην οικονομία, αλλά εξακολουθούμε να βλέπουμε ότι αυτή η ανάκαμψη είναι αρκετά ντροπαλή».
