Μετά την επίθεση στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν το βράδυ του Σαββάτου (27.7.2024), υπάρχει η απειλή ανοιχτού πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της συμμαχικής με το Ιράν λιβανέζικης πολιτοφυλακής, Χεζμπολάχ. Την ίδια στιγμή, μια άλλη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή εντείνεται – με απτές συνέπειες για τους λιανοπωλητές και τους υπερπόντιους εξαγωγείς της Ευρώπης.
«Όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι και πολλές ναυτιλιακές εταιρείες αποφεύγουν ως εκ τούτου τη διώρυγα του Σουέζ, δεν αναμένουμε σημαντικές αλλαγές στις τιμές των ναύλων», λέει ο Michael Aldwell, Διευθύνων Σύμβουλος της μεγαλύτερης εταιρείας θαλάσσιων μεταφορών στον κόσμο, Kuehne + Nagel. Ωστόσο, τα πράγματα δεν φαίνεται να αλλάζουν προς το παρόν. Μετά τον βομβαρδισμό της πόλης Χουντάιντα στην Υεμένη από τον στρατό του Ισραήλ πριν από μία εβδομάδα, κατά τον οποίο σκοτώθηκαν τουλάχιστον έξι λιμενεργάτες και μια αποθήκη βενζίνης τυλίχθηκε στις φλόγες, οι ναυτιλιακοί εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ακόμη πιο συχνές επιθέσεις εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι Χούθι προειδοποιούν για περαιτέρω κλιμάκωση
«Όποιος επιτεθεί στο Ισραήλ θα πληρώσει πολύ υψηλό τίμημα», δήλωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου (Benjamin Netanyahu) στην ομιλία του στο αμερικανικό Κογκρέσο την Τετάρτη (24.7.2024).
Ωστόσο, οι Χούθι, οι οποίοι είναι σύμμαχοι του Ιράν όπως και η Χεζμπολάχ, δεν εντυπωσιάζονται από τέτοιες δηλώσεις. Σύμφωνα με ειδικούς, η επίθεση του Ισραήλ, η οποία ακολούθησε την επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους των Χούτι στο Τελ Αβίβ, θα μπορούσε ακόμη και να ενθαρρύνει τους πολιτοφύλακες.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, ο ηγέτης των Χούθι Αμπντούλ-Μαλίκ αλ-Χούθι απείλησε με «περαιτέρω κλιμάκωση και ακόμη περισσότερες επιθέσεις κατά του Ισραήλ», σύμφωνα με σημερινή (29.7.2024) δημοσίευση του Handelsblatt.
Η αντίδραση των πολιτοφυλάκων στον ισραηλινό βομβαρδισμό της πόλης Khan Yunis στη Λωρίδα της Γάζας στα μέσα Ιουλίου έδειξε ήδη πώς θα μπορούσαν να ανταποδώσουν. Μόλις δύο ημέρες αργότερα, οι Χούτι έβαλαν φωτιά σε τρία πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Τα φορτηγά πλοία, συμπεριλαμβανομένου ενός πετρελαιοφόρου, δέχθηκαν επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και παγιδευμένες βάρκες, εξήγησε στρατιωτικός εκπρόσωπος των Χούθι.
Με τις επιθέσεις της σε εμπορικά πλοία, η πολιτοφυλακή πιέζει για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ο οποίος προκλήθηκε από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Παράλληλα, οι Χούθι, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών υποστηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από το Ιράν, θέλουν να επιβάλουν την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα παλαιστινιακά εδάφη.
Και οι επιθέσεις σε πλοία αυξάνονται. Τον Ιούνιο, ο αριθμός τους αυξήθηκε σε επίπεδο που είχε να παρατηρηθεί από τον Δεκέμβριο, αναφέρει το Κοινό Κέντρο Ναυτιλιακών Πληροφοριών. Το αεροπλανοφόρο USS Theodore Roosevelt προσεγγίζει αυτή τη στιγμή τη Μέση Ανατολή για να αντικαταστήσει το USS Dwight D. Eisenhower, ενώ έχει περάσει τους τελευταίους μήνες πολεμώντας τους Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων AP, οι αντάρτες έχουν εκτοξεύσει ρουκέτες και μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε περισσότερα από 70 πλοία από τα τέλη Νοεμβρίου, σκοτώνοντας τέσσερις ναύτες. Ακριβώς στην αρχή, κατέλαβαν ένα πλοίο μεταφοράς αυτοκινήτων και δύο πλοία βυθίστηκαν.
Έκτοτε, σχεδόν καμία ναυτιλιακή εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων δεν έχει επιχειρήσει στα ύδατα αυτά. Παρατηρητές της αγοράς αναφέρουν ότι η μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων μέσω της διώρυγας του Σουέζ έχει υποχωρήσει κατά 80%. Παλαιότερα, κάθε τρίτο εμπορευματοκιβώτιο που μεταφερόταν παγκοσμίως περνούσε από τη δίοδο από την Ασία στην Ευρώπη.
Hapag-Lloyd: Η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα
Ωστόσο, όποιος πλησιάζει την Αραβική Χερσόνησο πρέπει να αναμένει μαζικούς βομβαρδισμούς. Πρόσφατα, στις 9 Ιουλίου, ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων της ναυτιλιακής εταιρείας Maersk, το οποίο έπλεε στα ανοικτά των ακτών του Ομάν, μακριά από την Ερυθρά Θάλασσα, δέχθηκε ακόμη και πλήγμα. Μετά από τρεις επιθέσεις εναντίον των πλοίων τους, οι Δανοί αποφάσισαν να αποφύγουν τη διώρυγα του Σουέζ στα τέλη Ιανουαρίου.
Δύο εβδομάδες νωρίτερα, ένα μεταφορικό πλοίο της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας στον κόσμο, της MSC, είχε ήδη δεχθεί επίθεση σε παρόμοια τοποθεσία. Στα τέλη Δεκεμβρίου, η ελβετική και η γερμανική ναυτιλιακή εταιρεία Hapag – Lloyd ανακοίνωσαν ότι δεν θα χρησιμοποιούσαν πλέον τη διώρυγα του Σουέζ μετά την επίθεση που δέχθηκαν δύο πλοία τους στην Ερυθρά Θάλασσα. Παρ’ όλα αυτά, οι οβίδες των Χούτι έπληξαν άλλα δέκα φορτηγά πλοία MSC – στον Κόλπο του Άντεν.
Η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα αποτελεί επί του παρόντος το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Hapag – Lloyd, δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος Ρολφ Χάμπεν Γιάνσεν (Rolf Habben Jansen) την περασμένη εβδομάδα. Οι εκτροπές γύρω από το νότιο άκρο της Αφρικής κοστίζουν αρκετές ημέρες στα φορτηγά πλοία που ταξιδεύουν στην κύρια εμπορική διαδρομή μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.
Ανέφερε ότι έχουν ναυλωθεί επιπλέον πλοία για να διασφαλιστεί ότι τα δρομολόγια δεν θα διαταραχθούν υπερβολικά. Η Hapag – Lloyd είχε, επίσης, δώσει εντολή στα πλοία να ταξιδεύουν ταχύτερα από ό,τι συνήθως, αλλά αυτό θα αυξήσει την κατανάλωση και τις εκπομπές CO2.
Ταυτόχρονα, ο Χάμπεν Γιάνσεν εξήγησε ότι οι εκτροπές στην Αφρική θα οδηγούσαν στη συνέχεια σε συμφόρηση σε πολλά ασιατικά λιμάνια. Αυτό είχε ήδη παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού. Στη Σιγκαπούρη, το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι στον κόσμο, υπάρχουν επομένως πρόσθετοι χρόνοι αναμονής 3 έως 7 ημερών για τα πλοία.
Σε συνέντευξή του στο NDR πριν από λίγες ημέρες, ο Χάμπεν Γιάνσεν δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα να εξακολουθεί να είναι τεταμένη και σε μερικούς μήνες – «ενδεχομένως ακόμη και το επόμενο έτος», είπε.
Ο τερματισμός του πολέμου στη Γάζα, ο οποίος σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές έχει πλέον στοιχίσει σχεδόν 40.000 ζωές, θα ηρεμούσε την κατάσταση. «Μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα απέτρεπε σίγουρα την περαιτέρω κλιμάκωση», λέει ο Ραζ Ζιμτ από την ισραηλινή δεξαμενή σκέψης «Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας». Ωστόσο, αυτό φαίνεται να είναι πολύ μακριά.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163