Η περίοδος της ελεύθερης εισαγωγής μελιού από την Ουκρανία φτάνει στο τέλος της, καθώς η Κομισιόν ανακοίνωσε την Τρίτη 20 Αυγούστου ότι ο όγκος που έχει εισαχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει υπερβεί το όριο που προέβλεπε ο κανονισμός για τα εμπορικά πλεονεκτήματα του Κιέβου.
Υπενθυμίζεται, πως για να στηρίξει τον αγροδιατροφικό τομέα της Ουκρανίας εν μέσω του πολέμου με τη Ρωσία, η ΕΕ εισήγαγε το 2022, αυτόνομα εμπορικά μέτρα (ΑΤΜ) για την κατάργηση των δασμών στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων, μεταξύ αυτών και του μελιού.
Τώρα, με τη νέα απόφαση της Τρίτης, επανέρχονται οι δασμολογικές ποσοστώσεις.
Ο κανονισμός για τα εμπορικά πλεονεκτήματα της Ουκρανίας, τα οποία παρατάθηκαν για ένα ακόμη έτος τον Ιούνιο, καθόρισαν μέγιστες ποσότητες εισαγωγών για επτά «ευαίσθητα» προϊόντα: αυγά, πουλερικά, ζάχαρη, βρώμη, αραβόσιτος, πλιγούρι και μέλι.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ ανακοίνωσε την Τρίτη ότι το μέλι έγινε το τελευταίο προϊόν που έφτασε το καθορισμένο όριο, ενεργοποιώντας το φρένο έκτακτης ανάγκης.
Ο μέγιστος όγκος εισαγωγών για το προϊόν ήταν 44.417,56 τόνοι, από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024, που αντιστοιχεί στον μέσο όγκο από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 έως το 2023.
Από αύριο, το ουκρανικό μέλι που εισάγεται στην Ένωση θα εμπίπτει στις δασμολογικές ποσοστώσεις της συνολικής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Ουκρανίας (DCFTA) του 2016.
Όμως, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εισαγόμενο μέλι από την Ουκρανία είναι ήδη πάνω από τους όγκους που καθορίζονται στην DCFTA.
«Οι πρόσθετες εισαγωγές θα υπόκεινται στους δασμούς των πλέον ευνοούμενων χωρών (ΜΕΧ)», αναφέρεται στο δελτίο τύπου που εκδόθηκε την Τρίτη.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ ανέφερε ότι, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως τον Ιούνιο του 2025, θα ισχύσει νέα δασμολογική ποσόστωση που ορίζεται σε 18.507,32 τόνους για το μέλι.
Μέχρι σήμερα, τα πουλερικά και ο αραβόσιτος είναι τα μόνα ευαίσθητα προϊόντα που δεν έχουν υπερβεί τα αντίστοιχα όρια στο πλαίσιο των ΑΤΜ, αλλά δεν απέχουν πολύ από το να το κάνουν.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ, και τα δύο έχουν φτάσει σχεδόν στο 70% των μέγιστων ποσοτήτων που ορίζει ο κανονισμός.
Ένα ακανθώδες ζήτημα
Η παράταση των εμπορικών πλεονεκτημάτων για τον αγροδιατροφικό τομέα του Κιέβου, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 6 Ιουνίου, δεν ήταν χωρίς αντιπαραθέσεις και χρειάστηκαν μήνες για τη διαπραγμάτευσή της.
Οι Ευρωπαίοι αγρότες, ιδίως από χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία – Ρουμανία, Πολωνία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Βουλγαρία – είχαν οργανώσει διαμαρτυρίες κατά των ουκρανικών γεωργικών προϊόντων που «πλημμύριζαν» την αγορά της ΕΕ, ζητώντας ισχυρότερες εγγυήσεις από ό,τι στο προηγούμενο πλαίσιο.
Ένας συνασπισμός χωρών της ΕΕ με επικεφαλής τη Γαλλία και την Πολωνία πίεσε επίσης για ενισχυμένα μέτρα προστασίας.
Τον Ιούνιο, η Κομισιόν χαρακτήρισε τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι αρμόδιοι της ΕΕ την άνοιξη ως τη «σωστή ισορροπία» για την αντιμετώπιση των «δικαιολογημένων ανησυχιών» των γεωργών και των κρατών μελών.