Οι υποθαλάσσιες ενεργειακές υποδομές είναι ευαίσθητες και γίνονται εύκολα στόχοι σαμποτάζ, όπως δείχνει το παράδειγμα της Βαλτικής
Στο ίδιο σενάριο θεατές έγιναν ξανά οι χώρες της Βαλτικής, όταν δεξαμενόπλοιο έκοψε την ηλεκτρική διασύνδεση Εσθονίας-Φινλανδίας προ μερικών ημερών, το οποίο συμβαίνει για τέταρτη φορά τα τελευταία χρόνια σε ενεργειακές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές, γεγονός που έχει οδηγήσει σε συναγερμό τις τοπικές κυβερνήσεις και τις ένοπλες δυνάμεις.
Προηγήθηκε προ μερικών μηνών πανομοιότυπο περιστατικό σε υποδομές, όπου εμπορικό πλοίο πραγματοποίησε ασυνήθιστους ελιγμούς στην περιοχή υποθαλάσσιου καλωδίου τηλεπικοινωνιών Γερμανίας-Φινλανδίας λίγο πριν τη διακοπή της λειτουργίας του. Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι το πλοίο έσυρε την άγκυρά του στον πυθμένα για δεκάδες χιλιόμετρα και μάλιστα σκόπιμα.
Αυτή τη φορά, το πλοίο που ενοχοποιείται είναι το δεξαμενόπλοιο Eagle S με σημαία νήσων Κουκ και προορισμό το Πορτ Σαιντ από ρωσικό λιμάνι. Το τάνκερ εμφανίζεται να κάνει κύκλους κοντά στο σημείο που περνάει το καλώδιο την ώρα που διακόπηκε η λειτουργία.
Και τις δύο φορές κινητοποιήθηκε η ακτοφυλακή και το πολεμικό ναυτικό των γειτονικών κρατών, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει έρευνα στα επίμαχα πλοία.
Πάντως, οι ειδικοί θεωρούν δύσκολο το να αποδειχθεί δολιοφθορά. Άλλωστε, αντίστοιχες έρευνες που είχαν γίνει μετά την ανατίναξη των αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream το 2022 δεν έβγαλαν κάποιο οριστικό συμπέρασμα, ούτε στοχοποίησαν πρόσωπα ή κράτη.
Με αφορμή τα παραπάνω γεγονότα, η Βαλτική δείχνει να βρίσκεται σταθερά στο επίκεντρο ενός ασύμμετρου πολέμου, καθώς η πιθανότητα να είναι ατυχήματα τα παραπάνω περιστατικά θεωρείται χαμηλή.
Όπως είναι φυσικό, το θέμα θα πρέπει να απασχολήσει και άλλες χώρες με επενδύσεις σε υποθαλάσσια καλώδια. Μια από αυτές είναι θεωρητικά και η Ελλάδα, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει σειρά ηλεκτρικών διασυνδέσεων στο Αιγαίο, ενώ προωθεί και διεθνή έργα προς την Κύπρο και την Αδριατική.
Δεδομένης της ευκολίας με την οποία μπορούν να δεχτούν ζημιά τα υποθαλάσσια καλώδια, θα χρειαστεί στο μέλλον επαρκής παρακολούθηση και αντανακλαστικά από τη χώρα μας για τη διασφάλιση αυτών των κρίσιμων υποδομών απέναντι σε κάθε δυνητική απειλή.
Παράλληλα, υπάρχει και το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας. Οργανισμοί όπως το Atlantic Council έχουν επισημάνει την ανάγκη ύπαρξης εφεδρικών λύσεων που να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες χωρών που αντιμετωπίζουν τέτοιες δολιοφθορές. Αυτό είναι σημαντικό σε μια εποχή κατά την οποία η συνδεσιμότητα θεωρείται κλειδί για τον ενεργειακό εφοδιασμό.