Οκτώ βασικές δράσεις περιλαμβάνει το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σ.σ. Κομισιόν) για να μειωθεί το υψηλό ενεργειακό κόστος που επηρεάζει τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, και παρουσιάστηκε σήμερα (26.2.2025) από την Πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής για τη Βιομηχανία 2025 (Clean Industrial Deal).
Μέχρι το 2025 το σχέδιο της Κομισιόν αναμένεται να αποφέρει εξοικονόμηση 45 δισ. ευρώ, ποσό που θα αυξηθεί σε 130 δισ. ευρώ ετησίως μέχρι το 2030 και θα φθάσει τα 260 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2040.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, η ΕΕ βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής για την ανταγωνιστικότητα, την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ασφάλειά της, με σαφή ανάγκη δράσης. Το διαρθρωτικά υψηλό ενεργειακό κόστος βλάπτει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Οι προκλήσεις είναι σαφείς, όπως και ο ρόλος της ΕΕ να τις αντιμετωπίσει.
Οι 8 βασικές δράσεις
1. Να γίνουν οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας πιο προσιτοί
Μία από τις κύριες προτεραιότητες του σχεδίου είναι η μείωση των τελών δικτύου, των φόρων (όπως ο ΦΠΑ) και των εισφορών, διασφαλίζοντας ότι οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος ενέργειας. Οι καταναλωτές θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να στραφούν σε φθηνότερους και καθαρότερους προμηθευτές ενέργειας, εξοικονομώντας δυνητικά έως και 200 ευρώ ετησίως.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
2. Μείωση του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας
Η ΕΕ στοχεύει να αυξήσει τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις, να ενισχύσει την ευελιξία του ενεργειακού δικτύου και να επιταχύνει τις άδειες καθαρής ενέργειας. Οι επενδύσεις σε διασυνοριακά δίκτυα θα ενισχύσουν τη διασυνδεσιμότητα, καθιστώντας τις τιμές της ενέργειας πιο σταθερές. Με επενδύσεις 2 δισ. ευρώ ετησίως σε διασυνοριακά δίκτυα, οι πολίτες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από 5 δισ. ευρώ ετησίως.
3. Βελτίωση των αγορών φυσικού αερίου για δικαιότερες τιμές ενέργειας
Μια ειδική ειδική ομάδα εργασίας για την αγορά φυσικού αερίου θα διασφαλίσει τον δίκαιο ανταγωνισμό, ενώ η ΕΕ θα αξιοποιήσει τη συλλογική αγοραστική της δύναμη για να εξασφαλίσει καλύτερες τιμές εισαγωγής, μειώνοντας την οικονομική επιβάρυνση των καταναλωτών και των βιομηχανιών.
4. Εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της αποδοτικότητας
Η αύξηση της πρόσβασης σε λύσεις χρηματοδότησης για προϊόντα ενεργειακής απόδοσης και η προώθηση συσκευών μεγαλύτερης διάρκειας ζωής και υψηλής απόδοσης θα οδηγήσουν σε σημαντική μείωση του κόστους. Μόνο η μείωση της αστάθειας των τιμών των ορυκτών καυσίμων αναμένεται να βοηθήσει τους Ευρωπαίους καταναλωτές να εξοικονομήσουν περισσότερα από 120 δισ. ευρώ ετησίως από τους λογαριασμούς ενέργειας.
5. Εξασφάλιση προσιτής ενέργειας για τις βιομηχανίες
Ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των ενεργοβόρων βιομηχανιών, των παραγωγών καθαρής ενέργειας και του δημόσιου τομέα, το σχέδιο θα παρέχει μεγαλύτερη διαφάνεια και σταθερότητα στην τιμολόγηση της ενέργειας. Αυτό θα στηρίξει τις επενδυτικές αποφάσεις, θα μειώσει το κόστος παραγωγής και τελικά θα μειώσει τις βιομηχανικές τιμές ενέργειας.
6. Ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης (Energy Union)
Το σχέδιο δίνει έμφαση στην πλήρη ολοκλήρωση των ενεργειακών αγορών, στην προώθηση του εξηλεκτρισμού, στην απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης από τις ανθρακούχες εκπομπές και στην ψηφιοποίηση του ενεργειακού τομέα. Με την επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού κατά 40% έως το 2030, αξιοποιώντας τις καθαρές τεχνολογίες στις μεταφορές και την παραγωγή υδρογόνου, η ΕΕ θα μπορούσε να εξοικονομήσει 32 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως από το κόστος του ενεργειακού συστήματος.
7. Εγγύηση της ενεργειακής ασφάλειας και της σταθερότητας των τιμών
Με την παγκόσμια αστάθεια να αποτελεί απειλή για τον ενεργειακό εφοδιασμό, η ΕΕ θα εφαρμόσει ένα επικαιροποιημένο πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας για την προστασία από κινδύνους όπως οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, οι κυβερνοεπιθέσεις και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
8. Προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις των ενεργειακών τιμών
Η ΕΕ θα αναπτύξει συστήματα επιβράβευσης των καταναλωτών που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής, συμβάλλοντας στη διατήρηση προσιτών τιμών ενέργειας. Η προσωρινή αύξηση της ικανότητας διασυνοριακής διασύνδεσης θα παρέχει επίσης πρόσβαση σε φθηνότερες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας, μειώνοντας τη μεταβλητότητα των τιμών και τις τοπικές αιχμές των τιμών.