Κινέζος πρόεδρος: «Όλες οι χώρες πρέπει να έχουν μια θέση στο τραπέζι, καμία δεν πρέπει να είναι στο μενού»

Oλοκληρώνεται αύριο (17.04.24) η πολυήμερη επίσκεψη του Γερμανού Καγκελαρίου, Όλαφ Σολτς στην Κίνα, υπό τη “σκιά” των ιρανικών επιθέσεων στο Ισραήλ, οι οποίες έλαβαν χώρα ενώ ο Σολτς πετούσε προς το πρώτο κινεζικό σταθμό της αποστολής του.

Κατά την επίσκεψή του στο Πεκίνο, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς κάλεσε τον Κινέζο πρόεδρο και ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας Σι Τζινπίνγκ να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στη Ρωσία για να διευκολύνει την ειρήνη στην Ουκρανία.

Ήθελε να συζητήσει με τον Σι “πώς μπορούμε να συμβάλουμε περισσότερο σε μια δίκαιη ειρήνη στην Ουκρανία”, είχε ήδη δηλώσει ο Σολτς στο Πεκίνο την Τρίτη κατά την έναρξη της συνάντησης με τον Σι.

Μετά την επίσημη συνάντηση, ο Σολτς και ο Σι μίλησαν κατ’ ιδίαν. Η συζήτηση διήρκεσε πολύ περισσότερο από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί, όπως αναφέρθηκε. Στη συνέχεια γευμάτισαν μαζί. Οι δύο τους μίλησαν για περισσότερες από τρεις ώρες συνολικά.

Ο Σι επαίνεσε τον Σολτς για την καλή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, αναφέρει ρεπορτάζ της Handelsblatt. Η Κίνα και η Γερμανία θα πρέπει να εργαστούν “ανεξάρτητα και αυτόνομα” στον πολυμερή κόσμο, απηύθυνε έκκληση ο επικεφαλής του κινεζικού κράτους, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Στη σύγκρουση με τις ΗΠΑ, το Πεκίνο προσπαθεί εδώ και μήνες να πάρει τη γερμανική κυβέρνηση με το μέρος του. Σύμφωνα με γνώστες, η κινεζική ηγεσία βλέπει την Ευρώπη και τη Γερμανία ως εξαρτήματα των ΗΠΑ χωρίς δικά τους συμφέροντα.

Ο Σι τόνισε ότι δεν υπάρχει θεμελιώδης σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ της Κίνας και της Γερμανίας και ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της άλλης.

“Λεπτομερής ανταλλαγή απόψεων για την κρίση στην Ουκρανία”

Οι δύο πολιτικοί είχαν “λεπτομερή ανταλλαγή απόψεων για την κρίση στην Ουκρανία” και δήλωσαν ότι τόσο η Κίνα όσο και η Γερμανία δεσμεύονται να τηρούν τις αρχές και τα δόγματα του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, να απορρίπτουν τη χρήση πυρηνικών όπλων ή επιθέσεις σε ειρηνικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και να συμμορφώνονται με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Πριν από το ταξίδι του, ο Σολτς ήλπιζε ότι η Κίνα, η οποία παραμένει προσηλωμένη στην εταιρική της σχέση με τη Ρωσία, θα συμμετείχε σε μια ειρηνευτική σύνοδο κορυφής για την Ουκρανία που είχε προγραμματίσει η Ελβετία για τα μέσα Ιουνίου. Ωστόσο, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ο Σι ήταν επιφυλακτικός ως προς αυτό στις συνομιλίες με τον ομοσπονδιακό καγκελάριο.

Η Κίνα υποστηρίζει τη σύγκληση μιας διεθνούς ειρηνευτικής διάσκεψης “εν ευθέτω χρόνω”, “η οποία θα γίνει αποδεκτή από τη Ρωσία και την Ουκρανία, στην οποία όλα τα μέρη θα συμμετέχουν επί ίσοις όροις και στην οποία όλα τα ειρηνευτικά σχέδια θα συζητηθούν δίκαια”, δήλωσε ο Σι. Αυτή η επίσημη κινεζική δήλωση θα μπορούσε να ερμηνευθεί ότι η Κίνα δεν υποστηρίζει την ελβετική ειρηνευτική σύνοδο κορυφής. Εξάλλου, η Ρωσία είχε ήδη δηλώσει ότι δεν θα συμμετάσχει στη συνάντηση κοντά στη Λουκέρνη.

Στη συνάντηση της αντιπροσωπείας, ο Σι φέρεται να είπε πως όλες οι χώρες πρέπει να έχουν μια θέση στο τραπέζι, καμία δεν πρέπει να είναι στο μενού.

Ωστόσο, στην τακτική συνέντευξη Τύπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, εκπρόσωπος δήλωσε σχετικά με τη συνάντηση μεταξύ του Σι και του Σολτς ότι οι χώρες ήταν πρόθυμες να “συνεχίσουν να διατηρούν στενές και θετικές ανταλλαγές σχετικά με τη διοργάνωση της διάσκεψης υψηλού επιπέδου στην Ελβετία και άλλων σχετικών διεθνών ειρηνευτικών διασκέψεων στο μέλλον”.

Το τελευταίο πρωινό του τριήμερου ταξιδιού του στην Κίνα, ο Γερμανός καγκελάριος έγινε δεκτός από τον Σι κάτω από έναν καταγάλανο ουρανό στους γραφικούς χώρους του κρατικού ξενώνα Diaoyutai. Το απόγευμα, τοπική ώρα, ο κ. Σολτς πρόκειται επίσης να συνομιλήσει με τον επικεφαλής της κυβέρνησης Λι Κιανγκ. Στη συνέχεια, έχει προγραμματιστεί κοινή συνάντηση με δημοσιογράφους, αν και μάλλον δεν θα υπάρξει η δυνατότητα να υποβάλουν ερωτήσεις.

Αμέσως κατά την έναρξη των συνομιλιών του με τον Σι, ο Σολτς κατέστησε σαφές στην εναρκτήρια δήλωσή του ότι ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας και οι ρωσικοί εξοπλισμοί θα έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην ασφάλεια στην Ευρώπη. Η ρωσική εισβολή δεν θα επηρέαζε μόνο τα βασικά συμφέροντα της Ευρώπης, αλλά θα έβλαπτε και ολόκληρη τη διεθνή τάξη, καθώς θα παραβίαζε την αρχή του απαραβίαστου των εθνικών συνόρων.

Αμέσως κατά την έναρξη των συνομιλιών του με τον Σι, ο Σολτς κατέστησε σαφές στην εναρκτήρια ομιλία του ότι ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας και ο ρωσικός εξοπλισμός θα έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην ασφάλεια στην Ευρώπη. Μια ρωσική εισβολή δεν θα επηρέαζε μόνο τα βασικά συμφέροντα της Ευρώπης, αλλά θα έβλαπτε και ολόκληρη τη διεθνή τάξη, καθώς θα παραβίαζε την αρχή του απαραβίαστου των εθνικών συνόρων.

Λίγο πριν από το ταξίδι του Σολτς στην Κίνα, εκπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης ταξίδευαν σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να ενημερώσουν τους συμμάχους ότι όλο και περισσότερα πολεμικά αγαθά παραδίδονταν στη Ρωσία από την Κίνα: Εξαρτήματα τεθωρακισμένων, δορυφορικές εικόνες, καύσιμα πυραύλων. Η Κίνα συμβάλλει έτσι στο να εξασφαλίσει η Ρωσία τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία.
Χθες (15.04.24) ο Σολτς είχε ήδη ανακοινώσει στη Σαγκάη ότι θα ξεκαθαρίσει για άλλη μια φορά ότι η Ρωσία διεξάγει κατακτητικό πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας και ότι κανείς δεν πρέπει να βοηθήσει να πετύχει αυτό. Ως εκ τούτου, κάλεσε όλους να μην προμηθεύουν όπλα στη Ρωσία και να μην παρακάμπτουν τις κυρώσεις. Αυτό ισχύει και για αγαθά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για πολιτικούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς, δήλωσε ο Σολτς.
Οι κατηγορίες δεν εξετάστηκαν στην επίσημη κινεζική περίληψη των συνομιλιών. Ο Σι απλώς τόνισε ότι η Κίνα δεν ήταν μέρος του πολέμου. Προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης ή ακόμη και η ανεξέλεγκτη πορεία της, όλα τα μέρη θα πρέπει να συνεργαστούν στην παρούσα κατάσταση για την αποκατάσταση της ειρήνης σε πρώιμο στάδιο. Μία από τις αρχές είναι να μην ρίχνουμε λάδι στη φωτιά.

Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ βρέθηκε στο Πεκίνο για συνομιλίες. Οι παρατηρητές υποθέτουν ότι οι συνομιλίες αυτές θα μπορούσαν να αφορούν και μια πιθανή επίσκεψη του επικεφαλής του ρωσικού κράτους Βλαντίμιρ Πούτιν στην Κίνα. Αυτή αναμένεται να πραγματοποιηθεί ήδη από τον Μάιο.

Καταγγελίες για αθέμιτες συνθήκες ανταγωνισμού

Ένα άλλο σημείο διαφωνίας μεταξύ της Γερμανίας και της Κίνας, το οποίο ο Σολτς θέλησε να τονίσει στις συνομιλίες του με την ηγεσία της χώρας, είναι η αυξανόμενη εμπορική ανισορροπία. Η κινεζική οικονομία προσπαθεί να αντισταθμίσει την αδυναμία στο εσωτερικό της με συνεχώς αυξανόμενες εξαγωγές.

Στη Σαγκάη, ο Σολτ ήταν και πάλι πιο προσεκτικός από την Πρόεδρο της Επιτροπής της ΕΕ, Ούρσουλα φον ντερ Λέγιεν, η οποία θέλει να προστατεύσει την ευρωπαϊκή αγορά, για παράδειγμα για τα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα, με δασμούς, αν χρειαστεί. Σύμφωνα με τον Scholz, τον ενδιαφέρει ο ισότιμος ανταγωνισμός και όχι τα προστατευτικά κίνητρα.
Ο Σολτς θα συνοδεύεται από δωδεκαμελή επιχειρηματική αντιπροσωπεία, μεταξύ των οποίων το αφεντικό της Mercedes, Όλα Κελένιους (Ola Källenius) και το αφεντικό της Siemens, Ρόλαντ (Roland Busch). Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες αντιτάχθηκαν στους δασμούς στα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα από την Κίνα.

Σύμφωνα με την επίσημη κινεζική περίληψη των συνομιλιών, ο Σι απλώς παραμέρισε τις ανησυχίες για την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Οι κινεζικές εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων, μπαταριών λιθίου και φωτοβολταϊκών προϊόντων όχι μόνο εμπλούτισαν την παγκόσμια προσφορά και μείωσαν τις παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις, είπε ο Xi, αλλά συνέβαλαν επίσης σημαντικά στην παγκόσμια αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της πράσινης μετάβασης.

Ο επικεφαλής του κινεζικού κράτους και ηγέτης του κόμματος προειδοποίησε τον Γερμανό ομόλογό του να προσέξει την “αύξηση του προστατευτισμού” και να δει τα ζητήματα της παραγωγικής ικανότητας “αντικειμενικά και διαλεκτικά από την οπτική γωνία των οικονομικών νόμων”.

Η Κίνα τοποθετείται ως εναλλακτική λύση έναντι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή

Με την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο, ένα άλλο σημαντικό θέμα είχε μετακινηθεί στην ημερήσια διάταξη. Ο Σολτς είχε ήδη ξεκαθαρίσει τη θέση της γερμανικής κυβέρνησης την προηγούμενη ημέρα: κάλεσε τόσο το Ιράν όσο και το Ισραήλ να μην επιτρέψουν περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή. Καταδίκασε για άλλη μια φορά τις ιρανικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ.

Η κινεζική κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, έχει αποφύγει μέχρι στιγμής να κατονομάσει σαφώς τον δράστη και να καταδικάσει την επίθεση. Ο αρχηγός του κράτους Σι δεν έχει ακόμη σχολιάσει δημόσια την τελευταία εξέλιξη. Οι δηλώσεις του υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν απλώς ότι “ανησυχούν βαθιά” και κάλεσαν τα εμπλεκόμενα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.

Σε αυτή τη σύγκρουση, ο Σολτς θέλει επίσης να ενθαρρύνει τον Σι να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στο Ιράν για την αποκλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Αν και το Πεκίνο είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος του καθεστώτος στην Τεχεράνη, υπάρχουν αμφιβολίες για το πόση επιρροή έχει πραγματικά.

Το βράδυ της Τρίτης, ο κορυφαίος διπλωμάτης της Κίνας Wang Yi μίλησε τηλεφωνικά τόσο με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Hossein Amir-Abdollahian όσο και με τον Σαουδάραβα υπουργό Εξωτερικών Faisal bin Farhan Al Saud. Ο Γουάνγκ καταδίκασε την ύποπτη ισραηλινή αεροπορική επιδρομή σε κτίριο της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό ως “σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου”.

Ωστόσο, ο Γουάνγκ δεν καταδίκασε την ιρανική επίθεση στο Ισραήλ. Αντιθέτως, δήλωσε στη συνέντευξη ότι η Κίνα αναγνώρισε ότι η αντίδραση του Ιράν ήταν περιορισμένη και ότι άσκησε το δικαίωμά του στην αυτοάμυνα.
Η τελευταία κλιμάκωση ήταν συνέπεια της σύγκρουσης στη Γάζα, συνέχισε ο Γουάνγκ. Ζήτησε την άμεση κατάπαυση του πυρός. Το γεγονός ότι ο παλαιστινιακός λαός στερείται τα νόμιμα εθνικά του δικαιώματα είναι “η μακροβιότερη αδικία του παρόντος” και ο πυρήνας του προβλήματος της Μέσης Ανατολής, τόνισε ο διπλωμάτης.
Το Πεκίνο τοποθετείται έτσι για άλλη μια φορά στην περιοχή ως εναλλακτική λύση έναντι των ΗΠΑ και πολλών δυτικών κρατών που υποστηρίζουν το Ισραήλ. Επισήμως, η Κίνα συνεχίζει να περιγράφει τον εαυτό της ως ουδέτερο. Ωστόσο, η Λαϊκή Δημοκρατία δεν ενδιαφέρεται για μια κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.