Γιγάντιους κινδύνους για την παγκόσμια υγεία μπορεί να προκαλέσει ενδεχόμενος δασμολογικός πόλεμος ΗΠΑ – ΕΕ, καθώς κάτι τέτοιο θα έφερνε ενδεχομένως ελλείψεις φαρμάκων.
Οι καυτές πιθανές συνέπειες σε περίπτωση που επαληθευόταν ένα τέτοιο σενάριο (σ.σ. δηλαδή δασμολογικού πολέμου ΗΠΑ – ΕΕ), έγιναν χθες περισσότερο αντιληπτές, μετά τη διαρροή της επιστολής την οποία έστειλαν οι ευρωπαϊκοί φαρμακευτικοί κολοσσοί στην ΕΕ, απειλώντας την με έξοδο από τη γηραιά ήπειρο, αν δεν λάβει μέτρα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Χωρίς αυτά, «σε τρεις μήνες από σήμερα, προγραμματισμένες επενδύσεις 16,5 δισεκ. ευρώ θα μπορούσαν να μεταφερθούν εκτός Ευρώπης», προειδοποιούν οι πρόεδροι των Novo Nordisk, Pfizer, Eli Lilly, Roche, Sanofi, Merck, GSK και Servier.
Με αφορμή τη συμφωνία συνασπισμού μεταξύ CDU – CSU και SPD, ο διευθύνων σύμβουλος της Γερμανικής Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (BPI), δρ. Κάι Γιοάχιμσεν (Kai Joachimsen), τονίζει πόσο σημαντικό είναι αυτή την περίοδο «να ενισχυθεί ο βιομηχανικός τομέας της υγειονομικής περίθαλψης στη Γερμανία – όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά κυρίως για λόγους “πολιτικής υγείας”».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ βυθίζει τον κόσμο, τα χρηματιστήρια και τις χρηματοπιστωτικές αγορές στο χάος: οι ειδικοί δασμοί που ανακοίνωσε είχαν μόλις τεθεί σε ισχύ πριν τους αναστείλει και πάλι, τουλάχιστον εν μέρει. Υφιστάμενη κατάσταση: Θέλει να χορηγήσει σε πολλές χώρες ένα διάλειμμα 90 ημερών – ή χρόνο για διαπραγματεύσεις.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ωστόσο, εξακολουθεί να ισχύει ένας μειωμένος δασμολογικός συντελεστής 10% (με εξαίρεση την Κίνα), ενώ οι δασμοί 25% παραμένουν για τα αυτοκίνητα, τον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Πριν από λίγες ημέρες, το Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία (ifw) χρησιμοποίησε υπολογιστικά μοντέλα για να αναλύσει τις οικονομικές συνέπειες που θα μπορούσαν να έχουν οι αμερικανικοί δασμοί παγκοσμίως. «Οι δασμοί θα αποτελέσουν μια δοκιμασία πίεσης για ορισμένους γερμανικούς και ευρωπαϊκούς τομείς και εταιρείες για τις οποίες οι ΗΠΑ αποτελούν σημαντική αγορά», λέει ο Julian Hinz, διευθυντής ερευνών για την εμπορική πολιτική στο ifw. Σε τελική ανάλυση, ωστόσο, η εμπορική πολιτική της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ είναι πιθανό να βλάψει τις ίδιες τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το ifw, οι συνέπειες για τις ΗΠΑ θα είναι «πολύ πιο δραματικές από ό,τι για όλες σχεδόν τις άλλες χώρες».
Δασμολογικοί δασμοί των ΗΠΑ: συνέπειες για την υγειονομική περίθαλψη
Μια εμπορική σύγκρουση δεν αφορά «μόνο» την οικονομία: τελικά, επηρεάζει τους ανθρώπους – για παράδειγμα όσον αφορά την υγειονομική τους περίθαλψη.
Τα φαρμακευτικά προϊόντα – σε αντίθεση με τις ιατρικές συσκευές ή ορισμένα ενδιάμεσα προϊόντα, για παράδειγμα – έχουν μέχρι στιγμής εξαιρεθεί από τα δασμολογικά μέτρα του Trump. Αλλά αυτό θα μπορούσε να είναι μόνο θέμα χρόνου μέχρι να αλλάξει. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters ανέφερε ότι εκπρόσωπος της αμερικανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι ο Τραμπ σχεδιάζει περαιτέρω δασμούς σε προϊόντα όπως τα φαρμακευτικά. Ο Oliver Kirst, πρόεδρος της Γερμανικής Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (BPI), πιστεύει: «Η ασφάλεια του ιατρικού εφοδιασμού δεν πρέπει να γίνει πιόνι σε γεωπολιτικές διαμάχες. Οι εμπορικοί φραγμοί, όπως οι τιμωρητικοί δασμοί, βλάπτουν όλους τους εμπλεκόμενους – οι εταιρείες, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και, τελικά, οι ασθενείς είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο».
Οι ΗΠΑ είναι ο σημαντικότερος εξαγωγικός και εισαγωγικός εταίρος της Γερμανίας στον φαρμακευτικό τομέα, όπως προκύπτει από τα BPI Pharma Data 2024.
«Το 23% του συνόλου των γερμανικών φαρμακευτικών εξαγωγών αξίας περίπου 26 δισεκατομμυρίων ευρώ κατευθύνθηκε στις ΗΠΑ το 2023. Αντίστροφα, η Γερμανία εισήγαγε φαρμακευτικά προϊόντα αξίας 74 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 12,4 δισεκατομμύρια ευρώ (17%) προήλθαν από τις ΗΠΑ», συνοψίζει η ένωση. Ως συνέπεια ενός εμπορικού πολέμου, οι γερμανικές φαρμακευτικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μπορούσαν «να καταρρεύσουν έως και κατά 35% – με πιθανές συνέπειες για την παραγωγή, την απασχόληση και την έρευνα στη Γερμανία», εξηγεί η BPI με αναφορά στο Ινστιτούτο Ifo.
Η Kirst τονίζει πως «Τα προβλήματα είναι πολύπλοκα: οι δασμοί όχι μόνο καθιστούν ακριβότερες τις εισαγωγές και, επομένως, την πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ, αλλά επιβαρύνουν και το ίδιο το αμερικανικό σύστημα υγείας. Αυξάνουν το κόστος και έχουν αντίκτυπο στην οικονομική προσιτότητα των θεραπειών” – σε βάρος των ασθενών. Η BPI επισημαίνει επίσης την «κρίσιμη εξάρτηση» της Ευρώπης, ιδίως στον τομέα της προμήθειας πλάσματος αίματος, όπου απαιτούνται εισαγωγές από τις ΗΠΑ για την κάλυψη της ζήτησης.
Ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία: Κίνδυνος εξόδου;
Οι ευρωπαϊκές φαρμακευτικές εταιρείες είχαν προειδοποιήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η φαρμακευτική έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή θα μπορούσαν να μεταφερθούν στις ΗΠΑ, εάν η Ευρώπη δεν ενεργήσει γρήγορα και αποφασιστικά.
Μια έρευνα μεταξύ 18 μεγάλων και μεσαίου μεγέθους εταιρειών-μελών της ευρωπαϊκής φαρμακευτικής ομοσπονδίας EFPIA έδειξε ότι το 85% των επενδυτικών δαπανών (περίπου 50,6 δισεκατομμύρια ευρώ) και το 50% των δαπανών για έρευνα (περίπου 52,6 δισεκατομμύρια ευρώ) στην ΕΕ έως το 2029 βρίσκονται στον αέρα.
Πριν ο Τραμπ ανακοινώσει την παύση των δασμών, οι χώρες της ΕΕ είχαν ήδη αποφασίσει πρώτα αντίμετρα δασμών σε αμερικανικά προϊόντα. Στη συνέχεια, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρέτισε τώρα την προσωρινή αναστολή ορισμένων αμερικανικών δασμών. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να υποστηρίζει εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο την επίτευξη ομαλού και αμοιβαία επωφελούς εμπορίου». Ταυτόχρονα, η ΕΕ θα επικεντρωθεί σε εμπορικές συνεργασίες με χώρες που συμμερίζονται τη δέσμευσή μας για ελεύθερη και ανοικτή ανταλλαγή αγαθών, υπηρεσιών και ιδεών.
Γερμανία: Ενίσχυση του φαρμακευτικού, του εφοδιαστικού και του καινοτομικού τομέα
«Κατανοούμε τις τρέχουσες εξελίξεις ως ένα κάλεσμα αφύπνισης για την πολιτική, να επανεξετάσει τις εξαρτήσεις και να ενισχύσει στοχευμένα τον φαρμακευτικό τομέα στην Ευρώπη. Η βιομηχανία μας βασίζεται σε σταθερές, παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες», τονίζει ο πρόεδρος του BPI, Kirst. «Αυτό που είναι καθοριστικό τώρα είναι μια αποφασιστική βιομηχανική και τοπική πολιτική. Οι επιχειρήσεις μας χρειάζονται ασφάλεια στον προγραμματισμό. Επιπλέον, πρέπει να ενισχύσουμε τη στρατηγική μας αυτονομία προς όλες τις κατευθύνσεις – όσον αφορά τις αγορές πώλησης, τις πηγές εισαγωγής φαρμακευτικών προϊόντων και τους εμπορικούς εταίρους. Ιδίως στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, η προστασία του ανθρώπου πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα – όχι ο δασμολογικός συντελεστής».
Με φόντο τη δημοσίευση της προγραμματικής συμφωνίας συνασπισμού από τα CDU – CSU και SPD, ο BPI επαινεί το γεγονός ότι το κείμενο «αγγίζει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με την πολιτική υγείας, την έρευνα και τη βιομηχανία», τα οποία «μπορούν να ενισχύσουν τη Γερμανία ως τόπο καινοτομίας και παροχής υπηρεσιών».
Ο γενικός διευθυντής του BPI, Dr. Kai Joachimsen δηλώνει πως «ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των αμερικανικών δασμών, πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση της βιομηχανικής οικονομίας υγείας στη Γερμανία – όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά κυρίως για λόγους που σχετίζονται με την παροχή φροντίδας».
