Ξεκρέμαστοι στα ανατολικά τους σύνορα μπορεί να μείνουν ξαφνικά οι Ευρωπαίοι πριν όχι μόνο πέσει ακόμα και ένα σεντ από το περίφημο πακέτο της ΕΕ ύψους 800 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, αλλά ακόμα και πριν καν ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για αυτό.
Αυτή τη στιγμή, η ΕΕ ασχολείται πρωτίστως με τις οικονομικές επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών στις εξαγωγές τους, αλλά και τα αντίποινα απέναντι σε αυτούς (την ώρα που κλιμακώνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας) και, έτσι το ζήτημα της τελικής διαμόρφωσης και έγκρισης του τελικού σχεδίου για την άμυνα (στη βάση της Λευκής Βίβλου για την Άμυνα) φαίνεται να μην βρίσκεται πλέον στην κορυφή της ατζέντας τους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ακόμα και η Γερμανία, η οποία έχει ψηφίσει το πλήρες ξεχύλωμα του φρένου χρέους για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, δεν έχει καν σχηματίσει κυβέρνηση, ενώ εκφράζονται πλέον στο διεθνή τύπο μεγάλες αμφιβολίες για τις ταχύτητες με τις οποίες θα μπορούσε να τρέξει το πρόγραμμα επανεξοπλισμού της χώρας, λαμβάνοντας υπόψιν, μάλιστα, την προηγούμενη (αρνητική ως προς τους χρόνους) εμπειρία του ειδικού ταμείου των 100 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, οι δασμοί των ΗΠΑ κατά της ΕΕ αναμένεται να οδηγήσουν σε οικονομική επιβράδυνση τη γηραιά ήπειρο, στερώντας τους κρατικούς προϋπολογισμούς των χωρών της από πολύτιμα έσοδα προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τον επανεξοπλισμό τους απέναντι στον κίνδυνο στα ανατολικά σύνορά τους.
Υπό αυτούς τους όρους, δηλαδή λόγω της μεγάλης καθυστέρησης στην υλοποίησης οποιουδήποτε σχεδιασμού ενίσχυσης της Άμυνάς τους, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ ζητούν από την Ουάσιγκτον να συντονίσουν τυχόν σχέδια της για τη μείωση της στρατιωτικής τους παρουσίας στην ήπειρο, ώστε να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση της άμυνας του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το Bloomberg.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν αποδεχθεί ότι η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα αποσύρει σχεδόν σίγουρα μέρος των περίπου 80.000 αμερικανικών στρατευμάτων που έχουν αναπτυχθεί στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων σε ορισμένες από τις ανατολικές χώρες που είναι πιο εκτεθειμένες στην απειλή από τη Ρωσία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ζητώντας να μην κατονομαστούν συζητώντας ιδιωτικές συνομιλίες. Το ενδιαφέρον τους επικεντρώνεται στην άμβλυνση των χειρότερων επιπτώσεων μιας τέτοιας μετατόπισης.
Όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει, αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι το ζήτημα της ανάπτυξης στρατευμάτων είναι θέμα των ΗΠΑ. Οποιαδήποτε απόφαση του Λευκού Οίκου να μετακινήσει στρατεύματα και οπλισμό από την Ευρώπη θα μπορούσε να υπονομεύσει τις έντονες προσπάθειες των συμμάχων του ΝΑΤΟ να αυξήσουν την ικανότητά τους να αποτρέψουν τη ρωσική επιθετικότητα.
Οι ίδιες πηγές δήλωσαν ότι με ορισμένους από τους συνήθεις διαύλους επικοινωνίας να έχουν καταρρεύσει λόγω της αναταραχής που έχει επιφέρει ο Τραμπ στην Ουάσιγκτον, οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι δεν θα έχουν καμία προηγούμενη προειδοποίηση για τέτοιες αποφάσεις και αντ’ αυτού θα μαθαίνουν από τα μέσα ενημέρωσης ότι αποσύρονται χιλιάδες Αμερικανοί στρατιώτες. Το NBC News μετέδωσε χθες (8.4.25) ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο να αποσύρουν έως και 10.000 στρατιώτες από την ανατολική Ευρώπη. Πριν από τον πόλεμο, οι ΗΠΑ διέθεταν περίπου 65.000 άτομα προσωπικό στην Ευρώπη, το οποίο έφθασε κατά περιόδους μέχρι και τις 100.000 μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ένας Γερμανός διπλωμάτης δήλωσε ότι περίμενε ότι η κίνηση θα ανακοινωνόταν νωρίτερα, όπως κατά τη διάρκεια της ομιλίας του αντιπροέδρου JD Vance στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια τον Φεβρουάριο.
Όταν οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ υποδέχθηκαν τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο στην έδρα της συμμαχίας την περασμένη εβδομάδα, οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να τον καθησυχάσουν ότι αρχίζουν να επωμίζονται μεγαλύτερο μέρος του βάρους της δικής τους άμυνας και να αυξάνουν τις στρατιωτικές δαπάνες – ένα πάγιο αίτημα του Τραμπ.
Ανώτεροι διπλωμάτες του ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι όλοι οι σύμμαχοι συμφωνούν ότι η μετατόπιση του βάρους πρέπει να γίνει. Αυτό που ήθελαν οι Ευρωπαίοι από τους Αμερικανούς εταίρους τους σε αντάλλαγμα ήταν μια δέσμευση να επικοινωνούν εκ των προτέρων για οποιαδήποτε αποχώρηση στρατευμάτων. Το κύριο μήνυμα προς τις ΗΠΑ, είπαν οι διπλωμάτες, ήταν ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι χρειάζονται χρόνο για να προετοιμαστούν για μια μειωμένη αμερικανική παρουσία.
Η ταχύτητα μιας ενδεχόμενης απόσυρσης των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την ευπάθεια της Ευρώπης, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Η ήπειρος παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τη στρατιωτική ηγεσία της Ουάσινγκτον και οι ηγέτες αγωνίζονται να αναπτύξουν γρήγορα τις δικές τους ικανότητες. Η προσπάθεια αυτή επιτείνεται από τις βαθιές διαιρέσεις εντός της ΕΕ σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης των αυξημένων στρατιωτικών δαπανών και την τόνωση του υποτονικού αμυντικού τομέα της Ευρώπης.
Εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να προβάλλουν στην Ουάσινγκτον τα οφέλη της στρατιωτικής της παρουσίας στην ήπειρο. Ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι προσπαθούν να πείσουν τις ΗΠΑ ότι τα στρατεύματά τους στην ήπειρο προβάλλουν πολιτική ισχύ. Έ
νας άλλος αξιωματούχος δήλωσε στο Bloomberg News ότι οι ΗΠΑ μετακινώντας άλλα στρατιωτικά μέσα από την Ευρώπη, όπως δυνατότητες εφοδιασμού, αεροπορικής ισχύος και πληροφοριών, θα είχαν μεγαλύτερο αντίκτυπο σε πιθανά σημεία ανάφλεξης στην Ασία από ό,τι η μείωση των στρατευμάτων.
Οι ακριβείς αριθμοί και οι τοποθεσίες που επηρεάζονται από την προγραμματισμένη αποχώρηση των ΗΠΑ δεν είναι ακόμη γνωστές. Ωστόσο, μπορεί να διακυβεύονται οι 20.000 επιπλέον στρατιώτες που ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανέπτυξε στην ανατολική Ευρώπη μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ανέφεραν ίδιες πηγές.
Οι σύμμαχοι ανέμεναν ότι οι ΗΠΑ θα μείωναν τελικά τη συγκεκριμένη ανάπτυξη, δήλωσαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπό τον όρο της ανωνυμίας. Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Μπάιντεν είχε επίσης πρόσφατα εξετάσει το ενδεχόμενο να μειώσει την εν λόγω αύξηση των αμερικανικών στρατευμάτων εν μέσω ανησυχιών για τη διατήρηση της αυξημένης ετοιμότητάς τους, σύμφωνα με άλλους ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα. Ωστόσο, μια μείωση των αμερικανικών στρατευμάτων πέραν εκείνων που αναπτύχθηκαν πρόσφατα από τον Μπάιντεν θα ήταν πιο ανησυχητική, δήλωσαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο Μάικ Ρότζερς, Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων και ο στρατηγός Κρις Καβόλι, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διοίκησης των ΗΠΑ, έχουν προειδοποιήσει για οποιαδήποτε μεγάλης κλίμακας απόσυρση, η οποία, όπως λένε, θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια των ΗΠΑ. Καταθέτοντας σε ακρόαση στη Βουλή των Αντιπροσώπων την Τρίτη, ο στρατηγός Cavoli δήλωσε ότι η τρέχουσα στάση των δυνάμεων πρέπει να διατηρηθεί δεδομένης της σημασίας των αμερικανικών βάσεων στην Ευρώπη για τη διεξαγωγή αποστολών στην Αρκτική και τη Μέση Ανατολή.
Ανατολική Πτέρυγα
Ακόμη και μια περιορισμένη απομάκρυνση στρατευμάτων θα σηματοδοτούσε τη φθίνουσα δέσμευση των ΗΠΑ στα κράτη της πρώτης γραμμής του ΝΑΤΟ, όπως η Πολωνία και η Ρουμανία. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να βαθύνει τις διαιρέσεις εντός της συμμαχίας και να ενθαρρύνει τη Μόσχα, τα στρατεύματα της οποίας συνεχίζουν να προωθούνται στην Ουκρανία.
Η Διοίκηση Ευρώπης και Αφρικής του αμερικανικού στρατού δήλωσε τη Δευτέρα 7 Απριλίου 2025 ότι μετακινεί ορισμένα στρατεύματα από τη βάση της στη Γιασιόνκα σε άλλες τοποθεσίες στην Πολωνία.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε χθες ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από τις ΗΠΑ ότι δεν θα μειώσουν τον αριθμό των στρατευμάτων στη χώρα και ελπίζει ότι ο Λευκός Οίκος θα τιμήσει αυτή τη δέσμευση.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε επανέλαβε αυτές τις ανησυχίες κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Βαρσοβία τον περασμένο μήνα, όπου δήλωσε ότι η διαβεβαίωση πρέπει να είναι «αμφίδρομη».
«Η Ευρώπη πρέπει να γνωρίζει ότι η Ουάσινγκτον εξακολουθεί να μας καλύπτει» είπε, επιμένοντας ότι είναι βέβαιος ότι οι ΗΠΑ είχαν δεσμευτεί να υπερασπιστούν τους συμμάχους του ΝΑΤΟ σε περίπτωση επίθεσης.
