Οι Ρώσοι μεγιστάνες εισέπραξαν δισεκατομμύρια δολάρια σε μερίσματα, καθώς οι εταιρείες τους επανέλαβαν ή αύξησαν τις πληρωμές εν μέσω της υποχώρησης της οικονομικής αβεβαιότητας, λόγω του πολέμου του Κρεμλίνου στην Ουκρανία.
Τουλάχιστον δώδεκα επιχειρηματίες κέρδισαν περισσότερα από 1 τρισ. ρούβλια (11,3 δισ. δολάρια) για το 2023 και το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με το Bloomberg. Πολλοί από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και περιλαμβάνουν κάποιους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις για τον πόλεμο που διανύει πλέον τον τρίτο χρόνο του.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης τον δισεκατομμυριούχο σύμμαχο του Πούτιν, Γκενάδι Τιμτσένκο (Gennady Timchenko) και την Τατιάνα Λιτβιμενκο (Tatyana Litvinenko), η οποία έλαβε μερίδιο στην PhosAgro πριν από την επιβολή κυρώσεων στον σύζυγό της Βλαντιμίρ από τις ΗΠΑ το 2023. Ο Βλαντίμιρ Λιτβινένκο είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Μεταλλείων της Αγίας Πετρούπολης, όπου ο Πούτιν έλαβε διδακτορικό δίπλωμα το 1997, και ήταν υπεύθυνος της προεκλογικής εκστρατείας του προέδρου στην πόλη κατά τη διάρκεια τριών εκλογικών αναμετρήσεων.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επέβαλαν σαρωτικές κυρώσεις στη Ρωσία ως απάντηση στην εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022, ωθώντας πολλές εταιρείες να διακόψουν τις πληρωμές μερισμάτων λόγω της αβεβαιότητας για μια πιθανή οικονομική κατάρρευση. Οι φόβοι αυτοί δεν επιβεβαιώθηκαν, καθώς η ρωσική οικονομία προσαρμόστηκε σταδιακά στις νέες συνθήκες και οι εξαγωγείς βρήκαν εναλλακτικές αγορές.
Αφού συρρικνώθηκε κατά το έτος που ακολούθησε την έναρξη του πολέμου, η οικονομία της Ρωσίας ανέκαμψε απότομα, καθώς η κυβέρνηση δαπάνησε μαζικά για να επεκτείνει την αμυντική βιομηχανία, να θωρακίσει τις εγχώριες επιχειρήσεις από τις επιπτώσεις των κυρώσεων και να παράσχει κοινωνική στήριξη στις οικογένειες.
Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) αυξήθηκε κατά 5,4% το πρώτο τρίμηνο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Πολλοί εξαγωγείς πρώτων υλών επανέλαβαν την καταβολή μερισμάτων μετά την αναδιαμόρφωση των επιχειρήσεών τους και τον επαναπροσανατολισμό των πωλήσεων προς τις αγορές της Κίνας, της Ινδίας και άλλων χωρών του Παγκόσμιου Νότου που δεν έχουν εφαρμόσει κυρώσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Πολλές εταιρείες που ελέγχονται από το κράτος, όπως η Gazprom Neft PJSC και η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας Sberbank PJSC, δεν σταμάτησαν ποτέ να καταβάλλουν μερίσματα, καθώς συγκέντρωσαν κέρδη ρεκόρ κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι μέτοχοι της Sberbank ενέκριναν τον περασμένο μήνα ένα ρεκόρ 752 δισεκατομμυρίων ρουβλίων σε μερίσματα για το 2023.
Παρόλα αυτά, η οικονομία της Ρωσίας μπορεί να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα το δεύτερο εξάμηνο του έτους και το 2025, τα οποία μπορεί να ωθήσουν την κυβέρνηση να αυξήσει τους φόρους, σύμφωνα με τον Chris Weafer, διευθύνοντα σύμβουλο της Macro-Advisory. Για πολλούς ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, «είναι καλύτερα να βγάλουν τα χρήματα τώρα παρά να διακινδυνεύσουν να τα χάσουν στους φόρους του επόμενου έτους», είπε. «Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες δυσκολίες σχετικά με τις πληρωμές που μπορεί να οδηγήσουν σε ελλείψεις βιομηχανικών εξαρτημάτων και καταναλωτικών αγαθών», πρόσθεσε.
Αυτό έρχεται μετά την αύξηση των απειλών των ΗΠΑ για επιβολή δευτερογενών κυρώσεων σε τράπεζες χωρών που η Ρωσία θεωρεί «φιλικές». Οι αμερικανικές κυρώσεις στο Χρηματιστήριο της Μόσχας τον περασμένο μήνα το ανάγκασαν να σταματήσει τις συναλλαγές σε δολάρια και ευρώ.
Το Υπουργείο Οικονομικών αύξησε τον περασμένο μήνα την εκτίμησή του για το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2024 σε 2,12 τρισ. ρούβλια, ή 1,1% του ΑΕΠ, από 1,595 τρισ. ρούβλια. Με τον πληθωρισμό να τρέχει με υπερδιπλάσιο ρυθμό από τον στόχο του 4%, η Τράπεζα της Ρωσίας ενδέχεται να αυξήσει το βασικό επιτόκιο έως και 200 μονάδες βάσης αργότερα αυτόν τον μήνα από 16% τώρα.
Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Ρώσοι μεγιστάνες είναι πού να επενδύσουν τα μερίσματά τους, αφού οι κυρώσεις ανάγκασαν πολλούς να στραφούν προς την εγχώρια αγορά. Τον Μάιο, οι ιδιώτες επενδυτές επένδυσαν 116,3 δισ. ρούβλια στο Χρηματιστήριο της Μόσχας, μηνιαίο ρεκόρ μέχρι στιγμής για το 2024.
Οι επενδύσεις στις ρωσικές βιομηχανίες σημείωσαν άλμα 14,5% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο και ανήλθαν σε ρεκόρ σχεδόν 6 τρισ. ρουβλιών, σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας. Παρόλα αυτά, οι εγχώριες ευκαιρίες είναι περιορισμένες.
«Υπάρχει απλώς πάρα πολύ μεγάλη αβεβαιότητα για τους μεγιστάνες για να κάνουν μεγάλες επενδύσεις αυτή τη στιγμή», ιδίως όταν μπορούν να πάρουν υψηλά επιτόκια από τις ρωσικές τράπεζες για τις ρουβλικές καταθέσεις, δήλωσε ο Weafer. «Για τους περισσότερους, η συνετή πορεία δράσης είναι να περιμένουν».