Σύνοδος Κορυφής ΕΕ για την Ουκρανία: Ούτε σεντ στο Κίεβο εν αναμονή της ειρήνευσης

Ούτε σεντ δεν συμφώνησαν χθες (20.3.25) οι ηγέτες των χωρών – μελών της ΕΕ να δώσουν στην Ουκρανία κατά την τακτική σύνοδο τους στις Βρυξέλλες.

Αν και πριν τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ είχαν πέσει στο τραπέζι προτάσεις για βοήθεια από 20 έως… 40 δισ. ευρώ, εν τέλει δεν συμφώνησαν ούτε σε 5 δισ. ευρώ, λόγω της αντίθεσης της Γαλλίας και της Ιταλίας. Μάλιστα, το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου δεν υπέγραψε η Ουγγαρία. Παρόλα αυτά επανέλαβαν την «ακλόνητη υποστήριξή» τους στο Κίεβο, παραπέμποντας, όμως, το οικονομικό σκέλος αυτής στο… G7, αλλά και σε «εθελοντικές» μεμονωμένες πρωτοβουλίες κάθε χώρας – μέλος της ΕΕ.

Το μόνο στο οποίο συμφώνησε η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ ήταν η απειλή για νέες κυρώσεις στην Ρωσία. Κατά τ΄ άλλα το κύριο βάρος το οποίο φαίνεται πως ρίχνει η ΕΕ είναι στο ζήτημα της ειρήνευσης στην Ουκρανία (βάσει της πρωτοβουλίας διαπραγματεύσεων των ΗΠΑ στις οποίες όμως δεν έχουν κληθεί οι Ευρωπαίοι) και όχι στην κάποια νέα οικονομική – στρατιωτική στήριξη.

Συνοψίζοντας την εικόνα της χθεσινής συνόδου κορυφής, στο ζήτημα της Ουκρανίας, θα μπορούσε να πει κανείς πως οι Ευρωπαίοι:

• Δεν μπορούν να υπογράψουν μία κοινή δήλωση στήριξης της Ουκρανίας, λόγω της άρνησης της Ουγγαρίας, η οποία έχει σταθερά φιλο – ρωσική στάση.
• Δεν μπορούν να αποφασίσουν για ένα νέο πακέτο στήριξης στην Ουκρανία, λόγω της άρνησης της Γαλλίας και της Ιταλίας, αν και αυτές ανήκουν στη «συμμαχία των προθύμων».
• Προτάσσουν την ειρήνη στην Ουκρανία πριν από οποιαδήποτε απόφαση για νέο πακέτο στήριξης αν και δεν έχουν κληθεί καν από τις ΗΠΑ να συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις ειρήνευσης. 

Αναλυτικά το κείμενο των συμπερασμάτων του ευρωπαϊκού συμβουλίου για την Ουκρανία έχει ως εξής:

1. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη συνεχή και ακλόνητη υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρεί την προσέγγιση της, σύμφωνα με την οποία μπορεί να επιτευχθεί «ειρήνη (σ.σ. στην Ουκρανία) μέσα από τη δύναμη», η οποία απαιτεί η Ουκρανία να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, με τις δικές της ισχυρές στρατιωτικές και αμυντικές ικανότητες ως ουσιαστικό συστατικό στοιχείο. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη, σε σε συντονισμό με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους, να παράσχει περαιτέρω ολοκληρωμένη υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της, καθώς ασκεί το εγγενές δικαίωμά της στην αυτοάμυνα κατά του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας.

2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη με βάση τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου και χαιρετίζει όλες τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας τέτοιας ειρήνης. Υπενθυμίζει τις αρχές που διατύπωσε στις 6 Μαρτίου 2025 ότι θα πρέπει να διέπουν τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την κοινή δήλωση της Ουκρανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τη συνάντησή τους στη Σαουδική Αραβία στις 11 Μαρτίου 2025, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, ανθρωπιστικές προσπάθειες και την επανάληψη ανταλλαγής πληροφοριών με τις ΗΠΑ και της βοήθειας στον τομέα της ασφάλειας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιδείξει πραγματική πολιτική βούληση για τον τερματισμό του πολέμου. Μια αξιόπιστη πορεία προς την ειρήνη πρέπει να περιλαμβάνει προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου, την απελευθέρωση αμάχων και την επιστροφή όλων των Ουκρανών παιδιών και άλλων αμάχων που απελάθηκαν και μεταφέρθηκαν παράνομα στη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

4. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει έτοιμη να εντείνει την πίεση προς τη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω περαιτέρω κυρώσεις και με την ενίσχυση της επιβολής των υφιστάμενων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω μέσα και μέτρα για την αντιμετώπιση της καταστρατήγησής τους, προκειμένου να αποδυναμωθεί η ικανότητά της να συνεχίσει να διεξάγει τον επιθετικό της πόλεμο. Με την επιφύλαξη της νομοθεσίας της ΕΕ, τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα πρέπει να παραμείνουν ακινητοποιημένα έως ότου η Ρωσία σταματήσει τον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας και να την αποζημιώσει για τις ζημίες που προκάλεσε ο πόλεμος αυτός.

6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της θα συμβάλουν στην ειρηνευτική διαδικασία και συμβάλλουν στην εξασφάλιση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία, η οποία είναι προς το συμφέρον τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ευρώπης στο σύνολό της.

7. Μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία, η οποία θα σέβεται την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα, πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρή και αξιόπιστη εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, ώστε να αποτραπεί η μελλοντική ρωσική επιθετικότητα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τις προσπάθειες που έχουν ξεκινήσει προς αυτή την κατεύθυνση από κοινού με ομοϊδεάτες και εταίρους του ΝΑΤΟ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν στην εγγυήσεις ασφαλείας, ιδίως υποστηρίζοντας την ικανότητα της Ουκρανίας να υπερασπιστεί τον εαυτό της αποτελεσματικά, με βάση τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και ικανότητές τους, σύμφωνα με την το διεθνές δίκαιο.

8.Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία τακτικές και προβλέψιμες οικονομική στήριξη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ταχέως όλες τις αναγκαία μέτρα για την εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση στο πλαίσιο της διευκόλυνσης για την Ουκρανία και της πρωτοβουλίας του G7 (Δάνεια επιτάχυνσης έκτακτων εσόδων – ΕRA). Προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν όλες τις επιλογές στο πλαίσιο της Ukraine Facility για να αυξήσουν τη χρηματοδοτική στήριξη προς την Ουκρανία.

9. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τις πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της στρατιωτικής στήριξης της ΕΕ προς την Ουκρανία, ιδίως εκείνη του Ύπατου Εκπροσώπου για το συντονισμό της αυξημένης στήριξης από τα μέλη κρατών και άλλων συμμετεχόντων κρατών, σε εθελοντική βάση, ιδίως σε μεγάλο διαμέτρημα πυρομαχικά πυροβολικού και πυραύλους, καθώς και τη συνιστώσα στρατιωτικών αναγκών του G7 ERA. Καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν επειγόντως τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση τις πιεστικές στρατιωτικές και αμυντικές ανάγκες της Ουκρανίας.

13. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει το εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέξει το πεπρωμένο της, με βάση τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εντείνει τη στήριξη των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών της Ουκρανίας στην πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της προόδου στη διαπραγματευτική διαδικασία σύμφωνα με την προσέγγισης με βάση την αξία, ανοίγοντας συστάδες όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις, ξεκινώντας με την θεμελιώδεις ομάδες το συντομότερο δυνατόν.

14. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά την επόμενη σύνοδό του.