Η τρόικα έφυγε από την Αθήνα αφήνοντας πίσω της σχεδόν τα πάντα ανοικτά. Σε άλλες εποχές θα μιλούσαμε για σοβαρή εμπλοκή με την κυβέρνηση, αλλά οι συνθήκες άλλαξαν και επί του παρόντος γίνεται λόγος για μικρή παράταση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Η ελληνική κυβέρνηση εκμεταλλευόμενη τις πολιτικές συγκυρίες (Πρέσπες και ευρωεκλογές) έχει σημάνει γενική παύση εργασιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει ούτε μία από τις 16 εκκρεμότητες του μεταρρυθμιστικού προγράμματος.
Και είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότερες από αυτές δεν έχουν ούτε δημοσιονομικό, ούτε και πολιτικό κόστος, κάτι που σημαίνει απλά αδιαφορία. Και μπορεί ο άνεμος στην παρούσα φάση να είναι ευνοϊκός για την Ελλάδα, ωστόσο το γνωρίζουν καλά στο Μέγαρο Μαξίμου ότι αυτή η αντιμετώπιση από την πλευρά των ευρωπαίων δεν θα συνεχιστεί στο διηνεκές.
Την ίδια ώρα η εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2018, έφερε ένα ηχηρό καμπανάκι. Υπάρχει απόκλιση. Και αν αυτό συμβαίνει σε μία χρονιά που μέχρι τον Οκτώβριο είχε στηθεί πανηγύρι για τα πλεόνασμα ρεκόρ, αντιλαμβάνεται κανείς τι θα συμβεί το 2019 που είναι μία χρονιά χαλαρότητας, σε πληρωμές φόρων, ελέγχων κλπ, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλες τις προεκλογικές χρονιές.
Για την Ελλάδα υπάρχει χρόνος περίπου 20 – 25 ημερών που θα πρέπει να κλείσουν μία σειρά από εξαιρετικά σοβαρά ζητήματα. Αυτά είναι:
120 δόσεις: δεν υπήρξε καν συζήτηση για το θέμα. Οι δανειστές εμφανίζονται διστακτικοί απέναντι στο μέτρο, όπως παραδοσιακά συμβαίνει σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Η Αθήνα πρέπει να τρέξει και να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο και κυρίως κοστολογημένο.
Νόμος Κατσέλη: Το διάδοχο σχήμα που παρουσίασε η κυβέρνηση σε πρώτη φάση απορρίφθηκε. Εφόσον το υπουργείο Οικονομικών θέλει να αποφύγει το ενδεχόμενο νέας παράτασης θα πρέπει να βιαστεί και κυρίως να προσγειωθεί στην πραγματικότητα αν θέλει να κλείσει άμεσα το θέμα.
Κόκκινα δάνεια: εκεί τα πράγματα είναι εξαιρετικά περίπλοκα. Εκεί η κυβέρνηση πήγε πραγματικά ξυπόλητη στα αγκάθια. Κανένα σχέδιο παρά μόνο ένα περίγραμμα. Δύσκολα πάντως θα υπάρξει άμεση κατάληξη στο θέμα.
Κατώτατος μισθός: έχει ανάψει πράσινο φως η τρόικα υπό την αίρεση ότι η αύξηση θα είναι μικρότερη από αυτή που θέλει η κυβέρνηση.
Τι ζητά το ΔΝΤ
Την ίδια ώρα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φεύγοντας από την Αθήνα καταγράφει μία σειρά από σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονούν για την ελληνική οικονομία.
Το ΔΝΤ ζητά από την κυβέρνηση να θέσει ως προτεραιότητα την μείωση των συντελεστών φορολογίας σε μισθούς και κέρδη, με λεφτά που θα βρει από την μείωση του αφορολόγητου. Συστήνει και την προετοιμασία προληπτικών σχεδίων για την αντιμετώπιση δημοσιονομικών κινδύνων (και από τις δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη σχετικά με βασικές συνταξιοδοτικές και μισθολογικές μεταρρυθμίσεις).
Ζητά να επανεξεταστεί ο ν. Κατσέλη αλλά και να διευκολυνθεί η αποδοτική χρήση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και των εξωδικαστικών μηχανισμών. Εκτιμά ότι μπορεί να υπάρξει χρήση δημοσίων πόρων για τη στήριξη των τραπεζών, αλλά να ληφθεί υπόψη η επίδρασή της στους ισολογισμούς των τραπεζών και στα οικονομικά του κράτους.
Συστήνει επίσης ισχυρή αντίδραση σε όρους πολιτικής για να διασφαλιστεί η ικανότητα αποπληρωμής του χρέους μεσοπρόθεσμα σε περίπτωση πραγματοποίησης σημαντικών αρνητικών κινδύνων που έχουν γίνει πιο έντονοι. Μιλά για πιθανή μεταρρυθμιστική κόπωση (ή για ανατροπή μεταρρυθμίσεων) στο πλαίσιο ενός έτους εκλογών.
Καταγράφει τους δημοσιονομικούς κινδύνους που προκύπτουν από δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη, αλλά αναφέρει και ότι οι τράπεζες παραμένουν ευαίσθητες σε ό,τι αφορά τις συνθήκες χρηματοδότησης και τις ρυθμιστικές αλλαγές.
Ζητά μέτρα αύξησης της παραγωγικότητας με δομικές μεταρρυθμίσεις για να αντισταθμισθεί η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού και η αύξηση του κατώτατου.
Το ΔΝΤ ασκεί κριτική για την αύξηση των επενδύσεων που παραμένει άτονη και το αδύναμο επενδυτικό κλίμα και εκτιμά μεν υψηλό ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ το 2019 (2,4%) αλλά μεσοπρόθεσμα μία επιβράδυνση σε ποσοστό λίγο παραπάνω από το 1%.
Του Θανάση Παπαδή
