Μηδαμινό είναι μέχρι στιγμής τουλάχιστον το ενδιαφέρον των φορολογουμένων που είναι παντρεμένοι, προκειμένου να κάνουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση. Η σχετική προθεσμία λήγει στις 28 Φεβρουαρίου, αλλά μόλις 4.000 είναι αυτοί που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, δηλαδή ούτε καν το 1% του συνόλου.
Όπως έχει γράψει κατ΄ επανάληψη το newsit δεν είναι μία εύκολη απόφαση και θα πρέπει να σταθμιστεί από πολλές πλευρές πριν ο φορολογούμενος αποφασίσει τι τελικά θέλει να κάνει.
Στο υπουργείο Οικονομικών ενόψει και των επερχόμενων εκλογών ετοιμάζουν ένα τρικ που μπορεί να μην έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα, εντούτοις θα φέρει αρχικά χαμόγελα σε πολλούς φορολογούμενους, τα οποία θα κοπούν μεν εν συνεχεία αλλά … η πρώτη εντύπωση μετράει.
Τι θα είναι αυτό; είτε οι παντρεμένοι φορολογούμενοι κάνουν ξεχωριστές δηλώσεις, είτε όχι, θα λάβουν χωριστό εκκαθαριστικό. Τι σημαίνει αυτό; ότι μεγάλος αριθμός φορολογουμένων να λάβουν πιστωτικά εκκαθαριστικά. Μέχρι στιγμής η εκκαθάριση για τους δύο συζύγους γινόταν ξεχωριστά και ο φόρος συμψηφίζονταν. Δηλαδή αν ο ένας σύζυγος ήταν να πληρώσει 4.000 ευρώ φόρο και ο άλλος σύζυγος να λάβει επιστροφή 1.000 ευρώ, τότε το κοινό εκκαθαριστικό έβγαζε πληρωμή φόρου 3.000 ευρώ.
Με το νέο σύστημα, εάν τελικά εφαρμοστεί ο ένας σύζυγος θα λάβει χρεωστικό εκκαθαριστικό 4.000 ευρώ και ο άλλος πιστωτικό 1.000 ευρώ.
Με το τρικ αυτό θα γίνουν «χαρούμενοι» μερικές εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι και «δυστυχισμένοι» άλλοι τόσοι. Ωστόσο στο τέλος της ημέρας στο οικογενειακό διαθέσιμο εισόδημα, το αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το ίδιο.
Η τελική απόφαση για το εάν τελικά θα ισχύσει το μέτρο θα ληφθεί σε άμεση συνάρτηση με τον χρόνο των εκλογών. Εάν γίνουν τον Μάιο το μέτρο είναι δώρο άδωρο αφού η όποια θετική επίπτωση θα …. «σκάσει» πάνω στην επόμενη κυβέρνηση. Εάν όμως η κυβέρνηση αποφασίσει να πάει τις εκλογές στο τέλος της 4ετίας, τότε η εφαρμογή του μέτρο θα συμπέσει με την κορύφωση της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή το 2μηνο Ιουλίου – Αυγούστου και έτσι θα διαμορφωθεί ένα ψεύτικο μεν, αλλά ευχάριστο περιβάλλον που μπορεί αυτό να μεταφραστεί σε ψήφους.
Η φετινή εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων θα οδηγήσει στον καταλογισμό πρόσθετων φόρων της τάξεως των 3,6-3,7 δις. ευρώ ενώ ο αριθμός των χρεωστικών εκκαθαριστικών αναμένεται να προσεγγίσει τα 3,5 εκατομμύρια. Ο αριθμός των πιστωτικών εκκαθαριστικών θα προσεγγίσει το 1,5 εκατομμύριο ενώ το συνολικό ποσό προς επιστροφή θα φτάσει στα 600-700 εκατομμύρια. Δηλαδή, δεδομένου ότι οι επιστροφές θα ξεκινήσουν να καταβάλλονται από τον Αύγουστο, περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες θα εισπράττουν μέσα στην καρδιά της προεκλογικής περιόδου από 460-470 ευρώ έκαστος κατά μέσο όρο. Αυτό είναι και το βασικό επιχείρημα υπέρ του να προχωρήσει η πρόταση για ατομική εκκαθάριση.
Σε κάθε περίπτωση, ατομικό εκκαθαριστικό θα εκδίδεται για όσους παντρεμένους επιλέξουν μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου να υποβάλλουν την αίτηση για κατάθεση ξεχωριστής φορολογικής δήλωσης από τον ή την σύζυγο. Στις πέντε εβδομάδες που υπολείπονται μέχρι να λήξει η σχετική προθεσμία, οι παντρεμένοι θα πρέπει να συνυπολογίσουν τα (λίγα) πλεονεκτήματα του φορολογικού χωρισμού αλλά και τα (πολλά) πιθανά μειονεκτήματα. Η επιχειρηματολογία υπέρ και κατά του χωρισμού είναι η εξής:
Με την υποβολή ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων, εξασφαλίζεται η «ιδιωτικότητα» των εισοδημάτων του κάθε συζύγου καθώς οι δηλώσεις θα υποβάλλονται με ξεχωριστούς κωδικούς πρόσβασης στο Taxis.
Ξεχωριστή θα είναι και η διαδικασία εκκαθάρισης κάτι που σημαίνει ότι αν ο ένας εκ των δύο συζύγων χρωστάει, η πιθανή επιστροφή του άλλου συζύγου δεν θα «μπλοκάρεται» λόγω των οφειλών του άλλου συζύγου. Και σήμερα υπάρχει αυτή η δυνατότητα διαχωρισμού των οφειλών αλλά και είναι επίπονη και γραφειοκρατική.
Στα μειονεκτήματα του φορολογικού διαζυγίου συγκαταλέγονται από την άλλη πλευρά:
Η πιθανή επιβάρυνση των δύο συζύγων λόγω τεκμηρίων. Καταρχήν, το τεκμήριο ύπαρξης, από 5000 ευρώ που είναι για τους παντρεμένους, προσδιορίζεται στα 3000 ευρώ ανά σύζυγο άρα αθροιστικά στα 6000 ευρώ. Επίσης, μετά το φορολογικό διαζύγιο τα εισοδήματα του ενός συζύγου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων του άλλου συζύγου.
Με την υποβολή χωριστής φορολογικής δήλωσης, οι ηλεκτρονικές πληρωμές του ενός συζύγου δεν προστίθενται στις δαπάνες του άλλου ώστε να μπορούν και οι δύο να καλύπτουν το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό και να αποφύγουν το πρόστιμο. Έτσι, μόλις διαχωριστούν οι δηλώσεις, ο κάθε σύζυγος θα πρέπει να καλύπτει το ατομικό όριο που προκύπτει από το εισόδημά του, με βάση τις πληρωμές που έχουν γίνει με τη δική του κάρτα ή μέσω του δικού του τραπεζικού λογαριασμού.
Από την υποβολή της φορολογικής δήλωσης εξαρτώνται και μια σειρά από επιδόματα. Δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο το τι θα γίνει για τις περιπτώσεις φορολογικά «χωρισμένων». Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα καταβάλλονται δύο επιδόματα αντί για ένα σε όσους έχουν επιλέξει την ξεχωριστή δήλωση.
Στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, γίνεται προσπάθεια ώστε η διαδικασία υποβολής των φετινών φορολογικών δηλώσεων να ξεκινήσει από τον Μάρτιο. Αυτό, ακόμη και αν επιτευχθεί, δεν θα επιφέρει αλλαγή στην καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων ούτε θα αλλάξει τον προγραμματισμό για την πληρωμή του φόρου. Και φέτος, οι έχοντες χρεωστικό εκκαθαριστικό θα πληρώσουν σε τρεις διμηνιαίες δόσεις (Ιούλιο, Σεπτέμβριο και Νοέμβριο) ενώ θα μπορούν να παρατείνουν την πληρωμή μέχρι και τον Ιούνιο του 2020 μέσα από τη διαδικασία ρύθμισης των βεβαιωμένων οφειλών σε 12 μηνιαίες δόσεις.
Του Θανάση Παπαδή
