Έκθεση Κομισιόν: Εκπλήσσει η οικονομία, αλλά ο δρόμος κρύβει παγίδες

Εντυπωσιακή ήταν η χθεσινή (11.11.2021) πρόβλεψη της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας τα δύο επόμενα χρόνια, με την αθροιστική ανάπτυξη για 2021 και 2022 να διαμορφώνεται στο 12,3%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 10,3%, μία διαφορά της τάξεως των δύο ποσοστιαίων μονάδων, που ως ποσοστό του ΑΕΠ μεταφράζεται σε περίπου 3,5 δισ. ευρώ.

Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την ανάπτυξη στην Ελλάδα έκαναν τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να είναι κάτι περισσότερο από ικανοποιημένοι και βέβαια αυτό είναι ιδιαίτερα λογικό, αφού βλέπουν τα πράγματα να πηγαίνουν πολύ καλύτερα και από τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις και ως εκ τούτου ο σχεδιασμός της επόμενης ημέρας γίνεται πιο εύκολος.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Η Ελλάδα γύρισε πραγματικά σελίδα και μπορεί να ατενίζει το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία; Η απάντηση είναι και ναι και όχι.

Ας δούμε πως διαμορφώνεται η κατάσταση για την επόμενη ημέρα.

Τα συν από την ανάπτυξη – έκπληξη

1. Έρχεται πιο κοντά η στιγμή εκείνη που αναζητά η Ελλάδα από το 2010 και μετά. Δηλαδή να αποκτήσει επενδυτική βαθμολογία και ως εκ τούτου να μπορεί να δανείζεται μόνη της από τις αγορές.
2. Δείχνει ότι η ελληνική οικονομία διαθέτει ισχυρά αντισώματα και μπορεί να σβήσει πολύ γρηγορότερα την ζημιά από την πανδημία.
3. Στέλνει ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να τα καταφέρει και στα δύσκολα.
4. Ο πληθωρισμός δεν θα υπερβεί το όριο του 2%, παραμένοντας σημαντικά χαμηλότερα από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό.

Τα μείον της θετικής επίδοσης

1. Η ανάπτυξη σε ένα μεγάλο βαθμό στηρίχθηκε στην εσωτερική κατανάλωση που ναι μεν είναι ευπρόσδεκτη ωστόσο δείχνει ότι μπορεί να έχει ένα ασθενικό χαρακτήρα.
2. Μεγέθη όπως το χρέος, το εξωτερικό έλλειμμα και η ανεργία παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, παρά το γεγονός ότι αποκλιμακώνονται, αλλά με χαμηλούς ρυθμούς.
3. Η ελληνική οικονομία διατηρεί ισχυρή εξάρτηση από τον τουρισμό και άρα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε περιόδους αναταραχής.

Ας δούμε τα βασικά σημεία από την έκθεση της Κομισιόν

Στις φθινοπωρινές προβλέψεις, η Κομισιόν ανεβάζει τον πήχη στο 7,1% του ΑΕΠ (έναντι 4,3% στις καλοκαιρινές εκτιμήσεις). Αναμένει δε ότι το 2022 η ανάκαμψη θα συνεχιστεί με ρυθμό 5,2% (6% η προηγούμενη εκτίμηση), ενώ το 2023 θα περιοριστεί στο 3,6%.

Στο δημοσιονομικό πεδίο προβλέπει σημαντική αποκλιμάκωση των ελλειμμάτων – αλλά με πιο βραδύ ρυθμό – και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πολύ υψηλό χρέος που επίσης θα αποκλιμακωθεί πιο αργά από ό,τι αναμενόταν. Επίσης βάζει στο «τραπέζι» νέες πηγές κινδύνων όπως τον νέο φορέα ακινήτων. Ωστόσο προβλέπει την επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα το 2022.

Το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται φέτος στο 7,3% του ΑΕΠ (πιο υψηλό από πριν), αλλά υπολογίζεται πως το 2022 θα συρρικνωθεί στο 1,4% του ΑΕΠ (μία από τις καλύτερες επιδόσεις πανευρωπαϊκά με μέσο όρο στο 2,7% στην ευρωζώνη).

Για το 2023 εκτιμά ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να επιστρέψει σε πλεονάσματα της τάξης του 1,3% (σ.σ. η επίδοση που θα είναι η καλύτερη στην ευρωζώνη με μέσο όρο πρωτογενές έλλειμμα στο 1,2% και πλεονασματικούς προϋπολογισμούς να επιτυγχάνουν ακόμα 3 κράτη: το Λουξεμβούργο, η Κύπρος και η Ιρλανδία).

Στο πόρισμα της Κομισιόν για την Ελλάδα καταγράφονται και κίνδυνοι που παραμένουν και συνδέονται με την πανδημία και τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να έχει στο τουριστικό κλάδο, αλλά και με τις παρενέργειες από την απόσυρση των μέτρων στήριξης. Ανησυχία εκφράζεται και για την ταχύτητα απόσυρσης των μέτρων στήριξης της απασχόλησης, ενώ αναφέρονται και  γεωπολιτικοί παράγοντες ως πηγές ανησυχίας.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί οριακά φέτος (κατά 0,1% ο εναρμονισμένος δείκτης), ενώ το 2022 η αύξηση των τιμών αναμένεται στο 1% και το 2023 στο 0,4%. Σε επίπεδο ευρωζώνης ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος στο 2,4%, στο 2,2% το 2022 και στο 1,4% το 2023.

Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος στο 15,3%, στα υψηλότερα επίπεδα στην Ευρωζώνη, έναντι μέσου όρου στο 7,9%. Για να αποκλιμακωθεί ελαφρά το 2022 στο 15% και το 2023 στο 14,5% (έναντι 7,3% μέσου όρου στην ευρωζώνη)

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται ότι θα είναι και φέτος έντονα ελλειμματικό στο 6,3% του ΑΕΠ (το δεύτερο μεγαλύτερο μετά την Κύπρο), έναντι πλεονάσματος 3,1% σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αναμένεται συρρίκνωση του ανοίγματος αυτού στο 4% το 2022 και στο 2,8% του ΑΕΠ το 2023.

Η άνοδος των επενδύσεων αναμένεται να είναι επίσης εντυπωσιακή (κατά 15,3% φέτος, κατά 13,4% το 2022 και κατά 8,2% το 2023), με τα ποσοστά ανόδου να είναι τα δεύτερα υψηλότερα πανευρωπαϊκά μετά την Ιταλία. Ωστόσο το ποσοστό των Δημοσίων Επενδύσεων ως αναλογία του ΑΕΠ υπολογίζεται φέτος στο 3,1% (ακριβώς στο μέσο όρο της ΕΕ), το 2022 στο 4,3% του ΑΕΠ και στο 2013 στο 4,1% του ΑΕΠ.

Το χρέος αναμένεται να μειωθεί στο 203% του ΑΕΠ του 2021 και στο 197% το 2022, αλλά και στο 192,1 % το 2023. Στηριζόμενο από το ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ.