Ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι η Κίνα επιθυμεί να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για τη βελτίωση των δεσμών μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου και αυτό λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές στην Ταϊβάν, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών για χρόνια.
«Η Κίνα είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για την προώθηση της σταθερής, υγιούς και βιώσιμης ανάπτυξης των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ», ανέφερε ο Σι σε επιστολή της 4ης Ιανουαρίου που αναλύθηκε λεπτομερώς από το υπουργείο Εξωτερικών την Τετάρτη (10.1.2024).
Ο ηγέτης της Κίνας δήλωσε επίσης ότι το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον θα πρέπει «να επιδιώξουν περισσότερα οφέλη για τους δύο λαούς τους, να παρέχουν περισσότερα δημόσια αγαθά στη διεθνή κοινότητα» και να επιδιώξουν «την ασφάλεια, την κοινή ευημερία και το άνοιγμα», σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Τα σχόλια προέκυψαν εν μέσω μιας καταιγιστικής διπλωματικής δραστηριότητας μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, το πιο συγκεκριμένο σημάδι προόδου από τότε που ο Σι και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συμφώνησαν στα τέλη του περασμένου έτους να αποκαταστήσουν μια σχέση που βρισκόταν σε ελεύθερη πτώση για μεγάλο μέρος του 2023.
Αξιωματούχοι άμυνας από τις ΗΠΑ και την Κίνα επανέλαβαν τις συνομιλίες συντονισμού πολιτικής στο Πεντάγωνο αυτή την εβδομάδα – μια σημαντική ανακάλυψη που η κυβέρνηση Μπάιντεν επιδίωκε εδώ και καιρό. Χθες, Τετάρτη (10.1.2024), ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζον Φάινερ συναντήθηκε με τον ανώτερο διπλωμάτη Λιου Τζιαντσάο για «ειλικρινείς και εποικοδομητικές συζητήσεις», σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Ο Λίου χρησιμοποίησε επίσης το ταξίδι του στις ΗΠΑ για να συναντηθεί με τον ιδρυτή της Bridgewater Associates Ray Dalio και με τους πρώην υπουργούς Οικονομικών Ρόμπερτ Ρούμπιν (Robert Rubin) και Τίμοθι Γκάιτνερ (Timothy Geithner). Η Κίνα δήλωσε ότι οι συνομιλίες αυτές επικεντρώθηκαν στην προώθηση της εμπιστοσύνης και τη μείωση των καχυποψιών μεταξύ των δύο αντίπαλων εθνών.
Επιπλέον, ο διοικητής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, Παν Γκονγκσενγκ (Pan Gongsheng) κάθισε μαζί με τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Λόρενς Σάμερς (Lawrence Summers), ο οποίος επισκέπτεται το ασιατικό έθνος αυτές τις μέρες.
Ενώ οι διάφορες συνομιλίες αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη στροφή από τις αρχές του 2023, όλη αυτή η διπλωματική καλή θέληση θα μπορούσε να τεθεί σε δοκιμασία αυτό το Σαββατοκύριακο (13-14.1.2024), όταν οι ψηφοφόροι στην Ταϊβάν θα προσέλθουν στις κάλπες για να επιλέξουν νέο πρόεδρο. Η Κίνα έχει ορκιστεί να θέσει τελικά το νησί των 23 εκατομμυρίων κατοίκων υπό τον έλεγχό της και αρνήθηκε να αποκλείσει τη χρήση βίας. Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν την Ταϊβάν σε περίπτωση επίθεσης.
Ανάλογα με το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές, η Ταϊβάν θα μπορούσε είτε να αναπτύξει στενότερους δεσμούς με την Κίνα είτε να κινηθεί πιο κοντά στην Ουάσινγκτον. Οι Financial Times ανέφεραν ότι ο Μπάιντεν θα στείλει μια διακομματική ομάδα πρώην κορυφαίων αξιωματούχων στην Ταϊβάν μετά την ψηφοφορία. Οι ΗΠΑ έχουν προβεί σε παρόμοιες κινήσεις στο παρελθόν, αλλά η απόφαση είναι πιθανό να ενοχλήσει το Πεκίνο.
Όταν ρωτήθηκε για το σχέδιο της αντιπροσωπείας σε τακτική ενημέρωση Τύπου στο Πεκίνο σήμερα (11.1.2024), η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ δήλωσε ότι «η Κίνα το καταδικάζει έντονα και αντιτίθεται σθεναρά». Το ζήτημα της Ταϊβάν ήταν για τη χώρα της «η σημαντικότερη κόκκινη γραμμή που δεν πρέπει να ξεπεραστεί», πρόσθεσε.
Προς το παρόν, οι δύο πλευρές φαίνεται να προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι η σχέση δεν θα υπονομευθεί από τις εκλογές στην Ταϊβάν ή από τα μυριάδες άλλα ζητήματα που ταλαιπωρούν τις σχέσεις εδώ και χρόνια – συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε κρίσιμη τεχνολογία, των διεκδικήσεων του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και των διαφορών για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Την Τρίτη (9.1.2024), ο Σίε Φενγκ, ο κορυφαίος απεσταλμένος του Πεκίνου στην Ουάσιγκτον, προσπάθησε να καλύψει το χάσμα μεταξύ των διαφορών ΗΠΑ – Κίνας για την Ταϊβάν και της ευρύτερης σχέσης. Σε μια βιντεοσκοπημένη ομιλία στο Φόρουμ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Κέντρου Κάρτερ, είπε ότι η Κίνα «απλά δεν έχει περιθώρια για συμβιβασμό» σχετικά με την Ταϊβάν, ωστόσο μετρίασε τις παρατηρήσεις του απαριθμώντας τις θετικές εξελίξεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων.
«Η ευρύτερη συναίνεση είναι ότι πρέπει να κάνουμε τη σχέση Κίνας-ΗΠΑ να λειτουργήσει, όχι να την καταστρέψουμε, κάτι που αποτελεί επίσης κοινή προσδοκία της διεθνούς κοινότητας», δήλωσε ο Σίε.