Σε νέα αύξηση των επιτοκίων της κατά 25 μονάδες βάσης (ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας), με το επιτόκιο καταθέσεων να διαμορφώνεται στο 3,5%, αναμένεται να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την ερχόμενη Πέμπτη, συνεχίζοντας τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής της.
Η αύξηση των επιτοκίων είχε προαναγγελθεί από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου στις αρχές Μαΐου, ενώ επιβεβαιώθηκε και την περασμένη Δευτέρα με δηλώσεις που έκανε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Λαγκάρντ επανέλαβε την εκτίμηση ότι, παρά την επιβράδυνση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στην Ευρωζώνη, δεν είναι βέβαιο πως έχει «πιάσει ταβάνι» ο δομικός πληθωρισμός, που δεν περιλαμβάνει τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, τονίζοντας ότι θα συνεχισθούν οι αυξήσεις των επιτοκίων.
Το ενδιαφέρον στη συνεδρίαση της ερχόμενης Πέμπτης θα είναι αν η Λαγκάρντ δώσει κάποια ένδειξη για το πότε θα σταματήσει ο ανοδικός κύκλος επιτοκίων της ΕΚΤ. Μία σχετικά μεγάλη πλειοψηφία των οικονομολόγων που ρωτήθηκαν από το Reuters την περασμένη εβδομάδα επέμειναν ότι τον Ιούλιο θα προχωρήσει σε μία ακόμη αύξηση 25 μ.β. που θα είναι και η τελευταία, με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να παραμένει στο 3,75% έως το τέλος του έτους.
Η άποψη αυτή συνάδει με τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη, η οποία εισήλθε τον χειμώνα που πέρασε σε ύφεση, αν και οριακή. Τα νέα στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat την Πέμπτη έδειξαν ότι το ΑΕΠ της περιοχής μειώθηκε 0,1% στο πρώτο τρίμηνο μετά από μία αντίστοιχη μείωση στο τελευταίο τρίμηνο του 2022. Η εκτίμηση των οικονομολόγων είναι πως η ύφεση αυτή, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας κατά 0,5% το πρώτο φετινό τρίμηνο, θα είναι βραχύβια και ότι το ΑΕΠ θα αυξάνεται 0,2% σε κάθε ένα από τα επόμενα τρία τρίμηνα του 2023. Ωστόσο, δεν παύει να δείχνει μία σημαντική επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα, η οποία διευκολύνει την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Πράγματι, ο πληθωρισμός μειώθηκε τον Μάιο στο 6,1% από 7% τον Απρίλιο, αν και απέχει σημαντικά ακόμη από τον στόχο 2% της ΕΚΤ. Σημαντικό είναι επίσης ότι μειώθηκε και ο δομικός πληθωρισμός στο 5,3% από 5,6%, αλλά, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις της Λαγκάρντ, υπάρχει στάση αναμονής στη Φρανκφούρτη για το αν θα υπάρξει ανάλογη συνέχεια.
Η συνεδρίαση της Fed
Την ερχόμενη εβδομάδα συνεδριάζει και η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και συγκεκριμένα την Τετάρτη, δηλαδή μία ημέρα πριν από την ΕΚΤ. Οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η Fed θα αφήσει τα επιτόκια αμετάβλητα, μετά από δέκα συνεχόμενες αυξήσεις που τα εκτίναξαν στο 5% έως 5,25%. Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται και από κάποιες δηλώσεις του προέδρου της, Τζερόμ Πάουελ, την περασμένη εβδομάδα, όπως και από πρόσφατα στοιχεία που έδειξαν επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, ο βαθμός βεβαιότητας για την απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας δεν είναι ο ίδιος, όπως στην περίπτωση της ΕΚΤ. Στην έρευνα του Reuters υπήρχε μία σημαντική μειοψηφία οικονομολόγων που προβλέπουν τουλάχιστον μία ακόμη αύξηση του βασικού επιτοκίου της Fed, το πιθανότερο τον Ιούλιο.
Επίσης, η αύξηση την Τετάρτη των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα του Καναδά – η οποία τα είχε παγώσει από τον Ιανουάριο – όταν είδε ότι ο πληθωρισμός κυμαινόταν στο διάστημα αυτό μεταξύ του 4% και 5%, προκάλεσε ανησυχία στις αγορές καθώς έδειξε ότι δεν πρέπει να θεωρείται ως αυτονόητη η σταθερή αποκλιμάκωση των τιμών.