Τα κέρδη που προέρχονται από τα δεσμευμένα κρατικά αποθεματικά της Ρωσίας σε χώρες της ΕΕ πρόκειται να μεταφερθούν στο μέλλον σε δεσμευμένο λογαριασμό, αναφέρει η Handelsblatt.
Τα κράτη της ΕΕ θα μπορούσαν να αποφασίσουν ακόμη και την επόμενη εβδομάδα, δήλωσαν διπλωμάτες της ΕΕ μετά από συνάντηση των πρεσβευτών χθες (24.01.24). Στη συζήτηση είχε προκύψει ευρεία πλειοψηφία. Λίγο πριν από τη δεύτερη επέτειο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ θέλει να στείλει ένα μήνυμα υποστήριξης προς το Κίεβο.
Το ποσό που διακυβεύεται είναι δυνητικά δεκάδες δισεκατομμύρια, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της χώρας στο μέλλον.
Υπενθυμίζεται πως μετά τη ρωσική επίθεση στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η ΕΕ δέσμευσε περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια ευρώ ρωσικά τραπεζικά αποθεματικά. Η πλειονότητα αυτών είναι «αποθηκευμένα» στο βελγικό κεντρικό αποθετήριο τίτλων Euroclear.
Οι οργανισμοί εκκαθάρισης επεξεργάζονται όλες τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές στην ΕΕ και στέκονται μεταξύ αγοραστών και πωλητών.
Τα ρωσικά κεφάλαια παράγουν καθημερινά νέους τόκους και επενδυτικά κέρδη. Ωστόσο, λόγω των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, η Euroclear δεν είναι σε θέση να καταβάλει αυτά τα υπερκέρδη στους ιδιοκτήτες, γι’ αυτό και τα περιουσιακά στοιχεία συνεχίζουν να αυξάνονται. Μόνο πέρυσι, η εταιρεία ανακοίνωσε έκτακτα έσοδα πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η ΕΕ συζητά εδώ και καιρό τι θα κάνει με αυτά τα χρήματα. Τον περασμένο Οκτώβριο, οι αρχηγοί των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων τάχθηκαν υπέρ της χρήσης των περιουσιακών στοιχείων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Διαδικασία δύο σταδίων της ΕΕ
Στη συνέχεια, η Επιτροπή πρότεινε τον Δεκέμβριο μια διαδικασία δύο σταδίων:
1. Σε ένα πρώτο στάδιο, τα υπερκέρδη θα σταθμεύονταν σε δεσμευμένο λογαριασμό.
2. Σε ένα δεύτερο στάδιο, θα μπορούσαν στη συνέχεια να κατασχεθούν. Τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα θίγονταν.
“Έχουμε μια διαδικασία πολλών σταδίων”, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ Βάλντις Ντομπρόβσκις (Valdis Dombrovskis) στη Handelsblatt. “Στο πρώτο βήμα, καθιστούμε σαφές ότι τα κέρδη δεν ανήκουν στη Ρωσία. Σε ένα δεύτερο βήμα, θα μεταφέρουμε τα χρήματα αυτά στον προϋπολογισμό της ΕΕ για να χρησιμοποιηθούν για την Ουκρανία”.
Την επόμενη εβδομάδα, οι πρέσβεις θέλουν να συμφωνήσουν για το πρώτο βήμα. Ακόμα αποφεύγουν το δεύτερο βήμα.
Αρκετές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, δεν θέλουν να δημιουργήσουν προηγούμενο στο διεθνές δίκαιο.
Φοβούνται ζημιά στη φήμη της ευρωζώνης, αν δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι ξένοι επενδυτές απαλλοτριώνονται στην Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει επίσης επανειλημμένα προειδοποιήσει για τις αρνητικές συνέπειες για το ευρώ και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Εξακολουθεί να αρνείται αυστηρά να αγγίξει τα περιουσιακά στοιχεία ή τα κέρδη που προκύπτουν.
Οι ΗΠΑ ασκούν πίεση στην ΕΕ
Για το δεύτερο βήμα θα χρειαστεί ξεχωριστή πρόταση της Επιτροπής, δήλωσε ο Ντομπρόβσκις.
“Δεν μπορώ να σας πω ένα χρονοδιάγραμμα γι’ αυτό ακόμη”. Επομένως, στις Βρυξέλλες δεν αναμένουν ότι αυτό θα συμβεί σε αυτή τη νομοθετική περίοδο πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Τελικά, η διαδικασία των δύο σταδίων επιτρέπει στα κράτη μέλη της ΕΕ να προβούν σε μια συμβολική χειρονομία προς το Κίεβο, αναβάλλοντας παράλληλα την πραγματική απόφαση για την απορρόφηση των κερδών.
Από την άλλη πλευρά, το Κογκρέσο των ΗΠΑ ασκεί όλο και μεγαλύτερη πίεση στην ΕΕ να χρησιμοποιήσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για την Ουκρανία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο αποκλείεται στις Βρυξέλλες. Οι Αμερικανοί αρέσκονται να απαιτούν κάτι που οι άλλοι πρέπει να εφαρμόσουν, δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ. “Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί”.
Ο Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι υπάρχουν συζητήσεις μεταξύ των κρατών της G7 για το τι πρέπει να γίνει με τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία. Συμφωνήθηκε ότι θα παραμείνουν παγωμένα όσο η Ρωσία δεν έχει ακόμη καταβάλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία.
“Είναι σαφές ότι τα χρήματα αυτά δεν θα επιστραφούν απλώς στη Ρωσία”, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής.