Η επιμονή του πληθωρισμού και η συζήτηση γύρω από την έκταση, τον αριθμό και το χρονοδιάγραμμα των μειώσεων επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μόνο καλά νέα δεν κομίζουν για τους καταναλωτές και τους δανειολήπτες της Ελλάδας, αλλά και όλης της Ευρώπης.
Και αυτό γιατί, από τις αισιόδοξες προβλέψεις που έφταναν ακόμα και στις τέσσερις μειώσεις επιτοκίων, (δύο φορές πριν και δύο μετά τις καλοκαιρινές διακοπές προέβλεπε ο Γιάννης Στουρνάρας) πλέον εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τρεις μειώσεις στην καλύτερη περίπτωση, αρχής γενομένης τον Ιούνιο, αλλά με άγνωστη τη συνέχεια, διατηρώντας έτσι για περισσότερο χρονικό διάστημα το περιβάλλον του «ακριβού χρήματος» και κάνοντας έτσι την ζωή δύσκολη σε καταναλωτές και δανειολήπτες.
Υπενθυμίζεται πως επί της παρούσης, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων διαμορφώνονται σε 4,50%, 4,75% και 4,00% αντίστοιχα. Οι προβλέψεις τοποθετούν τις μειώσεις μέχρι το τέλος του έτους στις 75 μονάδες βάσης, ως φιλόδοξο σενάριο, αν και η καθοριζόμενη από τα δεδομένα νομισματική πολιτική της ΕΚΤ θέτει τον κίνδυνο πως μια νέα επιτάχυνση του πληθωρισμού να μεταβάλλει και πάλι το πλάνο των μειώσεων.
Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, o γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 2,4% σε ετήσια βάση τον περασμένο μήνα, όσο δηλαδή είχε αυξηθεί και τον Μάρτιο. Την ίδια στιγμή, δεν λείπουν εκείνοι οι αξιωματούχοι που προειδοποιούν για νέους ανοδικούς κινδύνους του πληθωρισμού, γεγονός που απειλεί να ανατρέψει κάθε σχεδιασμό.
Τι σημαίνουν για την τσέπη μας τα υψηλά επιτόκια
Όπως φάνηκε και από την πρωτοβουλία του οικονομικού επιτελείου να προωθήσει το «πάγωμα» των επιτοκίων για τις ρυθμίσεις χρεών στην εφορία (αφού είχε πρώτα πράξει το ίδιο για αρρύθμιστες οφειλές και χρέη προς τον ΕΦΚΑ), το ύψος των επιτοκίων της ΕΚΤ δεν είναι απλά αριθμοί αλλά έχουν άμεση και καθημερινή αντανάκλαση στις ζωές των πολιτών.
Συγκεκριμένα, η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, σημαίνει πρακτικά πως παραμένουν «απλησίαστα» τα στεγαστικό δάνεια για όσους επιθυμούν να αγοράσουν το δικό τους σπίτι. Μάλιστα, αν συνδυαστεί με την έλλειψη προσφερόμενων κατοικιών, φέρνει ακόμα περισσότερες επιπλοκές σε μία ήδη ταραγμένη αγορά και ανεβάζοντας κι άλλο τα ενοίκια.
Πέρα από την μείωση της «κίνησης» της στεγαστικής πίστης, ακόμα και όσοι δανειολήπτες αποφασίσουν να τολμήσουν το βήμα ενός δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, λόγω του υψηλότερου κόστους των δόσεων, θα είναι αναγκασμένοι να «κόψουν» άλλες δαπάνες, μειώνοντας έτσι την καταναλωτική ζήτηση.
Αντίστοιχα προβλήματα λόγω του ακριβού χρήματος θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν και οι επιχειρήσεις για όσο καιρό τα επιτόκια παραμένουν υψηλά, με μεγαλύτερη δυσκολία να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες για να λειτουργούν και είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις τους.
Αρνητικές είναι οι επιπτώσεις και για το ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης, εντός και εκτός Ελλάδας. Αφενός, το οικονομικό επιτελείο «ποντάρει» στις επερχόμενες μειώσεις των επιτοκίων προκειμένου να ικανοποιήσει τους αναπτυξιακούς του στόχους όπως περιγράφονται στον προϋπολογισμό.
Αφετέρου, η συνέχιση των δυνάμεων επιβράδυνσης των ευρωπαϊκών οικονομιών που είναι και βασικοί εταίροι της Ελλάδας, αναμένεται να μειώσει τις ελληνικές εξαγωγές προς αυτές τις χώρες αλλά και τον εισερχόμενο τουρισμό, που σημαίνει λιγότερα έσοδα για δημόσιο και επιχειρήσεις.
Ας προστεθεί, μάλιστα, ότι σε περίπτωση τέτοιων φαινομένων επιβράδυνσης (ιδιαίτερα καθώς θα συνδυάζεται με επίμονες πληθωριστικές πιέσεις στους καταναλωτές), η κυβέρνηση δεν θα έχει καν τα δημοσιονομικά περιθώρια παρέμβασης που είχε στο παρελθόν, καθώς με τις νέες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας θα πρέπει να ορίσει «ταβάνι» στο ρυθμό αύξησης των δαπανών, κάτι που αναμένεται να ξεκαθαρίσει τον Σεπτέμβρη, και δεν θα μπορεί να το παραβαίνει.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163