Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά κατέγραψαν ρεκόρ στην κάλυψη της ζήτησης το α’ εξάμηνο του 2024, ξεπερνώντας το 50% (52.9% ακριβώς).
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη ανησυχίες για την αύξηση του αερίου (36.9%) το α’ εξάμηνο του 2024 σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023. Εάν είχαν αποφευχθεί οι περικοπές των ΑΠΕ, οι οποίες έφτασαν τις 494 GWh το α’ εξάμηνο, θα μπορούσε να περιοριστεί το μερίδιό του αερίου στην κάλυψη της ζήτησης (34.3%) σύμφωνα με την ανάλυση του Greentak, στην οποία σημειώνεται ότι οι καθαρές εισαγωγές συρρικνώθηκαν καλύπτοντας μόνο το 1.3% της συνολικής εγχώριας ζήτησης και ο λιγνίτης καταποντίστηκε με μερίδιο κάτω από 6%.
Συγκεκριμένα, οι ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά), με παραγωγή 12,306 GWh το α’ εξάμηνο του έτους, ξεπέρασαν για πρώτη φορά την παραγωγή και των τριών ορυκτών καυσίμων μαζί (ορυκτό αέριο, λιγνίτης και πετρέλαιο) κατά 96 GWh, ενώ το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023 συνεισέφεραν λιγότερο από τα ορυκτά καύσιμα κατά 423 GWh.
Το ορυκτό αέριο (9,148 GWh) ήρθε δεύτερο το α’ εξάμηνο του 2024, με αύξηση 36.9% συγκριτικά με το α’ εξάμηνο του 2023 και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά βρέθηκαν στην τρίτη θέση με 1,810 GWh, μετά το πρώτο εξάμηνο του 2021.
Το πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (1,564 GWh) βρέθηκε στην τέταρτη θέση και εκτόπισε για πρώτη φορά τον λιγνίτη στην πέμπτη θέση (1,498 GWh).
Οι καθαρές εισαγωγές (342 GWh) είχαν την μικρότερη συνεισφορά και ήταν οι χαμηλότερες της τελευταίας δεκαετίας, με μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο χαμηλό του 2021 (2,188 Gwh).
Η μεγάλη αύξηση του ορυκτού αερίου (+2,467 GWh) και των ΑΠΕ (+2,395 GWh), καθώς και οι πολύ μικρότερες των μεγάλων υδροηλεκτρικών (+220 GWh) και του πετρελαίου (+46 GWh) το πρώτο εξάμηνο του 2024, συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2023, αντιστάθμισαν την κατάρρευση των καθαρών εισαγωγών (-3,200 GWh), τη μείωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής (-640 GWh) και την αύξηση της ζήτησης (+1,286 GWh).
Η καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ – μεγάλα υδροηλεκτρικά) ήταν η υψηλότερη της δεκαετίας με 14,116 GWh το α’ εξάμηνο του 2024, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 22.7% συγκριτικά με το α’ εξάμηνο του 2023 που ήταν 11,501 GWh και ξεπερνώντας κατά 1,906 GWh την ηλεκτροπαραγωγή από τα τρία ορυκτά καύσιμα μαζί (12,210 GWh). Ειδικότερα, η ηλεκτροπαραγωγή αυξήθηκε κατά 18.1% το α’ εξάμηνο του έτους σε σύγκριση με το α’ εξάμηνο του 2023.
Το α’ εξάμηνο του 2024, η καθαρή ενέργεια κάλυψε για πρώτη φορά περισσότερη από τη μισή ζήτηση (52.9%), ενώ το μερίδιό της στην ηλεκτροπαραγωγή ήταν 53.6%.
Στην κάλυψη της ζήτησης κυριάρχησαν οι ΑΠΕ (αιολικά – φωτοβολταϊκά) με μερίδιο 46.1%, ενώ τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 6.8%.
Πρωτιά στην κάλυψη της ζήτησης ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα είχε το ορυκτό αέριο με μερίδιο 34.3%, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο μερίδιο της δεκαετίας για την περίοδο του εξαμήνου. Ακολούθησε το πετρέλαιο με 5.9% και τέλος ο λιγνίτης με 5.6%. Οι καθαρές εισαγωγές κάλυψαν μόλις το 1.3% της ζήτησης, το χαμηλότερο μερίδιο της δεκαετίας.
Το μερίδιο των ΑΠΕ θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν δεν υπήρχαν περικοπές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της διαδικασίας του ενοποιημένου προγραμματισμού που δημοσιεύει καθημερινά ο ΑΔΜΗΕ, περικόπηκαν 494 GWh ΑΠΕ συνολικά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Από αυτές 122 GWh απορρίφθηκαν τον Μάιο, ενώ τον Απρίλιο περικόπηκε η περισσότερη καθαρή ενέργεια (259 GWh) συγκριτικά με τους υπόλοιπους μήνες του έτους, αλλά και με το σύνολο των περικοπών του 2023 (228 GWh). Τον Ιούνιο περικόπηκαν 64 GWh, ενώ οι υπόλοιπες 49 GWh τον Μάρτιο.
Σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ, στις 30 Ιουνίου σημειώθηκε υψηλό περικοπών ΑΠΕ για τον μήνα Ιούνιο με 16.24 GWh, που ήταν ωστόσο αρκετά χαμηλότερο από τα υψηλά των προηγούμενων μηνών.
Η αποφυγή αυτών των περικοπών κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους θα ήταν ικανή να εξαλείψει πλήρως τις καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, εφόσον το εξάμηνο του 2024 οι συνολικές καθαρές εισαγωγές (342 GWh) ήταν χαμηλότερες από τις περικοπές, καθιστώντας την Ελλάδα για πρώτη φορά καθαρό εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας.
H πλήρης αξιοποίηση όλων των ΑΠΕ μέσω υποδομών αποθήκευσης θα μπορούσε να περιορίσει κατά την ίδια ποσότητα (494 GWh) τη χρήση ορυκτού αερίου, οδηγώντας σε χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά.