Να διαθέσουν στην αγορά τα 21.000 άδεια διαμερίσματα, τα οποία έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, προτρέπει η ελληνική κυβέρνηση τις τράπεζες, σύμφωνα με σημερινό (7.12.2024) δημοσίευμα της Handelsblatt.
Υπενθυμίζεται πως την περασμένη Τρίτη (3.12.2024), ο Υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης ανέφερε πως «το μέγα πρόβλημα αυτήν την ώρα είναι το πρόβλημα των ενοικίων (σ.σ. διαμερισμάτων) και εκεί είναι που στρέφουμε την προσοχή μας», συμπληρώνοντας πως «και οι παρεμβάσεις που θα κάνουμε και σε σχέση με τις τράπεζες θα έχουν και μία τέτοια διάσταση».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, κατά την κρίση δημόσιου χρέους της δεκαετίας του 2010, οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες παραλίγο να χρεοκοπήσουν. Εν τω μεταξύ, τα προβλήματα ρευστότητας της εποχής της κρίσης έχουν ξεχαστεί. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παρουσιάζουν κέρδη ρεκόρ και πληρώνουν και πάλι μερίσματα.
Αυτή την άνοιξη, οι τράπεζες διένειμαν 875 εκατ. ευρώ στους μετόχους από τα κέρδη του οικονομικού έτους 2023. Το επόμενο έτος, θέλουν να διανείμουν περίπου 2 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, στην Ελλάδα, αυξάνεται η δυσαρέσκεια για τις υψηλές χρεώσεις, τα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων και τον περιοριστικό δανεισμό από τις τράπεζες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πλέον αναγάγει το θέμα σε ύψιστη προτεραιότητα. Δύο φορές τις προηγούμενες μέρες, ο πρωθυπουργός επέκρινε τις επιχειρηματικές πρακτικές των τραπεζών.
Τη Δευτέρα (2.12.2024), δήλωσε σε επενδυτικό φόρουμ στο Λονδίνο: «Ξέρουμε τι περιμένουμε από τις τράπεζες και έχουμε τα εργαλεία για να το δρομολογήσουμε». Την Πέμπτη (5.12.2024), ο πρωθυπουργός έδωσε συνέχεια σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο: «Ζητήσαμε από τις τράπεζες να απαντήσουν. Οι απαντήσεις τους δεν μας ικανοποίησαν», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης μιλούσε εδώ και μήνες με τις τράπεζες για τις υψηλές προμήθειες και τα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων. Όμως οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη αποδώσει καρπούς.
Υψηλές χρεώσεις, ευτελείς τόκοι επί των πιστωτικών υπολοίπων
Ο υπουργός Χατζηδάκης αύξησε επίσης τις πιέσεις. Σε ραδιοφωνική του συνέντευξη την περασμένη Πέμπτη, είπε ότι οι τράπεζες πρέπει «να σταματήσουν να καταπονούν τα νεύρα των πελατών τους». Η κυβέρνηση «δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια», προειδοποίησε ο Χατζηδάκης.
Αυτό ισχύει ιδίως για τα υψηλά τέλη που χρεώνουν πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ακόμη και για μικρές συναλλαγές. Για παράδειγμα, μια μεταφορά 100 ευρώ μεταξύ δύο τραπεζών μπορεί να κοστίσει τέσσερα ευρώ ή και περισσότερα. Οι τράπεζες χρεώνουν 3 έως 4 ευρώ για μια εισερχόμενη μεταφορά εντός της ΕΕ (Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε ευρώ, Sepa). Υπάρχουν τώρα σχέδια για την επιβολή ανώτατου ορίου στις χρεώσεις με νόμο.
Οι υψηλές προμήθειες είναι απλώς μια ενόχληση. Όσο γενναιόδωρες είναι οι τράπεζες όσον αφορά την είσπραξη προμηθειών, άλλο τόσο μικροπρεπείς είναι και όσον αφορά τους τόκους καταθέσεων. Πληρώνουν 0,03% για τα χρήματα όψεως. Στην ευρωζώνη, ο μέσος όρος είναι δεκαπλάσιος, 0,36%. Οι ελληνικές τράπεζες πληρώνουν μέσο επιτόκιο 1,86% στις προθεσμιακές καταθέσεις. Κατά μέσο όρο στην ευρωζώνη, οι αποταμιευτές λαμβάνουν 2,97%.
Πολλή ρευστότητα, ακριβά δάνεια
Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες χρεώνουν ακόμη υψηλότερα επιτόκια για τα δάνεια. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), τα καταναλωτικά δάνεια στην Ελλάδα κόστισαν κατά μέσο όρο 10,86% επιτόκιο τον Οκτώβριο. Ο μέσος όρος στην ευρωζώνη ήταν 7,67%. Για τα επιχειρηματικά δάνεια, οι ελληνικές τράπεζες χρέωσαν 5,02% τον Οκτώβριο σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης που ήταν 4,57%.
Όσοι παίρνουν καθόλου δάνειο μπορούν να θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς. Οι τράπεζες είναι σιωπηλές όταν πρόκειται να χορηγήσουν δάνεια. Αυτό δεν οφείλεται σε έλλειψη ρευστότητας.
Στα μέσα του τρέχοντος έτους, οι τράπεζες είχαν καταθέσεις από επιχειρήσεις και ιδιωτικά νοικοκυριά συνολικού ύψους 194,8 δισ. ευρώ. Αντίθετα, το ποσό των δανείων που χορηγήθηκαν στον ιδιωτικό τομέα ανερχόταν σε μόλις 116,5 δισ. ευρώ.
Αυτό τοποθετεί την αναλογία δανείων προς καταθέσεις λίγο κάτω από το 60%. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, ο μέσος όρος για την ευρωζώνη το 3ο τρίμηνο ήταν 94,5%.
Υπάρχει ένας βασικός λόγος για την απροθυμία των τραπεζών να χορηγήσουν δάνεια: Ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανερχόταν στο 6,9%, στα μέσα του τρέχοντος έτους, δηλαδή ήταν τριπλάσιος από τον μέσο όρο της ευρωζώνη, σαν συνέπεια της κρίσης δημόσιου χρέους, στο αποκορύφωμα της οποίας σχεδόν το 50% των χορηγηθέντων δανείων δεν εξυπηρετούνταν πλέον.
Οι τράπεζες θα πρέπει να συμβάλουν στην ανακούφιση της έλλειψης κατοικιών
Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης καλεί τώρα τις τράπεζες να παρέχουν περισσότερα και πιο ευνοϊκά δάνεια για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αναμένει από τις τράπεζες να αναλάβουν «ενεργό ρόλο στη στήριξη της οικονομίας», δήλωσε ο πρωθυπουργός στο Λονδίνο.
Επίσης, πιέζει για φθηνότερα ενυπόθηκα δάνεια, ώστε να ανακουφιστεί η έλλειψη κατοικιών. Σύμφωνα με μελέτη της αγοράς, υπάρχει έλλειψη 212.000 διαμερισμάτων στην Ελλάδα. Οι τράπεζες έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους περίπου 21.000 άδεια διαμερίσματα, οι ιδιοκτήτες των οποίων δεν έχουν καταφέρει να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους. Η κυβέρνηση προτρέπει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να διαθέσουν αυτά τα διαμερίσματα στην αγορά, σύμφωνα με την Handelsblatt.
Προκειμένου να αυξηθεί η πίεση στις τράπεζες, ο ηγέτης της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης Νίκος Ανδρουλάκης ζητά τώρα την επιβολή ειδικού φόρου στα κέρδη των τραπεζών, όπως αυτός που ήδη επιβάλλεται στην Ισπανία.
Ωστόσο, ο διοικητής της ελληνικής κεντρικής τράπεζας, Γιάννης Στουρνάρας, προειδοποιεί για κάτι τέτοιο: «Αυτό θα έφερνε τις τράπεζες πίσω όσον αφορά την εξυγίανση των προβλεπόμενων ιδίων κεφαλαίων τους», επισημαίνει ο κεντρικός τραπεζίτης.
Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης δεν είναι επίσης υπέρ αυτού του σχεδίου. Τέτοιοι ειδικοί φόροι θα ήταν «πυροτεχνήματα», δήλωσε ο Μητσοτάκης στη Βουλή την Πέμπτη (5.12.2024). Λεπτομερείς προτάσεις θα παρουσιαστούν στις τράπεζες σύντομα. Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε: «Η κυβέρνηση θα δράσει τώρα για να αντιμετωπίσει τα βασικά προβλήματα».
