Το τέταρτο τρίμηνο του 2024, η αγορά logistics στην Ευρώπη παρουσίασε σημάδια επιβράδυνσης, με τη συνολική ζήτηση (take-up) να υποχωρεί κατά 5% σε σύγκριση με το 2023, παραμένοντας κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών. Παρά τη σταθερότητα των θεμελιωδών στοιχείων της αγοράς, η αύξηση της προσφοράς σε ορισμένες χώρες και η περιορισμένη οικονομική ανάπτυξη επηρέασαν αρνητικά τη δυναμική της. Η έλλειψη νέων αναπτύξεων συνέχισε να στηρίζει την αύξηση των ενοικίων σε βασικές περιοχές, όμως η μειωμένη ζήτηση περιόρισε την ανοδική τάση.
Στην Ελλάδα υπάρχει μια διαφορετική εικόνα καθώς όλο και περισσότεροι παίκτες επενδύουν σε logistics, καθώς ο εν λόγω τομέας είναι αρκετά κερδοφόρος και οι τιμές των ενοικίων ακόμη προσιτές. Επιπρόσθετα, ο κλάδος των logistics συνεισφέρει με 23,5 δισ. ευρώ (11,4%) στο ελληνικό ΑΕΠ και με 12,4 δισ. ευρώ στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία. Εξάλλου, το 5,4% του συνολικού εργατικού δυναμικού της Ελλάδας εργάζεται στον κλάδο των μεταφορών και της αποθήκευσης, ποσοστό το οποίο μεταφράζεται σε 225χιλ. εργαζόμενους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στη Γερμανία, η αγορά ξεκίνησε διστακτικά, με τη συνολική απορρόφηση να παραμένει σημαντικά κάτω από τον δεκαετή μέσο όρο. Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες και οι μετριοπαθείς προβλέψεις για την ανάπτυξη του ΑΕΠ δεν δημιούργησαν το κατάλληλο περιβάλλον για ισχυρή ανάκαμψη, οδηγώντας σε αύξηση της ζήτησης κυρίως για ακίνητα υψηλής ποιότητας, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ουσιαστική ενίσχυση της αγοράς. Συνολικά, η ζήτηση στη χώρα κατέγραψε πτώση 17%.
Η Γαλλία επηρεάστηκε ακόμη περισσότερο, με πτώση της ζήτησης κατά 24%. Η αδύναμη οικονομική δραστηριότητα, ιδιαίτερα στην περιοχή του Παρισιού και τη Μασσαλία, επιβράδυνε τις συναλλαγές, ενώ οι αυξημένες δαπάνες ανάπτυξης και οι μειωμένες αποδόσεις απέτρεψαν νέες επενδύσεις. Παρόλα αυτά, το ποσοστό αδράνειας των αποθηκευτικών χώρων διατηρήθηκε σταθερό στο 4,8%.
Στον αντίποδα, το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε άνοδο της ζήτησης κατά 11%, κυρίως λόγω της αυξημένης απορρόφησης αποθηκευτικών χώρων τύπου “big box”, με συνολικό take-up που ξεπέρασε τα 1 εκατομμύριο τ.μ. Η σταθερή ζήτηση για βιομηχανικούς χώρους και οι συναλλαγές σε στρατηγικά σημεία συνέβαλαν στη θετική πορεία της αγοράς.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η Ολλανδία κατέγραψε ελαφριά πτώση της ζήτησης κατά 6%, αποτέλεσμα της αδύναμης οικονομικής ανάπτυξης και του υψηλού κόστους ανάπτυξης νέων ακινήτων. Ο περιορισμένος αριθμός νέων έργων και οι αυξημένες τιμές οδήγησαν σε σταδιακή άνοδο των ενοικίων, παρά τη μειωμένη δραστηριότητα.
Αντίθετα, η Ισπανία παρουσίασε τη μεγαλύτερη άνοδο, με αύξηση 16% στη ζήτηση σε σχέση με το 2023. Μετά από ένα αδύναμο ξεκίνημα, η αγορά ανέκαμψε δυναμικά από το δεύτερο τρίμηνο, με τις συνολικές συναλλαγές να ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια τ.μ. Η οικονομική ανάπτυξη και η πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5% ενίσχυσαν τη ζήτηση, ενώ τα ποσοστά αδράνειας σε μεγάλες αγορές, όπως η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη, μειώθηκαν αισθητά.
Σε ό,τι αφορά τη διαθεσιμότητα αποθηκών άνω των 5.000 τ.μ., οι μεγαλύτερες αγορές καταγράφηκαν σε πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και το Μπέρμιγχαμ, ενώ σταθερή παρέμεινε η διαθεσιμότητα στο Γκρέιτερ Παρίσι. Σε μικρότερες αγορές, όπως η Λειψία και το Βερολίνο, οι διαθέσιμοι χώροι παρέμειναν περιορισμένοι.
Κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2024, οι τιμές ενοικίασης αποθηκών logistics στην Ευρώπη κατέγραψαν αύξηση της τάξεως του 2% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία από 49 αγορές σε 22 χώρες. Παρά την επιβράδυνση της αγοράς, ορισμένες πόλεις συνέχισαν να παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις στις τιμές των ενοικίων, αν και ο συνολικός ρυθμός αύξησης ήταν πιο συγκρατημένος σε σχέση με προηγούμενα έτη. Σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, η άνοδος ήταν περιορισμένη στο 0,4%, γεγονός που αποτυπώνει τη σταδιακή κόπωση της αγοράς.
Η διαθεσιμότητα αποθηκευτικών χώρων παρέμεινε σχετικά χαμηλή στις περισσότερες αγορές, αν και η προσφορά αυξήθηκε σε ορισμένες περιοχές. Παράλληλα, η ζήτηση εμφάνισε τάσεις επιβράδυνσης, γεγονός που διατήρησε την ανοδική πίεση στα ενοίκια, αλλά με ηπιότερους ρυθμούς. Η σταθερότητα στα ποσοστά αδράνειας (vacancy rates) σε συνδυασμό με την περιορισμένη δημιουργία νέων αποθηκευτικών χώρων διατήρησε τη δυναμική των ενοικίων σε αρκετές αγορές.
Στην ανάλυση των τιμών ανά πόλη, σημαντικές διακυμάνσεις παρατηρήθηκαν ανάμεσα στις διάφορες αγορές της Ευρώπης. Η Λονδρέζικη αγορά κατέγραψε την υψηλότερη τιμή ενοικίασης, φτάνοντας τα 323 ευρώ/τ.μ./ έτος, παραμένοντας μακράν η ακριβότερη αγορά logistics στην ήπειρο. Στη Βόρεια Ευρώπη, το Ελσίνκι σημείωσε επίσης υψηλές τιμές, αγγίζοντας τα 180 ευρώ/τ.μ./έτος, ενώ το Όσλο ακολούθησε με 179 ευρώ/τ.μ./έτος. Στη Δουβλίνο, οι τιμές έφτασαν τα 140 ευρώ/τ.μ./έτος, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη ζήτηση για ποιοτικούς αποθηκευτικούς χώρους.
Στη Γερμανία, η αγορά παρουσίασε ετερογένεια. Το Μόναχο καταγράφηκε στα 126 ευρώ/τ.μ./έτος, ενώ το Βερολίνο και το Αμβούργο κινήθηκαν σε παρόμοια επίπεδα, με 102 ευρώ/τ.μ./έτος και 98 ευρώ/τ.μ./έτος αντίστοιχα. Η Φρανκφούρτη διαμορφώθηκε στα 100 ευρώ/τ.μ./έτος, διατηρώντας τη θέση της ως μία από τις ισχυρές αγορές logistics στη Γερμανία.
Στην Ιβηρική Χερσόνησο, οι τιμές παρέμειναν σε πιο προσιτά επίπεδα. Στη Μαδρίτη, τα ενοίκια ανήλθαν σε 81 ευρώ/τ.μ./έτος, ενώ στη Βαρκελώνη και τη Βαλένθια οι τιμές διαμορφώθηκαν στα 102 ευρώ/τ.μ./έτος και 68 ευρώ/τ.μ./έτος αντίστοιχα. Η Λισαβόνα διατηρήθηκε χαμηλότερα, στα 63 ευρώ/τ.μ./έτος.
Στην Ιταλία, οι τιμές ήταν σχετικά σταθερές, με το Μιλάνο στα 81 ευρώ/τ.μ./έτος και τη Ρώμη στα 67 ευρώ/τ.μ./έτος. Στη Γαλλία, το Παρίσι κινήθηκε σε μέτρια επίπεδα με 75 ευρώ/τ.μ./έτος, ενώ η Μασσαλία και η Λυών διαμορφώθηκαν στα 66 ευρώ/τ.μ./έτος και 67 ευρώ/τ.μ./έτος αντίστοιχα.
Στην Ανατολική Ευρώπη, οι τιμές παρέμειναν σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τη Δυτική Ευρώπη. Η Βαρσοβία διαμορφώθηκε στα 50 ευρώ/τ.μ./έτος, η Μπρατισλάβα στα 60 ευρώ/τ.μ./έτος και η Βουδαπέστη στα 54 ευρώ/τ.μ./έτος. Στα Βαλκάνια, η Αθήνα καταγράφηκε στα 72 ευρώ/τ.μ./έτος, ενώ το Βουκουρέστι στα 58 ευρώ/τ.μ./έτος.
Στις σκανδιναβικές χώρες, οι υψηλές τιμές συνέχισαν να χαρακτηρίζουν την αγορά, με την Στοκχόλμη στα 94 ευρώ/τ.μ./έτος και την Κοπεγχάγη στα 98 ευρώ/τ.μ./έτος. Η Ρίγα και το Ταλίν κινήθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα, στα 69 ευρώ/τ.μ./έτος και 62 ευρώ/τ.μ./έτος αντίστοιχα.
Συνολικά, η μέση τιμή ενοικίασης αποθηκών άνω των 5.000 τ.μ. στην Ευρώπη κινήθηκε γύρω στα 81 ευρώ/τ.μ./έτος. Η επιβράδυνση της ζήτησης και η σταδιακή αύξηση της προσφοράς περιόρισαν την ένταση της αύξησης των ενοικίων, διατηρώντας ωστόσο θετική τάση. Αν και οι μεγάλες αγορές, όπως το Λονδίνο, συνέχισαν να καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις, άλλες περιοχές, κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη, διατήρησαν σταθερές και πιο ανταγωνιστικές τιμές.
