Ο υφυπουργός Οικονομικών μιλά στο newsit.gr για τις επιτυχίες στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής αλλά και για τις επόμενες κινήσεις του οικονομικού επιτελείου
Συνέχεια στη μάχη της κυβέρνησης κατά της φοροδιαφυγής και στο νέο έτος προαναγγέλλει ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για ζητήματα φορολογικής πολιτικής, Χρίστος Δήμας, σε συνέντευξή του στο newsit.gr, ενώ δηλώνει πως αν κριθεί απαραίτητο, θα επεκταθούν τα μέτρα για τη βραχυχρόνια μίσθωση.
Ο Χρίστος Δήμας παράλληλα εξηγεί πως τα μέτρα περιορισμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων στο κέντρο της Αθήνας, δεν μπορούν να λύσουν ολοκληρωτικά το πρόβλημα των στεγαστικών ελλείψεων, αλλά στοχεύουν να αυξήσουν την προσφορά κατοικιών για φοιτητές και οικογένειες. Σε αυτή τη βάση, αν τα μέτρα κριθούν αποτελεσματικά θα κριθεί και διεύρυνσή τους.
Ο κ. Δήμας υπογραμμίζει πως ο συνδυασμός των ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης που επιτυγχάνει η χώρα μας με την εφαρμογή των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής δίνει τη δυνατότητα για περαιτέρω μειώσεις φόρων υπέρ των πολιτών.
Στο ίδιο πλαίσιο, μέσα στο 2025 αναμένεται η έναρξη της επέκτασης λειτουργίας σημαντικών ψηφιακών εργαλείων όπως το ψηφιακό πελατολόγιο, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η καθολική εφαρμογή του myData για επιχειρήσεις.
Για το ζήτημα του σταθερού χρονοδιαγράμματος υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, το οποίο υπερψηφίστηκε στο πλαίσιο του φορολογικού νομοσχεδίου ο κ. Δήμας εκτιμά πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση καθώς αντιμετωπίζει στην πράξη ζητήματα παρελθόντων ετών με εκκρεμότητες και παρατάσεις, αξιοποιώντας τις προτάσεις του φοροτεχνικού κλάδου.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του υφυπουργού Οικονομικών Χρίστου Δήμα:
Στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο ψηφίστηκε στη Βουλή περιλαμβάνονται 12 μειώσεις φόρων και μέτρα εισοδηματικής ενίσχυσης, μαζί με πρόσθετες διατάξεις όπως η παράταση απαλλαγής του ΦΠΑ στις οικοδομές και του ΕΝΦΙΑ για τα διατηρητέα ως 400.000 ευρώ. Ωστόσο οι πολίτες εν μέσω ακρίβειας διερωτούνται γιατί πρέπει να πληρώνουν από τους υψηλότερους ΦΠΑ στην ΕΕ. Πότε θα δούμε κινήσεις σύγκλισης με τις υπόλοιπες χώρες σε αυτό τον τομέα; Σε αυτή την περίπτωση πως θα αντισταθμιστεί η δημοσιονομική «τρύπα» που θα δημιουργηθεί καθώς ο ελληνικός προϋπολογισμός βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους φόρους, άμεσους αλλά και έμμεσους;
Αρχικά να αναφέρω ότι από το 2019 μέχρι σήμερα οι κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών που υπάγονται σε μειωμένο 13% ή υπερμειωμένο 6% συντελεστή ΦΠΑ, έχουν αυξηθεί από 47 σε 55, και από 6 σε 11 αντίστοιχα, διευρύνοντας δραστικά στις κατηγορίες που υπάγονται σε μειωμένο ή υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Περαιτέρω με στόχο τη στήριξη των πολιτών και των επιχειρήσεων η πλειοψηφία των αγαθών και τροφίμων που καλύπτουν βασικές βιοτικές ανάγκες υπάγεται στον μειώμενο 13% ή υπερμειωμένο 6% συντελεστή ΦΠΑ.
Ειδικότερα, στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγεται η πλειοψηφία των βασικών ειδών διατροφής, όπως το κρέας, το γάλα και τα προϊόντα γαλακτοκομίας, τα βρώσιμα λαχανικά και φυτά, οι καρποί και τα βρώσιμα φρούτα, τα ψάρια, τα δημητριακά, ο καφές, το τσάι, τα μπαχαρικά, το αλάτι, το ελαιόλαδο καθώς και η πλειοψηφία των λαδιών, τα αυγά πτηνών, το φυσικό μέλι καθώς και τα βρώσιμα προϊόντα ζωικής προέλευσης.
Επίσης, στον ίδιο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγονται τα παρασκευάσματα με βάση τα δημητριακά, τα αλεύρια, τα άμυλα κάθε είδους ή το γάλα περιλαμβανομένων των παρασκευασμάτων για τη διατροφή των βρεφών και παιδιών, συσκευασμένων για τη λιανική πώληση και τα είδη ζαχαροπλαστικής. Στον δε υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% υπάγονται τα είδη προσωπικής υγιεινής όπως οι μάσκες προστασίας και τα γάντια στην ιατρική (για την προστασία από ιούς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών – νοσοκομειακή και ιδιωτική χρήση), το σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, τα αντισηπτικά διαλύματα, τα αντισηπτικά μαντηλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα.
Όσον αφορά δε στον τομέα της ενέργειας τόσο η ηλεκτρική ενέργεια όσο και το φυσικό αέριο υπάγονται στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%. Τέλος, στους μειωμένους και υπερμειωμένους συντελεστές του ΦΠΑ υπάγεται και πληθώρα παρεχόμενων υπηρεσιών οι οποίες απευθύνονται στο ευρύ καταναλωτικό κοινό.
Την ίδια στιγμή αξίζει να αναφέρω πως η πατρίδα μας τρέχει με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες. Ήδη έχουμε υπερδιπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, και συγκεκριμένα 2,3% το 2023, 2,2% το 2024 και πρόβλεψη για 2,3% το 2025, έναντι 0,4 %, 0,9% και 1,5% για την ΕΕ. Αυτό, σε συνδυασμό με την πάταξη της φοροδιαφυγής, δεν φέρνουν μόνο αυξημένα έσοδα στο κράτος, αλλά χάρη σε αυτά μπορούμε να προχωρήσουμε και σε σημαντικές μειώσεις της φορολογίας, χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο την δημοσιονομική ισορροπία.
Η κυβέρνηση και εσείς προσωπικά έχετε ασχοληθεί επισταμένως και αποτελεσματικά με τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής. Έχει εξαντληθεί η «παλέτα» των σχετικών μέτρων ή να περιμένουμε να ανοίξουν και νέα μέτωπα κατά του φαινομένου;
Πράγματι, ένας από τους βασικούς πυλώνες της πολιτικής μας είναι να εκσυγχρονίσουμε τη φορολογική διοίκηση, κάνοντας την Πολιτεία πιο αποτελεσματική στον περιορισμό της φοροδιαφυγής, και αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο σημαντικά τα έσοδα του κράτους ώστε να προχωρήσουμε σε επιπλέον μειώσεις της φορολογίας.
Παρεμβάσεις όπως η διασύνδεση των 430.000 POS με τις ταμειακές μηχανές μόνο το 2024 και η εφαρμογή του myDATA που υιοθετήσαμε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας, με τον ταυτόχρονο περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Το 2025 αναμένεται η έναρξη της επέκτασης λειτουργίας σημαντικών ψηφιακών εργαλείων όπως το ψηφιακό πελατολόγιο, το ψηφιακό δελτίο αποστολής, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η καθολική εφαρμογή του myDATA για επιχειρήσεις.
Στο φορολογικό νομοσχέδιο καταργείται το τέλος επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα. Θα θέλαμε να ρωτήσουμε αν θα υπάρξει κατάργηση του και για τα νομικά πρόσωπα έως το 2027, αν έχει τιμολογηθεί δημοσιονομικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, και γιατί δεν έγινε από τώρα; Αν συμβεί θα υπάρξουν εξαιρέσεις, καθώς π.χ. για τις εταιρείες βραχυχρόνιας μίσθωσης θεσπίστηκε μόλις πέρσι;
Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα είναι μια σημαντική ελάφρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Μη ξεχνάτε πώς το τέλος επιτηδεύματος είναι ένας φόρος που επιβλήθηκε στην αρχή της οικονομικής κρίσης, από την κυβέρνηση το 2011. Εκτός όμως από την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, έχουμε προχωρήσει σε σημαντικές μειώσεις φόρων που ενισχύουν τα εισοδήματα των πολιτών και θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο που εξασφαλίζει ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη. Μειώσαμε 50 φόρους κατά τη διάρκεια της πρώτης μας θητείας, άλλους 10 κατά τον πρώτο χρόνο μετά τις εκλογές, και προχωρούμε το 2025 σε μείωση άλλων 12 φόρων. Ενδεικτικά να αναφέρω τη μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 9%, τη μείωση φορολογίας εισοδήματος ειδικά για τις οικογένειες με παιδιά, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και των ασφαλιστικών εισφορών, και την κατάργηση της ασφαλιστικής εισφοράς αλληλεγγύης για τους συνταξιούχους.
Άλλωστε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα το 2023 είχε τη μεγαλύτερη μείωση ως προς το ΑΕΠ ανάμεσα στα 27 κράτη – μέλη, καθώς το ποσοστό των φόρων ως προς το ΑΕΠ μειώθηκε από 42,8% το 2022 σε 40,7% το 2023. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στη πολιτική που εφαρμόζουμε, συνδυάζοντας την ανάπτυξη με τη δημοσιονομική σύνεση. Μια πολιτική που μας επιτρέπει να μειώνουμε σημαντικά την φορολογική επιβάρυνση πολιτών, νοικοκυριών και επαγγελματιών, με ταυτόχρονες παρεμβάσεις ενίσχυσης του ανταγωνισμού.
Πώς απαντάτε στις ανησυχίες του λογιστικού κλάδου πως το διάστημα των 4 μηνών και για τα φυσικά και για τα νομικά πρόσωπα ταυτόχρονα, δεν επαρκεί για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, καθώς συνιστά υποβάθμιση σε σχέση με το ό,τι τυπικά όριζε έως τώρα ο ΚΦΕ (από 1η Φεβρουαρίου και 30 Ιουνίου);
Καταρχήν, μόνο για το φορολογικό έτος 2014 υπήρξε ρύθμιση η δήλωση να υποβάλλεται κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Φεβρουαρίου μέχρι και την 30ή Ιουνίου. Από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά, δεν υπήρχε ημερομηνία έναρξης υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2024 και επόμενα, η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων θα γίνεται από 15 Μαρτίου έως και 15 Ιουλίου κάθε έτους, τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Αρχικά να αναφέρω ότι η θέσπιση ενός σαφούς και προκαθορισμένου χρονικού πλαισίου υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, ήταν πάγιο αίτημα τόσο των πολιτών όσο και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Με αυτό τον τρόπο, το κράτος σταματά να ζητά μόνο από τους πολίτες, αλλά είναι και το ίδιο συνεπές στις προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων, μέσω της επιβολής χρηματικών κυρώσεων στα στελέχη των δημοσίων οργανισμών που καθυστερούν να διαβιβάζουν στοιχεία στην ΑΑΔΕ, τα οποία είναι απαραίτητα για την προσυμπλήρωση των δηλώσεων. Με αυτόν τον τρόπο, αντιμετωπίζονται στην πράξη τα ζητήματα με τις εκκρεμότητες και τις παρατάσεις των δηλώσεων, αξιοποιώντας πρωτίστως τις προτάσεις των κατεξοχήν ενδιαφερομένων, δηλαδή του φοροτεχνικού κόσμου.
Προβλέπονται, επίσης, κίνητρα με εκπτώσεις για τους πολίτες προκειμένου να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή. Ειδικότερα, εισάγεται έκπτωση 4% για όποιον υποβάλλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, έκπτωση 3% για όποιον υποβάλλει δήλωση από 1 Μαΐου έως 15 Ιουνίου, και έκπτωση 2% για όποιον υποβάλλει τη δήλωσή του από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου.
Ένα άλλο μέτρο το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο νομοσχέδιο είναι η αναστολή των νέων αδειών βραχυχρόνιας μίσθωσης σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας λόγω του υψηλού ποσοστού τους σε σχέση με το σύνολο των κατοικιών. Ποιες άλλες περιοχές θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο μέτρο εάν κριθεί επιτυχημένο; Επιπλέον, καθώς το πρόβλημα στην Αθήνα είναι μεγάλο, πώς φιλοδοξείτε πως η ρύθμιση θα περιορίσει τις στεγαστικές ελλείψεις εφόσον οι ήδη υπάρχουσες άδειες είναι υπερβολικά πολλές και το μέτρο δεν «ακουμπά» αυτές;
Θεσπίσαμε προσωρινούς περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις στο πλαίσιο αντιμετώπισης προβλημάτων στέγασης, οι οποίοι ενδέχεται να επεκταθούν, αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Από 1.1.2025 έως 31.12.2025 αναστέλλουμε τη δυνατότητα εγγραφής στο μητρώο ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής της ΑΑΔΕ για ακίνητα τα οποία βρίσκονται στο 1ο, 2ο και 3ο δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων, όπου και εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Συγκεκριμένα οι περιοχές είναι: Κουκάκι, Πλάκα, Κολωνάκι, Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Εξάρχεια, Ιλίσια, Νεάπολη, Μετς, Νέος Κόσμος, Άγιος Αρτέμιος, Παγκράτι, Βοτανικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Πετράλωνα, Ρουφ, Θησείο.
Θεσπίσαμε επίσης φοροαπαλλαγή για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν κατοικίες που ήταν κενές ή διατίθεντο σε βραχυχρόνια μίσθωση και θα τις μετατρέψουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις.
Δεν λύνει το πρόβλημα αλλά σίγουρα είναι ένα επιπλέον σημαντικό κίνητρο για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών για φοιτητές και οικογένειες. Παράλληλα, αυξάνουμε την επιδότηση στο πρόγραμμα ανακαινίζω-νοικιάζω από το 40% στο 60% ώστε ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν ακίνητα τα οποία χρειάζονται ανακαίνιση για να βγουν διαθέσιμα στην αγορά να έχουν επιπλέον χρηματοδότηση.
Στον προϋπολογισμό 2025 αποδεικνύεται η σημαντική βελτίωση των μεγεθών της ελληνικής οικονομίας και των προβλέψεων για τα επόμενα έτη. Σημαντική είναι και η αύξηση των επενδύσεων οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά 84% σε μια πενταετία ενώ το 2024 έχουμε το μεγαλύτερο ΠΔΕ των τελευταίων ετών. Ωστόσο, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να ταλανίζεται από παθογένειες, όπως για παράδειγμα ένα ανθεκτικό εμπορικό έλλειμμα. Πόσο τελικά αυτός ο όγκος επενδύσεων αξιοποιείται έτσι ώστε να φέρνει προστιθέμενη αξία στην χώρα και να ενισχύει την εξωστρέφεια και παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας; Είναι βιώσιμο ένα οικονομικό μοντέλο που στηρίζεται τόσο δυσανάλογα πολύ στις φορολογικές εισπράξεις;
Οι επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Από το 2019 έως το 2024, οι επενδύσεις σε τρέχουσες τιμές έχουν αυξηθεί κατά 84%, που είναι η μεγαλύτερη αύξηση σε όλη την ΕΕ, με τις δημόσιες επενδύσεις να έχουν αυξηθεί κατά 150%. Ενώ το 2019 οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 11%, το 2025 θα φτάσουν στο 17,5% του ΑΕΠ, έναντι του 20,8% στην Ευρωζώνη. Το επενδυτικό κενό της χώρας μας, δηλαδή, θα περιοριστεί στις 3,3 ποσοστιαίες μονάδες, τη στιγμή που το 2019 ήταν πάνω από 10%! Επίσης το 2025, ο ρυθμός αύξησης των επενδύσεων προβλέπεται να φτάσει σε 8,4%, έναντι 6,7% το 2024, ενώ οι επενδύσεις σε εξοπλισμό αναμένεται να αυξηθούν κατά 11,1%, και κατά 8,1 % σε κατασκευές.
Ο όγκος των επενδύσεων είναι συνυφασμένος με την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και την αύξηση ποιοτικών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, το οποίο σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, αυξήθηκε κατά 8,5% στη χώρα μας, έναντι 3,3% στην ΕΕ. Την ίδια περίοδο, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε κατά 22,9% έναντι 18% στην ΕΕ, ενώ η αύξηση του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος στην Ελλάδα είναι και αρκετά μεγαλύτερη από τη σωρευτική αύξηση των τιμών (13,1%). Το 2025, μάλιστα, προβλέπεται αύξηση των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας κατά 3,4%, και των αμοιβών ανά εργαζόμενο κατά 2,7%, δηλαδή με ρυθμό μεγαλύτερο του πληθωρισμού που αναμένεται να υποχωρήσει στο 2,1%.
Προστιθέμενη αξία στην χώρα και ενίσχυση της εξωστρέφειας και παραγωγικότητας έρχεται και από τις επενδύσεις στην έρευνα και καινοτομία. Για αυτό το λόγο στο φορολογικό νομό που ψηφίστηκε πριν λίγες ημέρες έχουμε θεσμοθετήσει τα πιο ανταγωνιστικά φορολογικά κίνητρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν θέλουμε να κρατήσουμε τους ταλαντούχους Έλληνες επιχειρηματίες και επιστήμονες στη χώρα η επένδυση στην έρευνα και καινοτομία είναι μονόδρομος. Επίσης, σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας, αποτελεί και ο μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, με το νέο νόμο έχουμε ορίσει ένα ξεκάθαρο ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο θα αποτελεί το κεντρικό σημείο αναφοράς για επιχειρήσεις και επενδυτές που θέλουν να προχωρήσουν σε μετασχηματισμούς.